DSC06985 (3)

XLVI EROTYKI W KODEKSIE ZAMOJSKICH

„nadzieją cieszyła”, zamykający zwrotkę drugą a rozpoczynający trzecią; tak samo w wierszu Do Anusie po zakończeniu „z której ty się śmiała” funkcję taką samą jak w wypadku poprzednim pełni zwrot „śmiałaś się"; dodajmy do tego, że w wierszu Do Kasie jedna zwrotka saficka kończy się słowami „patrzam a ginę”, a następna od nich się zaczyna. Rozumowanie Tadeusza Sinki przeciwstawia artyzmowi Rytmów technikę erotyków jako doskonalszą, wynikałoby więc z niego, że omawiany zabieg stylistyczny w pierwodruku jednak nie występuje; w rzeczywistości jest jednak inaczej, jak dowodzi pieśń o Batorym, w której wiersz zamykający zwrotkę dziesiątą powtarza się na wstępie jedenastej:

A straszny tyran sam strach, hańbę, szkodę czuje.

Strach, hańbę, szkodę czuje, a da Bóg życzliwy,

(20, W. 40—41)

Pozostają jeszcze pewne zespoły zabiegów stylistycznych^ na które nie zwrócono uwagi w próbach odpowiedzi na pytanie o autorstwo omawianych erotyków kodeksu Zamojskich. Nie chodzi tu o drobiazgi takie, jak przymiotniki kończące się sufiksem-liwy (bojaźliwy, obłędliwy), przez młodego Chrzanowskiego wysunięte jako argumenty na rzecz Sępa, który istotnie się w nich lubował, arii o przysłówek „jakmiarz”, pospolity w Rytmach, a nie spotykany w erotykach, czy o brak w nich przymiotnika „bezrówny”, co Sinko wysuwał jako argument przeciw Szarzyńskiemu, wszystko to bowiem są sprawy mało istotne.

Dociekania dalsze w sprawie autorstwa liryków w kodeksie Zamojskich obejmują kilka innych zespołów donioślejszych, poczynając od słownictwa autora Rytmów, system matycznie dotąd nie badanego, a zawierającego sporo osobliwości w takim czy innym stopniu wspólnych zbiorkowi drukowanemu i rękopiśmiennemu, przy czym w grę

wchodzą tutaj wyrazy-unikaty, prawdopodobnie ukute przez samego poetę. Przykładem może tu być zespół przymiotników z przyrostkiem -ny, znacznie ciekawszy od wspomnianych poprzednio przymiotników z przyrostkiem -liwy. Grupę pierwszą można zademonstrować dwoma tuzinami cytatów stanowiących niemal połowę danego materiału.

1. i balsamowny głos (16, w. 10)

2.1 bezportne żeglowanie (22, w. 4)

bezportny Euxin (24, w. 10)

3.    j bezrówna panna (4, w. 1)

bezrowny poeta (16, w. 9)

4.    bezżądne zakochanie (16, w. 34—35)

5.    gruntowny umysł (18, w. 1)

6.    niebaczny afekt (66, w. 7)

niebaczna	fortuna	(74,
w. 6) niebaczna	śmierć	(26,
w. 4) niebaczne	serce	(67,
w. 14) 7. niezmożna	siła	i§
w. 19) 8. * niezmylne	prawo	(8,

w. 19—20)

9.    obrotne obłoki (2, w. 1) obrotne koło (59, w. 2)

10.    okrutny strach (10, w. 8)

okrutny półpoganin (20, w. 38)

11.    podniebny byt (5, w. 2)

12.    przyrodne obyczaje (45, w. 15)

13.    rządne błądzenie (16, w. 16)

14.    serdeczny Fridrusz (18, w. 6)

15.    skwapna śmierć (32, w. 2)

16.    * słyszny głos (8, w. 16)

17.    sprawna wola (22, w. 14)

18.    stalny ząb (8, w. 48) stalna cnota (22, w. 10)

19.    ustawna zabawa (7, w. 13)

ustawna burza (22, w. 13)

20.    wietrzna próżność (1, w. f>; 8, w. 7)

21.    zazdrośny (61, w. 11)

22.    zdradny zbór (10, w. 27)

23.    zgodny bieg (8, w. 11) zgodne spory (15, w. 6)

24.    złośny (10, w. 33) złoshe aspekty (67, w. 2)

25.    zmyślne błędy (8, w. 2)