DSC07108 (5)

dawnictwach genealogicznych, polegający na oznaczaniu osób numeracją odrębną | dla każdego pokolenia, Oto przykład:

Franciszek I Sforza, urodź. 25 lipca 1401, zmarły 8 marca 1466; ks. Mediolanu H i hr. Pawii 1450; zaśl. I-o v. 19 paźdz. 1418 Poliksenę Ruffo, c. Karola ks.. rMontalto, _2-o    . |

v. ‘N.j c. Jakuba Caldora, 3-o v. 25 paźdz. 1441 Blankę Marię Visconti, c. Filipa Marii | ks. Mediolanu, urodź. ok. 1424, zmarłą 27 paźdz. 1468.    *    .    . ..

Dzieci: a) z pierwszego małż.: 1. Poliksena, zmarła 1420. '

b) z trzeciego małż.: 2. Galeazzo Maria, urodź. 24 stycz. 1444, zmarły 26 grud.

1476; ks. Mediolanu 1466; zaśl. I-o v. 1466 Dorotę Gonzaga, c. Ludwika III mrgr. Mantui, zmarłą 1468, 2-o v. 12 maja 1468 Bonę, c. Ludwika ks. Sabaudii, urodź. ok. 1449, zmarłą w listop. 1503, regentkę Mediolanu 1476—1480.

Dzieci z drugiego małż.:1) Jan Galeazzo, urodź. 20 czerw. 1469, zmarły 21 paźdz.

1494; ks. Mediolanu 1476; zaśl. 2 lutego 1489 Izabellę aragońską, c. Alfonsa II króla Neapolu, urodź. 4 paźdz. 1470, zmarłą 11 lutego 1524.

Dzieci z tego małż.: (1) Franciszek Maria, urodź. 30 stycz. 1491, zmarły 1511: opat w Marmontier we Francji.

(2)    Hipolita, urodź. 26 stycz. 1493, zmarła 1501.

(3)    B o n a Maria, urodź. 2 lutego 1494, zmarła 19 listop. 1557; zaśl. 18 kwiet.1518 Zygmunta I króla polskiego, zmarłego 1 kwiet. 1543.

(4)    Blanka Maria urodź., 1 marca 1495, zmarła 4 sierp. 1496.

2)    Er mes, urodź, i zmarły 1470.

3)    Blanka Maria, urodź. 5 kwiet, 1472, zmarła 31 grud. 1510; zaręcz. 1472 z Fili-fcertem nast. tronu Sabaudii; zaśl. 16 marca 1494 Maksymiliana I ces. rzymskiego, zmarłego 12 stycz. 1519.

4)    Anna, urodź. 1473, zmarła 30 listop. 1497; zaśl. 12 stycz. 1491 Alfonsa I Este ks. Ferrary, zmarłego 31 paźdz. 1534.

3.    Hipolita Maria, urodź. 1445, zmarła 10 sierp. 1488; zaśl. 27 września 1465 Alfonsa II króla Neapolu, zmarłego 18 grud. 1495.

4.    Filip Maria, urodź. 1449, zmarły 1492; hr. Korsyki; zaśl. Konstancję Sforza, c. Bosia hr. Santa Fiora.

Córka: Bona, zaśl. Jana Galeazza Visconti.

'5. Sforza Maria, urodź. 1451, zmarły 29 lipca 1479; hr. Bari.

6.    Ludwik Maria ,41 Moro", urodź. 3 kwiet. 1452, zmarły 27 maja 1508; ks. Mediolanu 1494—1499; zaśl. 17 stycz. 1491 Beatryczę Este, c. Herkulesa I ks. Ferrary, urodź. 29 czerwca 1475, zmarłą 2 stycz. 1497.

Synowie: 1) Maksymilian, urodź. 1491, zmarły 1530; ks. Mediolanu 1512—1515.

2) Franciszek II, urodź. 4 lutego 1492, zmarły 24 paźdz. 1535; ks. Bari 1497, ks. Mediolanu 1521; zaśl. 4 maja 1534 Krystynę, c. Krystiana II króla Danii, urodź. 1521, zmarłą 10 grud. 1590.

