XXI. LECTIO VICESIMA PRIMA
V«rt» woniała vóld, nota. mata.
VARIA
B vis aman, ama (Seneca). Idem velle atque idem nolle, ea demum fir®a mkitiu W (Salłustius). Nil volenti diffidle est. Volens nolens. Noli turbare arcillos meo*. Idem e( docent i et discenti debet esse proposltum, ut ilie prodesse vdit. hic profic&e (Seneca). Volentibus non fit iniuria. Lacrnnae cadunt ooientibus nobis (Seneca). Quod tibi fieri non vis, alteri ne feceris.
DE GRAECIAE GLORIA VETERE (Gaiui Plinius: „Epistuiae” VIII, 24)
G. Plinlus Maxńno suo s.
Amor in te meus cogit, non ut praeciplam (neque enitn praeceptóre eges), admoneam tamen, ut, quae scis, teneas et observes aut scias melius. Cogjfta te missum esse in provinaam Achaiam: illam veram et meram Graeciam, in qua primum humanitas, litterae, etiam fruges inventae esse creduntur. Te missum esse ad ordinandum statum liberarum civitatum, id est ad hommes maxńne hommes, ad liberos maxnne liberos, qui ius a natura datum virtute, meritis, amkatfa, foedere denlque et religióne tenuerunt. Reverere conditóres deos et numma deórum, reverere gloriam veterem et hanc ipsam senectutem, quae in homine venerabilis, in urbibus sacra est. Sit apud te honor antiquitati, sit ingendbus factis, sit fabulis quoque. Habe antę oculos hanc esse terram, quae notńs miserit rura, quae leges non victis, sed petentibus dederit. Athenas esse, quas adeas, Lacedaemónem esse, quam regas; ąuibus reliąuam umbram et residuum li berta tis nomen eripere durum, ferum, barbarum est.
SENTENTIAE
_ / . i ./ ./ /, /
Graecia capta Jerum wtórem cepit et artes
intulit agresti Lotto. (Horatius)
I , I , / 1,1 i
Nemo adeo ferus est ut non mitescere possit { ' /, / ./ / , / si modo culturae patientem commodet aurem. (Horatius)
1. Określ formę gramatyczną następujących czasowników; vult, voies, volefoant, velle, velles, vclint, voluerunt, voluerii, voluisiet, noli, nolis, nollet, noluimus, nolucro, malim, mavult, mailemus, maluit, mallet.
2. Przetłumacz na j. polsld: Gaius Plinius Manmo, amico suo, praecepit, ut Grac-ciae gloriam veterem eiusque antiąuitatem et ingentia Graecorum facta revereretur. Viri docti humanitatem litterasque primum in Graecia inventas esse credunt. Horatius scripsit Graedam captam ferum victorem cepisse et artes agresti Lado intulisse.
Ut consecutivum. Ut temporale.
DE EPAMINONDA (secundura Cornelium Nepótem, Valenum Manmum, Iustmum)
Epamiflondas Thebanus, pauper a maioribus relictus, adeo erudftus erat, ut nemo Thebanus eo eruditior esse videretur. Fuit tam disertus, ut nemo Thebanus par ei esset eloquentia. Imperium non sibi sed patnae quaesfvit. Honóres ita gessit, ut ornamentum non accipere sed dare dignitati videretur. Etenim cum ei cives sternendarum viarum in oppido curam mandarent — erat enim illud ministerium apud eos sordidissnnum - sine ulla cunctatióne id recepit et effecit, ut brevi tempóre illud ministerium spedosissnnum fieret et pro amplissnno ornamento expeteretur.
Fuit incertum vir melior an dux esset. Nam ut a pugna relatus in castra semianimus vocem spiritumque collegit, id unum e circumstantibus quaesfvit, num cadenti sibi scutum ademisset hostis. Quod ut servatum esse audfvit allatumque, velut laborum et glonae sodum osculatus est. Iterum quaesfvit, utri vicissent. Ut audivit Thebanos vicisse, bene se habere rem dixit atque ita velut gratulabundus patnae exspiravit.
SENTENTIAE
Ardua mólimur, sed nulla nisi ardua virtus. (Ovidius)
1,1,1 p /, /
Intendas animum studiis et rebus honestis.