UTRWALANIE PREPARATU H PŁOMIENIU
Ryt. 27. Sporządzanie rozmazu utrwalonego
Barwieni^, Preparaty utrwalone barwi się, barwienie pozwala nie tylko na łatwiejszą obserwację drobnoustrojów, lecz także na określenie ich kształtu, liczby, tworzenia układów oraz umożliwia obserwację różnych struktur komórkowych. Związki stosowane do barwienia to głównie sole. Najczęściej stosuje się barwn ki o charakterze zasadowym, w których barwny jest kation. Używanie barwnikó' y zasadowych wynika z budowy i składu chemicznego osłon komórko> /ych, a także z dużej zawartości w komórkach bakteryjnych kwasów nuk!eino\ rych.
nowy, fic malachitc rzadziej. Wyró Barw
Do najczęściej stosowanych barwników zasadowych należą; błękit metyle-let krystaliczny, fiolet goryczki, fuksyna zasadowa, safranina, zieleń wa i inne. Barwniki obojętne lub kwaśne są stosowane znacznie
:nia się barwienie proste i złożone oraz pozytywne i negatywne, enie proste polega na stosowaniu jednego barwnika, a złożone kilku
barwników, co najmniej dwóch.
Barwienie pozytywne polega na zabarwieniu komórek, podczas gdy tło pozostaje bezbarwne.
W barwieniu negatywnym komórki pozostają bezbarwne na barwnym tle.
Barwienie polega na zalaniu utrwalonego rozmazu roztworem barwnika tak, aby pókrywał całą powierzchnię rozmazu. Czas barwienia zależy od stosowanego barwnika i waha się od kilkunastu sekund do kilkunastu minut. Następnie barwnik zlewa się, a preparat spłukuje wodą, aż spływać będą bezbarwne krople. Preparat osusza się bibułą i ogląda pod mikroskopem.
Barwienie proste stosuje się raczej rzadko, bowiem pozwala tylko na stwierdzenie obecności komórek bakteryjnych, ich kształtów oraz układów.
Najczęściej stosuje się barwienie złożone, w trakcie którego używa się kilku barwników. Metody barwienia złożonego mają duże znaczenie diagnostyczne oraz służą do wykrywania obecności struktur komórkowych.
BARWIENIE METODĄ GRAMA
Jedną z najczęściej stosowanych metod barwienia złożonego je>* metoda Grama. Ma ona duże znaczenie diagnostyczne, różnicując bakterie na dwie grapy wykazujące wiele różnic we właściwościach oraz strukturze cytocnemicznej. Bakterie, które po zabarwieniu barwnikiem podstawowym, t-,. fioletem krystalicznym i po utrwaleniu barwnika płynem Lugola, tworzą związek nierozpuszczalny w alkoholu i przyjmują zabarwienie fioletowe, określane są jako gramdodatnie (G+). Natomiast bakterie gramujemne (G-), odbarwiają się pod wpływem alkoholu i dobarwiają się barwnikiem kontrastowym, safraniną lub fuksyną na kolor różowy.
Powszechność stosowania metody Grama wynika z faktu, że metoda ta pozwala dobrze poznać badane mikroorganizmy, ułatwia postępowanie laboratoryjne, wskazuje kierunek badań, dobór podłoża itp.
Zdolność barwienia metodą Grama wynika między innymi ze składu chemicznego cytoplazmy, a przede wszystkim z budowy Ściany komórkowej. Ściana bakterii G(+) jest zbudowana prawie wyłącznie z mureiny, natomiast G(-i mają ścianę cieńszą, lecz w swym składzie obok mureiny zawierają lipopolisacharydy oraz białka i są bardziej odporne na działanie różnych substancji chemicznych.
Tok postępowania przy barwieniu metodą Grama:
4 utrwalony barwnik zlać i s
preparat zalać fioletem krystalicznym na 2-3 minuty, następnie płukać wodą,
-[ preparat zalać płynem Lugola (roztwór J w KJ) na 1/2 czasu barwienia fioletem, tj. 1-1,5 minuty,