/jiiuciuit ^auxjui ■ uivMiUiUę
|Zmienna, która jest przedmiotem naszego badania, której związki z innymi zmiennymi chcemy określić (wyjąśnić) nosi nazwę,zmiennej zależnej (ang. dependent variable). Natomiast zmienne, od których ona zależy, które na nią oddziaływają noszą nazwę zmiennych niezależnych fang, independent variables). Jeżeli pytamy: „Jaka jest zależność poziomu wykonania zadania od poziomu aktywacji organizmu?” to „poziom wykonania zadania” jest zmienną zależną, a „poziom aktywacji organizmu” zmienną niezależną.
Zmienną zależną będziemy oznaczali symbolem Y9 a zmienne niezależne symbolami
Zmienne niezależne z różną siłą oddziaływają na zmienną zależną Y. Jedne silniej, inne słabiej. Można zatem uporządkować zmienne niezależne wg siły ich oddziaływania na zmienną zależną Y. Te, które najsilniej oddziaływają na Y nazywać będziemy zmiennymi niezaleźnymi-głównymi i oznaczać przez: Xf9...9Xi. Natomiast te, które słabiej oddziaływają na Y nazywać będziemy zmiennymi niezależnymi-ubocznymi i oznaczać przez: X\,..., XI. Wracając do powyższego przykładu możemy obok „poziomu aktywacji organizmu” wyróżnić jeszcze jedną zmienną niezależną — główną, a mianowicie „poziom trudności zadania”. Natomiast do zmiennych niezależnych-ubocznych zaliczyć możemy takie zmienne jak: „prawdopodobieństwo subiektywne osiągnięcia celu”, „wartość nagrody otrzymanej po wykonaniu zadania” czy „pobudliwość emocjonalną”.
Zmienne niezależne-główne i uboczne to zmienne ważne (W) dla danej zmiennej
V Pawiptaimy io/tnnlr\Y \tJ