93763883

Agnieszka Stopińska-Pąjąk 9

kształcąjącą. Koncepcja kultury jako tekstu łączy się z ideą społeczeństwa zlokalizowanego, czyli definiowanego poprzez miejsca antropologiczne. Marc Auge określa, że są one jednocześnie „zasadą sensu dla tych, którzy je zamieszkują i zasadą inteligibilności dla tych, którzy je obserwują” (Auge 2010, s. 34).

Punktem wyjścia do wszelkich analiz przestrzeni jest zatem miejsce antropologiczne. M. Auge ujmuje miejsce antropologiczne, wychodząc od podstawowych kategorii przestrzennych, które konstytuują formy przestrzenne, a które można analizować w kategoriach geometrycznych. Chodzi zatem o linię, o przecięcie się linii i o punkt przecięcia. W odniesieniu do przestrzeni uczenia się jest ten sposób ujmowania niezwykle przydatny. W przestrzeni uczenia się mamy bowiem zarówno do czynienia z owymi liniami, czyli drogami edukacyjnymi, ścieżkami z ich meandrami, które prowadzą nas z jednego miejsca do drugiego i które wyznaczają sobie ludzie, mamy do czynienia z owymi przecięciami linii, czyli skrzyżowaniami, placami, na których się spotykamy, mijamy, przechodzimy obok siebie, wymieniając bądź nie znaczenia, wreszcie - z owymi punktami przecięcia, czyli miejscami owych skrzyżowań, które celowo tworzymy, aby zakreślić granice przestrzeni, w której konstruujemy własną tożsamość, odróżniając się od innych przestrzeni, innych centrów. Jak akcentuje M. Auge, szlaki, skrzyżowania i owe centra/punkty przecięcia nie są pojęciami niezależnymi. „Częściowo się pokrywają. Szlak może przechodzić przez rozmaite ważne punkty konstytuujące jednocześnie miejsca zgromadzeń” (Auge 2010, s. 38). Definiuje to zatem doskonale przestrzeń uczenia się, w której niejednokrotnie nie ma możliwości odróżnienia i rozłącznego ujmowania tych kategorii, nasze drogi uczenia się prowadzą zarówno poprzez różne szlaki, granice, doświadczamy różnych dylematów i sprzecznych, nierozwiązywalnych wyborów, wreszcie -uczymy się w konkretnych miejscach, którym przypisaliśmy takie znaczenie, ale, które też znajdują się na szlaku naszego uczenia się. W przestrzeni uczenia się, poprzez te formy przestrzenne, widzimy sposób krzyżowania się i łączenia ze sobą tematyki jednostkowej i tematyki zbiorowej (Auge 2010, s. 41).

Znajdujące się w niniejszym numerze teksty podejmują właśnie próbę ukazania tych różnorodnych przestrzeni uczenia się człowieka dorosłego, a także - inspiracji i wyzwań, które wynikają dla edukacji dorosłych z owych meandrów uczenia.

Życzę Czytelnikom/Czytelniczkom, aby lektura drugiego numeru „Edukacji Dorosłych” w 2012 roku dostarczyła kanwy do refleksji i zainspirowała do dalszego dyskursu nad problematyką uczenia się.

Agnieszka Stopińska-Pająk

Bibliografia

1.    Auge M. (2009), Formy zapomnienia, Kraków.

2.    Auge M.(2010), Nie-miejsca. Wprowadzenie do antropologii hipernowocze-sności, Warszawa.

3.    Bauman Z.(2006), Płynna nowoczesność, Kraków.

4.    Lengrand P. (1995), Obszary permanentnej samoedukacji, Warszawa.