DSC07246

nuować Ewa von Tiele-Winckler. W prowadzonej przez nią wiosce dzieci tworzyły rodziny koedukacyjne, a opieką nad nimi i wychowaniem zaj mowała się mateczka. Kobiety opiekujące się dziećmi nie mogły się zmieniać i musiały być z nimi aż do usamodzielnienia. Dawało to dzieciom poczucie bezpieczeństwa i stabilizacji (Kowalski 1999, s. 28—29).

Pierwszą wioskę dziecięcą Hermann Gmeiner założył wraz z przyjaciółmi w Imst w Austrii, po utworzeniu organizacji Towarzystwo Społeczne — Dzieło Pomocy dla Osieroconych Dzieci (SOS). Głównym założeniem Gmeinerowskiej koncepcji jest to, iż dziecku pozbawionemu rodziców należy ułatwić drogę do normalnego życia, zastępując mu utraconą rodzinę naturalną rodziną inną, powołaną specjalnie do tego celu. Gmeiner uważał, iż nie jest możliwe przywrócenie dzieciom wszystkich utraconych wartości, w związku z tym trzeba dążyć do tego, by przynajmniej stworzyć dziecku dom rodzinny prowadzony przez oddaną matkę. Oczywiście Gmeiner nie negował wychowania w pełnej rodzinie, a wręcz uważał to za model najkorzystniejszy, jednakże sądził, iż trudno byłoby znaleźć tak wiele małżeństw gotowych poświęcić się tylko opiece nad dziećmi. Na podstawie posiadanych doświadczeń, dowodził, iż wiele samotnych kobiet potrafi poświęcić swoje życie opiece nad dziećmi. Jest to dla tych kobiet także możliwość realizacji potrzeby macierzyństwa i opiekuńczości. W związku z tym dom rodzinny miała tworzyć właśnie matka oraz powierzone jej dzieci w liczbie około ośmiorga. Dzieci miały być w różnym wieku i różnej płci, by dom ten jak najpełniej przypominał prawdziwą rodzinę. Zespół, który obejmowałby około 14—20 takich domów i jeden dom wspólny dla wszystkich rodzin oraz przedszkole, miał stanowić wioskę dziecięcą (Brągiell997, s. 185—186).

Funkcjonujące w Polsce wioski dziecięce SOS

Obecnie w Polsce funkcjonują trzy wioski dziecięce SOS na wzór koncepcji Hermana Gmeinera. Pierwsza z nich została otwarta 31 maja 1984 r. w Biłgoraju, na mocy umowy zawartej między Ministerstwem Oświaty i Wychowania a Międzynarodowym Stowarzyszeniem Wiosek Dziecięcych SOS Kinderdórf International. Z dniem 1 marca 1992 r. wioska została przekazana Stowarzyszeniu SOS Wioski Dziecięce w Polsce i stała się niepubliczną placówką opiekuńczo-wychowawczą, prowadzoną właśnie przez to stowarzyszenie.

Wioska ta zajmuje obszar 3,6 ha i składa się z 15 domków jednorodzinnych, usytuowanych w trzech grupach oraz budynku administra-cyjno-pedagogicznego. 12 domków, o powierzchni 256 m² każdy, przeznaczonych jest dla wioskowych rodzin. Kolejne domy to dom dyrektora

^ pokojami dla gości, hotelik dla cioć oraz dom przeznaczony na Rodzinny Dom „Puchatek”, w którym przebywają, dzieci mające nieuregulowaną sytuację prawną do czasu ich powrotu do rodzin naturalnych lub umiesz-Lgenia ich w najlepszej formie opieki zastępczej. W każdym domku zaj-fmowanym przez rodzinę wioskową znajdują się pokoje dla dzieci, pokój dla matki oraz pokój dzienny, w którym może przebywać cała rodzina, ■przyjmowani są goście oraz organizowane są domowe uroczystości. Poza tym każdy domek posiada kuchnię, jadalnię, łazienki, magazyny żywnościowe oraz pomieszczenia gospodarcze. Przy domkach znajdują się ; ogródki warzywno-kwiatowe uprawiane dla potrzeb rodziny.

W budynku administracyjno-pedagogicznym znajdują się: sala sportowa, sala spotkań, gabinety pedagogów oraz psychologa, pokój terapii, pracownia techniczna, gabinet dyrektora, sekretariat, księgowość, gabinet lekarski oraz mieszkanie służbowe dla psychologa. Budynek ten po-siada zaplecze techniczne w postaci garażu oraz pomieszczeń służbowych dla pracowników technicznych.

Na terenie wioski urządzone zostały także place do gier i zabaw, dwa boiska do piłki nożnej, boisko do koszykówki, boisko do siatkówki oraz boisko do piłki ręcznej, służące także jako kort tenisowy. m Kolejna wioska dziecięca SOS powstała w Polsce 19 września 1992 r. w Kraśniku. Wioska dziecięca SOS w Kraśniku zlokalizowana jest pr południowo-zachodniej części Kraśnika Fabrycznego i zajmuje obszar 5 hektarów. Placówka stanowi duży kompleks, w skład którego wchodzi Kilkanaście budynków, rozmieszczonych na pokrytych zielenią terenach. kWioska dziecięca SOS nie jest ogrodzona i odizolowana od najbliższego nrodowiska.

INajwiększą część wioski zajmują domki mieszkalne, których jest 14, pi każdy z nich zajmuje jedna rodzina. Domki są przystosowane do za-pnieszkania matki wraz z szóstką powierzonych jej opiece dzieci. W domkach znajdują się sypialnie dla dzieci, pokój matki, salon, kuchnia, łazienka, pomieszczenia gospodarcze, takie jak schowek, spiżarnia oraz ^piwnica. Każdy domek jest wyposażony w podstawowy sprzęt gospodarstwa domowego oraz sprzęt radiowy i telewizyjny. Ponadto domki są odpowiednio umeblowane. W niektórych domkach znajdują się komputery, [zakupione z pieniędzy zaoszczędzonych przez matkę lub otrzymane od sponsorów. Przy każdym domku znajduje się ogródek, zagospodarowywany zgodnie z uznaniem matki i mieszkających z nią dzieci. Najczęściej są to małe ogródki warzywne lub poletka obsiane trawą, stanowiące pniejsce odpoczynku dla członków rodziny.

1 W centrum wioski usytuowany jest dom dyrektora, w którym mieszka fon wspólnie ze swoją rodziną. Na jej terenie zlokalizowany jest także bu-

319