DSC05403 (4)

gospodarczym Polski. Jeśli chodzi o profesjonalny transport drogowy, to zarówno neczywista liczebność przedsiębiorstw aktywnych na rynku przewozowym, jak i g£ łączny potencja! transportowy mierzony liczbą pojazdów pozostających 1 prawnej dyspozycji tych przedsiębiorstw, są praktycznie niemożliwe do określenia. Istnieje co prawda, prowadzony przez Biuro Obsługi Transportu Międzynarodowego (BOTM), centralny rejestr przedsiębiorstw, którym wydano licencje i wypisy z licencji na wykonywanie międzynarodowego transportu drogowego albo zaświadczenia na międzynarodowy przewóz drogowy na potrzeby własne w okresie przewozu osób tub rzeczy, ale nie zawiera on danych o rynku krajowym. Dkae te są bowiem zdecentralizow ane i znajdują się w organach samorządowych szczebla powiatowego. Co więcej, rejestruje on jedynie napływ kolejnych firm i pojazdów, nie uwzględniając ich odpływu. Wynika to z faktu, że ani zawieszenie lub likwidacja działalności transportowej, aip^wyrejestrowanie pojazdu wskutek np. sprzedaży, nie powodują konieczności zwrotu dokumentów licencyjnych. Ewidencja licencji, a zwłaszcza wypisów licencyjnych, może zatem wskazywać na wzrost liczby pojazdów, pomimo że nastąpiło zahamowanie dynamiki tego wzrostu, czy nawet spadek.

Mówiąc o podmiotach gospodarczych w transporcie drogowym, należy zwrócić uwagę na fakt, iż w przeciwieństwie do pozostałych gałęzi transportu, prywatne pnedsiębtorstwa transportowe w Polsce są na ogół firmami małymi łub średnimi, mającymi strukturę jednoosobowej działalności gospodarczej lub spółęk cywilnych czy jawnych, o czym również świadczy zarówno znaczna ich liczba, jakKdynami-ka wzrostu w naszym kraju. Przystąpienie Polski do Unii Europejskiej uwolniło dostęp do międzynarodowego rynku przewozowego. W okresie sześciu ostatnich lat łączna liczba przedsiębiorstw posiadających licencje ną wykonywanie międzynarodowego transportu drogowego systematycznie rosła od poziomu 12 742 przedsiębiorstw zarejestrowanych na koniec 2003 r. (2985 w toansporcie^osób i 9757 w transporcie ładunków), do 28 287 przedsiębiorstw na koniec 2009 roku (4422 w transporcie osób i aż 23 865 w transporcie ładunków). Równie [Intensywny był wzrost liczby uprawnień licencyjnych, a więc liczby pojazdów uprawnionych do realizacji przewozów międzynarodowych, z poziomu 48 237 (7118 w transpor-cae osób i 41 119 w transporcie ładunków) do 141 027 (12 364 w transporcie osób i aż 128 663 » transporcie ładunków) w analogicznym okresie. Licencje przewozowe wydano na okres 50 lat, ale wypisy licencyjne podlegajf^ygeryfikacii i wymagają wznowienia co 5 lat W 2009 r. wygasła więc ważność wielu unijnych wypiaów licencyjnych wydanych w 2004 r. Część z nich nie została wznowiona, w rezultacie czego na koniec 2009 r. zarejestrowano 12m^encjonowane przed-

siębiorstwa (170 w transporcie osób i aż 1084 w transporcie ładunków) nie dysponujące ani jednym wypisem licencyjnym.

Do powyższych informacji należy dodać skalę rozwoju krajowego transportu drogowego, nie Objętego żadną centralną ewidencją, Z danych Ministerstwa Infrastruktury wynika, np. że na koniec 2007 r. w krajowym transporcie drogowym rzeczy udzielono licencji ok. 57 tys. przedsiębiorstwom dysponującym łaźnie 155,1 tys. pojazdami.

^Systematycznie rośnie poziom proekologiczności pojazdów wykorzystywanych do realizacj igjjofesionalnych przewozów drogowych. Jest to rezultatem ponad BwUdziestoletnięi polityki transportowej Unii Europejskiej, wymuszającej na producentach wprowadzanie na rynek pojazdów spełniających coraz ostrzejsze wymogi w zakresie redukcji emisji substancji szkodliwych, począwszy od standardu EURO 0, ‘a skończywszy na wprowadzonym w 2009 r. EURO V, czy nawet planowanym do wprowadzenia w 2014 r. pojazdu o standardzie EURO VI (por. dyrektywa 2006/38/WE Parlamentu Europejskiego i Rady). Istotna jest tu również tzw. 30 by 30 Declaration, złożona pod koniec 2009 r. przez Międzynarodową Unię Transportu Drogowego (IRU) w imieniu środowiska transportowego 74 państw całego świata, w tym także Polski, mówiąca o konieczności zmniejszenia emisji CO2 ^transporcie drogowym o 30% do 2030 r.

Stan i uwarunkowania rozwoju rynku usług transportu drogowego w Polsce

Wzrost przewozów transportem drogowym w Polsce obserwowany w latach 2000-2007 został wyhamowany na skutek globalnego kryzysu gospodarczego lat 2007-2009, którego skutki były odczuwalne w tej gałęzi gospodarki w O połowie 2008 r. Obecnie sytuacja na rynku przewozów drogowych jest wyraźnie gorsza niż pi2|| kryzysem.

Stronę popytową na rynku przewozów charakteryzuje przede wszystkim dynamika zmian poziomu drogowych przewozów pasażerów i ładunków. Dane zaprezentowane przez Mały Rocznik Statystyczny Polski GUS z 2009 r. pokazują stały spadek liczby przewożonych pasażerów i wzrost masy przewożonych ładunków aż do 2008 r. To samo dotyczy pracy przewozowej wyrażonej w tonokilometrach i pasażerokilometrach (patrz tab. 3.2.2). Obserwacje pochodzące bezpośrednio z firm transportowych, jak również informacje zgłaszane przez środowisko przewoźników drogowych, wskazują na spadek przewozów w 2009 r., jednak brak danych statystycznych na ten temat uniemożliwia podanie rzędu wielkości tego spadku.