wistów, było wyciągnięciem ostatecznych konsekwencji te sztuki dotychczasowejTTałtyfcalfTym jej przekroczeniem. Tak jak początkowo - konstroktywiści widzieli"przeszłość przede wszystkim przez formę, to produktywiści chcieli widzieć całą dotychczasową sztukę przez pojęcie twórczości. Dążyli oni do ujawnienia charakteru substancji twórczej, która w całkowicie zmienionym kontekście może się stać podstawą nowej działalności artystyczno-produkcyjnej.jW tym celu, twierdzili, należy przekroczyć m iejsce, do którego dotarły logiczne w swojej ewolucji poszukiwania analityków konstruktywistycznych, prowadzące do dzieła zreifikowanego i zidentyfikowanego ze wszystkimi przedmiotami. Świadomość konstruktywistycznej drogi - analitycznej pracy nad formą - zdaniem produktywistów, była konieczna i miała ustawicznie owocować, ale zatrzymanie się w ich „przedmiotowym" punkciejkryło niebezpieczeństwo zamrożenia tego, co w swej istocie jest dynamiczna Przedmiot wchodził w obręb zainteresowań produktywistów tylko oTatego, że miał on w nim swoje .miejsce jako wynik i cel społecznego procesu produkcji i konsumpcji.jNie przedmiot, a proces określał teraz nową ontologię dzieła.‘Przedmiot siłą rzeczy pretenduje do bytu samego w sobie, bytu zamkniętego, pozbawionego społecznych funkcji, a zarazem sprzecznego z procesualnym charakterem produkcji i eksploatacji. Tego bytu, który pozwala mu jedynie wykroczyć poza samego siebie, o ile znajdzie pozaprzedmio-tową, a zarazem społeczną motywacjęf^rzejście od konstruktywizmu analitycznego do konstruktywizmu proftuktywistycznego dokonywało się przez odrzucenie autonomicznych i wyabsolutyzowanych pojęć zarówno obrazu, rzeźby, architektury, jak i abstrakcyjnych przedmiotów i przestrzeni, które, zdaniem produktywistów, tracą jakikolwiek sens w praktyce społecznej^
Uleżeli przedmiot otwiera się ku społeczeństwu-twierdzili produktywiści - nie czyni tego sam przez się, lecz ze względu na sposób jego wytwarzania i konsumowania. Dlatego nowa działalność musi się koncentrować na tych właśnie procesach. Sposób wytwarzania i określania konsumpcji to produkcja przedmiotu^ W tym miejscu sfery działań artystycznych i przemysłowych spotykają się w dynamicznym
procesie tworzenia. Produkcja ma charakter społeczny, a więc przedni iot-produkt widziany w tej perspektywie nabiera również charakteru społecznego, w nim uzyskuje swoją funkcję, w nim „odwraca się od siebie".
istotę każdej produkcji, twierdził Tarabukin, jest „mistrzostwo prąduktywistyczne" — rozumiane w płaszczyźnie prakseologtcznej jako „dobra robota", w płaszczyźnie artystycznej — jako „substancja twórcza". U podstaw każdej produkcji leży więc twórczość organizacyjna. Dzięki temu właśnie, dotychczasowe pojęcie sztuki zespala się autentycznie z pojęciem ,,^ue=sztu[d" — produkcji. Problem mistrzostwa produktywisty nie może być rozwiązanyprźez powierzchowne powiązanie sztuki i produkcji lecz jedynie przez stosunki organiczne, przez powiązanie procesów samej pracy i twórczości. Ani fnrmarani zawarta w niej treść i materiał, czy ustalona konstrukcja -nie określają tej nowej twórczośęL_Jej istotną cechą jesf organizowanie, konstruowanie, produkowanie. Tak rozumiana nowa sztuka — proces produkcyjny, u zysku j e Adamem pr od u ktywi st ówTzeczy-wistą moc sprawczą woBec rzeczywistości.
„Twórczość organizacyjna" kierując produkcją — przekształca pracę, przekształcając pracę — zmienia życie. Dotychczas wyobcowany w procesie_pracy joboinik_staie-sle-twórcą, tak jak artysta precyzując cel swei pracy w produkcji staie się robotnikiem: Sztuka rozumiana w ten sposób „zdolna jest rzeczywiście zmienić życie, ponieważ przekształca ona pracę, bazę naszego życia{...] Sztuka przyszłości nie będzie już więcej żarłoczna, będzie natomiast przekształconą
produktywistów, uczestnicząc we współczes-
nych procesach produkcyjnych nie może się interesować jedynie organizacją formy przedmiotu, ponieważ sam przedmiot zostaje w nich „zdematerializowany", znika z pola obserwacji, rozczłonkowany w społecznym podzialepracy, jest nie do ogarnięcia przez pojedynczego wytwórcę. Toteż /artysta powinien stę interesować przede wszystkim społecznym funkcjonowaniem wytworu w czasie jego konsumpcji i podporządkować mu organizację produkcji* Z innej zaś
171