DSC07630

kcjgj Koncepcja utylitarnego wzornictwa przemysłowego kształtowała się w dyskusji z współczesną „sztuką stosowaną", której wytwory wykonywane mechanicznie, w toku produkcji przemysłowej, były pokrywane jedynie „nowoczesną" geometryczną dekoracją. Miejsce tradycyjnych kwiatków, stwierdzali krytycznie konstruktywiści, zajmowały w nich „powierzchnie suprematystyczne", malarskie aplikacje. Warunki współczesnej produkcji przemysłowej, zdaniem zwolenników utylitaryzmu, stawiały przed projektantem zgoła odmienne zada nie.Dzięki nowym materiałom technicznym punktzainteresowa-nia projektanta, dotychczas analizującego przede wszystkim formę przedmiotu, musi się przesuwać w kierunku analizy jego funkcjonalnego wykorzystania w trakcie eksploatacji. „Przedmiot - pisano-traci swoją rację bytu przekształcając się w istotny czas posługiwania się nim[.„r3

To przesunięcie zainteresowań projektantów, od wczesnego zainteresowania przedmiotem w kręgu konstruktywistów, do analizy procesów produkcji i eksploatacji w dyskusjach produktywistycznych charakteryzowało ewolucję utylitaryzmu.

Scenografia

Współpraca konstruktywistów z teatrem była dziedziną szczególnie przez nich preferowaną. Podobnie jak w typografii tak i tutaj dążono do zintegrowania nowego przedstawienia i jego plastycznej aranżacji. Nowa scenografia, podobnie jak nowa typografia, miała być funkcjonalna a nie dekoracyjna. Punktem wyjścia dla konstruktywistów było w problematyce scenograficzno-teatralnej zaprzeczenie sztucznego, ich zdaniem, podziału między sceną i widownią. Tak jak obraz w twórczości Tatlina przekroczył ograniczające go ramy, tak kryzys sceny pudełkowej spowodował najpierw odrzucenie kurtyny, postulując dalej przemieszanie obu części teatru. Scenografia teatralna przestała „wstydzić" się swej konstrukcyjności. Na przykład w teatrze Wachtangowa zmiany konstrukcji scenicznej odbywały się na oczach widzów, współtworząc widowisko. Jednoplanowość pudła

70. Aleksandra Ekster. projekt scenograf*«nv.

1924