7.    Ascanio Maria urodź. 1455, zmarły 28 maja 1505; kardynał 1484.

8.    Elżbieta, urodź. 1456, zmarła 1472; zaśl. 1469 Wilhelma VIII Paleologa, mrgr. Mon-ferratu, zmarłego 28 lutego 1483.

9.    Oktawian, urodź. 1458, utonął 1477^S8.

Incą formą wyciągu z tablicy descendentów, formą mało dziś używaną, bo nie mającą, większego znaczenia dla nauki, jest tzw. ascentorium, to jest

M \t/ pociecha, Królowa Bona, t. I, Pozn. 1949. — W.K. Iienburg, Stammtafeln xur Ouchiehtt der Purooaiicheii Staaun, 2 Auflage, t. II, Marbuig 1953._

|

|

|

i

f

£

ł

If

i

[k

i

p

■i

l

I

i

i

I

(if ■ £

i

ił

i

}

p

i

tablica obrazująca pochodzenie określonej kategorii ludzi współczesnych po mieczu' lub po kądzieli od jednego wspólnego przodka. Tablice takie zaliczyć należy raczej do kategorii ciekawostek genealogicznych, niż do zestawień naprawdę użytecznych historykowi (tabl. IV).

2. TABLICE ASCENDENTÓW (WYWODY PRZODKÓW)

Przechodzimy z kolei do wywodu przodków, czyli do tzw. tab-Ij,c-v ascendentów. bedacei zestawieniem osób, od których dana ied-geetka, zwana tu probantem, pochodzi zarówno po mieczu, jak i po kądzieli. Mamy wiec najpierw dwoie rodziców probanta, dalej Hwćrh ri7iaHńw_L 0wie babki, potem czterech pradziadów i cztery prababki itd.

Wywody przodków sporządzano dla celów spadkowych, ponadto zaś dla uzyskania pewnych godności dworskich, kościelnych lub zakonnych, zastrzeżonych jedynie dla szlachty o „nienagannym" szeregu antenatów. Mamy więc wywody robione przy nominacjach na szambelanów w monarchiach zachodnioeuropejskich, w dawnej Polsce przy osiąganiu kanonii katedralnych, wszędzie przy wstępowaniu do niektórych zakonów rycerskich (np. joannitów, czyli tzw. kawalerów maltańskich) lub do żeńskich zgromadzeń świeckich o pewnych cechach zakonnych (np. „panny kanoniczki"). Wymagano przy tych okazjach wykazania szlachectwa od czterech do 32 przodków w ich najwyższym szeregu. Przedkładano malowane tablice wywodowe, których treść musiała być poparta odpowiednią dokumentacją. Ponieważ jednak komisje badające owe dokumenty często nie umiały lub nie chciały dokonać rzetelnej ich krytyki, wywody takie należy traktować z ogromną ostrożnością.

W tablicach ascendentów, jeśli idzie o stronę graficzną, możemy również zastosować schematy poziomy i pionowy (tabl. V i VI). Dla ułatwienia orientacji, miejsca zajmowane w wywodzie przez poszczególnych przodków (wedle przyjętej powszechnie nomenklatury francuskiej tzw. guartiers) numerujemy. Najczęściej stosowany sposób numeracji polega na oznaczaniu probanta numerem 1. ojca jego 2, matki 3, dziada ojczystego 4, babki ojczystej 5, dziada macierzystego 6 itd. Przy tym systemie liczby parzyste zawsze odnoszą się do mężczyzn, nieparzyste do kobiet. Znacznie rzadziej używa się systemu numeraqi w obrębie pokoleń: ojciec I 1, babka ojczysta II 2- dziadek macierzysty II 3, itd.

Obserwujemy tu charakterystyczne zjawisko: spośród przodków probanta żeńska ich linia, występująca na prawym krańcu graficznego przedstawienia, sięga mniej daleko w przeszłość niż licząca tyleż pokoleń linia męska na lewym skraju. Pochodzi to stąd, iż nieomal z reguły kobiety wstępowały w związki małżeńskie w młodszym wieku niż mężczyźni.

W wywodzie przodków teoretycznie mielibyśmy do czynienia z postępem geometrycznym. Jeśli probant urodzony około r. 1930 będzie miał w pierwszym