DSC04238

otrzymywać siarę od swoich matek. Skład siary szybko ulega zmianom, np. u klaczy już po 12 godz. zawartość białka zmniejsza się do 3-4%. U krów siara produkowana jest przez 1 do 3 dni, a w 4—6 dni upodabnia się stopniowo do mleka. Zwierzęta różnych gatunków produkują mleko o niejednakowym składzie — różnice są znaczne (tab. 13.2).

Tabela 13.2. Skład mleka różnych gatunków zwierząt (Maynard i wsp.,1979)

Gatunek	Zawartość (%)
	sucha masa	popiół surowy	białko ogólne	Huszcz	laktoza
Krewa	12.81	0.71	3.5	3.7	4.9
Owca	19.72	0,92	5.8	8,2	4.8
Koza	13.SO	0.80	3.6	4,0	5,1
Klacz	10,91	0.51	2,7	1.6	6,1
Świnia	19.55	0.85	5.4	8,3	5,0
Pies	24,63	0,73	11.2	9.6	3,1
Kot	17,81	0,51	9.1	3,3	4.9
Królik	34,97	2,07	15,8	14,4	2,7
Szczur	23,10	1,40	8,7	9,3	3,7
Świnka morska	15,82	0,82	8,1	3,9	3,0
Słoń	32,00	0,50	3,1	19,6	8,8
Żyrafa	23,60	0,90	5,8	13,5	3,4
Kangur	24,60	1,60	11,5	9,1	2,4
Wieloryb	57,22	1,42	12,2	42,3	1,3

BU

sm

9

I

>01®

jlKpsto'

aanośdą-

Giównyn

wtynow; 5'jgowai Ni warte

Wahania w zawartości poszczególnych składników w mleku krowim mogą być bardzo duże: tłuszcz od 2,3 do 8,4%, białko od 2,4 do 6,5%, zawartość laktozy jest bardziej zrównoważona — 4,5-5,2%.

Skład mleka zależy nie tylko od rasy zwierzęcia (np. bydło cb w porównaniu z bydłem rasy jersey), ale także od żywienia samic. Skład pasz wpływa znacznie na zawartość tłuszczu w mleku. Niewłaściwe proporcje między energią a białkiem oraz zawartość niektórych aminokwasów egzogennych mogą wpływać na poziom białka w mleku, choć wpływ ten nie jest tak znaczący jak w przypadku tłuszczu. Także poziom karotenów może zależeć od ich zawartości w paszy. Widać to dość wyraźnie, porównując mleko krów w okresie lata i zimy. Tak więc, mleko z okresu letniego zawiera więcej witaminy A niż mleko zimowe.

Mleko pełne, odtłuszczone, suszone. Mleko jest paszą o wysokiej wartośd pokarmowej. Skład mleka krowiego i niektórych produktów mleczarskich przedstawiono w tabeli 13.3.

Mleko zawiera znaczne ilości białka (ok. 33% w suchej masie). Wyróżnia się trzy grupy białek mleka:

b dobrze Warzają >Ąpićbi( •Mmlel Mleko z

Nifll

*lty.

jfey

1)

2)

3)

kazeina — jest jej najwięcej, gdyż stanowi 80% związków azotowych; albuminy i globuliny, których zawartość wynosi około 16% całej ilości azotu; związki azotowe niebiałkowe (np. wolne aminokwasy, amoniak, mocznik im.) stanowią pozostałą część (około 4% N w mleku).