DSC05421 (2)

22

następnie w d|fu roku dokończyć budowę pałacu w Dowapudzic. kiónfo wnętrzach prace trwały wszakże jeszcze przez następne lata. fiył>.,/ okazałe symetryczne założenie na rzucie odwróconej litery T, oparte «. wzorach Mpdikich. W części centralnej znajdowała hę kaplica o pod wy,, nowej bryłę Szczegóły architektury pałacu w Dowapodzic. a zwłaszcza ultfa,) i wystrój wnętrz, nie są jednak znane, gdyż pałac, skonfiskowany władze carskie po powstaniu listopadowym, już w połowie XIX Kuleć* popadł w ruinę.

Mniejszą w skali, ale równie ciekawą realizacją utrzymaną w duch, romantycznego neogotyku był zameczek Krasińskich w Opinogórze, budo. wany około 1828 r. Autor planów nic jest znany, choć można przypuszczać, że mógł nim być II. Marconi. Główmy akcent parterowej, nieregularną budowli tworzy usytuowana narożnic smukła, ośmśoboczna wieża zwieś-czona pinaklami. Obiekt był w późniejszym czasie przebudowywany, co nic pozwala nam na dokładne określenie jego pierwotnego kształtu.

Na uwagę zasługuje także swobodnie nawiązująca do form średniowiecznych rezydencja gen. Stanisława Klickicgo. wzniesiona w latach 1822-1824 w Łowiczu przez architekta Karola Krauze, w kształcie obronnego    z wieżą z boku, mającą na wskroś romantyczny charakter

Z architekturą zamkową wiąże hę interesująca realizacja z tego okresu, jaką była przebudowa dawnego zamku lubelskiego na więzienie, dokonana w 1826 r. według projektu „Jeneralncgo Inżyniera Dyrekcji** Ignacego Storn-pfa. W monumentalnej budowli zastosowano ostrołoczne wykroje okien i takąż wielką niszę wjazdową, łącząc to z attyką w typie renesansowym. uważaną w tym czasie za relikt z epoki Kazimierza Wielkiego, Był to interesujący, romantyczny w charakterze, przykład sięgnięcia do motywów dawnej architektury polskiej.

Neogotyk wkraczał także do polskiej architektury sakralnej. Powstanie pierwszych na ziemiach polskich kościołów neogotyckich wiąże hę z działalnością wybitnego twórcy niemieckiego Karla Friedricha Schinlda (1781 -1841), który wywarł duży wpływ na rozwój polskiej architektury pierwszej połowy XIX stulecia. W lalach 1820-1823 wzniósł on niewidki neogotycki kościół w Oruni pod Gdańsk ion. o ceglanych elewacjach i z gwiaździstym sklepieniem we wnętrzu, wykonanym wszakże z drewna. W 1823 r. powstał jego autorstwa projekt kościoła w Krzeszowicach pod Krakowem, o którym będzie mowa w następnym rozdziale. Na terenie Królestwa proste motywy gotyckie znajdziemy w kośdde w Wielączy koło Zamościa (1826), zaprojektowanym przez warszawskiego architekta Wacława RJtschla (1794-1872) ora/ w ewangelickim kościele w Gostyninie (1824-1830). powstałym w wyniku przebudowy dawnego zamku przez H. Szpślowikicgo. Tenże architekt był również autorem projektu przebudowy warszawskiej katedry połączonej z regotycyzacją ją fasady (1823), a także umieścił projekt neogotyckiego

Ryt, 1 Opinogóra, ok. 1828, architekt daniny |H MwconiT|

kościoła w twoim, wspominanym już, wzorniku. Ni uwagę zasługuje także przebudowa kościoła w Opatówku koło Kalisza, dokonana około 1820 r, z inicjatywy Namiestnika Królestwa Polskiego gen. Józefa Zajączka, który otoczono ostrolukową galerią. Autom tej przebudowy nie udało się ustalić, ale nie można wykluczyć udziału w niej Ch. P, Aignera.

Do najciekawszych wczesnych dziel neogotyckich w budownictwie ko-ładnym należy z pewnością kościół w Różance kolo Lidy, przebudowany

LA*