DSC07824

Zdania ółtollciftikowB pnyczyny.

XXIII. LECTIO VICESIMA TERTIA

VARłA

Laudo te, quod naturam ducem sequeris. Tibi gratulor, quod (quia, quoniam) summam laudem assecutus es. Cum ad te yeiure non potu&im, epistOJam ad te mitto. Cum abessem, id non audivi. Multi perierunt, quod (cum) praeoepta sapientium neglexerant (neglexissent). Gaudeo te redisse, praesertim cum vid£am te salvum esse. Socrates ab Atheniensibus accusatus est, quod corrumpćret iuventutem.

DE GRAECORUM ET ROMANORUM CULTU ATQUE HUMANITATE (Marcus Tuffius Cicero: „Tusculanae disputatiónes”)

Sed meum semper iudicium fuit, omnia nostros (Romanos) aut invenisse per se sapientius quam Graecos aut accepta ab iliis fecisse melióra, quae quidem digna statuissent, in ąiiibus elaborarent.

Omnfa, quae Rom ani natura, non litteris assecuti sunt, neque cum Graecia oeque uila cum gen te sunt conferenda. Apud Romanos tanta grayftas, tanta constantfa, magmtudo annni, probftas, fi des, tam excellens in omni genere virtus fuit, ut nullis gentibus comparanda sit.

Doctrina Graecia nos et omni litterarum genere superabat, quomam facfle erat vincere non repugnantes. Nam cum apud Graecos antiquissńnum e doctis genus sit poetarum, siquTdem Homerus fuit et Hesiódus antę Romam conditam, Archilóchus regnante Romulo, serius poetfcam nos accepimus, Annie fere DX (quingentis decem) post Romam conditam Livlus (Andronfcus) fabiilam dedit C. Claudio et M. Tuditano consulfbus anno antę na tum Enniurn. Sero igltur a nostris poetae vel cogniti vel recepti sunt.

Quamquam scriptum est in Originlbus Catónis convfvas solftos esse canere in epulis ad tibicmem de darórum hominum virtutibus, honorem tamen huic generi non fuisse dedarat oratio Catónis. Cato enim obiecit ut probrum M. Nobilióri, quod is in provindfam poetas duxisset. Duxerat autem iile in Aetollam, ut scimus, Enniurn. Quo minus igjtur honoris erat poetis, eo minóra studia fuerunt. Honos alit artes, omnesąue incenduntur ad studia gloria, I iacentque ea semper, quae apud dves improbantur.

Summam eruditiónem Graeci sitam esse censebant in nervórum vocumque I cantibus; Themistoclesque aliquot antę annos, cum in epulis recusasset lyram, I est habitus indoctior. Ergo in Graecia muslci floruerunt, discebantque id I omnes, nec qui nesciebat, satis encultus doctrina putabatur. In summo apud I

illos hónore geometria fuit, itique nihil mathematlds illustrius at nos metiendi ratiocinandiąue utilitate huius artis terminavimus modum. At contra - oratorem celerlter compleai sumus, nec cum primo eruditum, aptum tamen ad dicendum, post autem eruditum.

SENTENTIAE

l    ¹ J ...w.. / J i

tnstrue praeceptis animum, nec discere cesses;

i .    ,/_/./    ,    / i . . /

nam me doctrina vita est quasi mórtis imago. (Disticha Catónis)

/    .. / _ t    / .

Disce ahąuid; nam cum subito Fortuna recessit,

i    i . /    .    . !    ,/    ,    /

ars remanet vitamque homims non desent umquam. (Disticha Catónis)

Zdania warunkowe i przyzwalające. Verba defectiva odi, memlnl, coepi. Irnperatiyiis futur! activi.

XXIV. LECTIO VICESIMA OUARTA

VARIA

Si ad me venis, contentus sum. Si hodle ad me venfas, contentus sim. Si hodie ad me venfres_s contentus essem. Si heri ad me ven£ris, contentus fuefrim. Si heri ad me venisses, contentus fuissem. Si virtutem amabis, omnes boni te amabunt. Si tacuisses, phiiosóphus mansisses (Boethius). Puto multos potuisse ad sapientlam pervenfre, nisi putavissent se pervenisse. Pand sunt foris arma, nisi est consilium domi (Cicero). Memoria minultur, nisi eam exerceas (Seneca).

Ut desint vires, tamen est iaudanda voJuntas (Ovidius). Etiamsi pericdlum times (timeas), tamen pericuium sublre debes. Viri boni facluat, quod rectum, quod honestum est, etsi nuilum emoiumentum conseculurum esse vident (Cicero). Etiamsi cuphnus (quamvis cupiamus) risum tenere non possumus. Cato filium ipse in IittSris instituit, licet idoneum et eruditum domi servum habuerit. Cum fatigatus sim, tamen feiix ero, si me visitavińs. Vincere cum possis, interdum cede sodali.

Memento morii

Odero, si potero: si non, invitus amabo. (Ovidius) Ódi et amo. Ouare id faciam fortasse reauiris.

/ ,    /    i /    /    ’

Nesdo sed fien sentio et eacrucior. (Catulhu)