HlOOlUfU TOŁACtA
1
W ton sposób dusbloo^ć ipolcczjm | Llerach* wyp^łuMły mu nu, łagodząc nieco ImtBd&uBŚt braku im tchnienia poetyckiego
wał te* Zaleski podróże na południe Francji (lfcas?] BSttMrw do Awimonu, by spotkać tam MickiewjJ opiekującego Się chorym Stefanem Garctyr. a potem na wybrzeże Morza Śródziemnego. Po jj -wcacśe do Par>rza spotkał przybyłego tu niedawno rj jon Jteh Zaleskiego, którego poznał wcześnie i t fliBrji. a który był dalekim krewnym poety. Gd tJ pory óbnj Zalescy wiedli wspólnie żywot tułaczy jj do śmierci majora w 1864 r.
W 1835-r. Zaleski wraz z Mickiewiczem, Wod;.;.-akśn i innymi założył Towarzystwo SłowaSpl -Powstame Towarzystwa było związane z rozky/ite-w początkach XIX w. koncepcji słowianofilskich. 2\Y emigracji idea duchowego scalenia wszystkiego, cj „spółsłowiańskie" była wyjątkowo potrzebna. Już nia tylko niewola polityczna stanowiła groźbę powolnego uśmiercenia myśli i ducha narodowego, ale [ tej wygnanie, oddalenie od ziemi przodków i ojczystych obyczajów wymagało .przeciwdziałania wyobcowaniu! z życia narodowego. Zadaniem Towarzystwa było
■»<ad£ zapał między rodakami ku wszystkiemu, co swoje, c: ■pótilnai limbie — z a bratnim dziejom i pieśniom i mowie —I ku starym pamiątkom i nowym nadziejom17.
Towarzystwo nie odegrało wprawdzie znacznie j-1 szej roli w życiu emigracji, ani nie rozwinęło swej działalności, ale zainspirowało Zaleskiego do przeło-l żenią na język polski ludowych pieśni serbskich.
styczniu 1335 r. obaj Zalescy wstąpili do To-j
»“ Fragment z aóctu założenia Towarzystwa Słowiańskiego I z łotego 1839 r. przedrukowany w: 3. B. Zaleski, Koresńon-Ł-sc/a, *y4 O. Zaleski, Lwów 1901, t. 1, *. 71_72.
BIOGRAFIA TUŁACZA . XLV
warzystwa Demokratycznego Polskiego. Z tego okresu pochodzą świadectwa o sygnowaniu przez poetę słynnego Aktu emigracji polskiej przeciw Adamowi Czartoryskiemu. O popularności Bohdana Zaleskiego wśród emigrantów świadczy duża liczba głosów, jaką uzyskał w wyborach do władz TDP., W grudniu 1835 r. powołano go nawet w skład I Centralizacji, ale nie przyjął tej funkcji. W ogóle przynależność' poety do TDP nie trwała długo, bo zakończyła się w roku 1837. Ta krótka przygoda z emigracyjnym ruchem demokratycznym rzuca trochę światła na związki Zaleskiego z ówczesną orientacją katolicką. Lata 1834—j.836 to czas krystalizowania się poglądów politycznych nie tylko w łonie TDP, ale w całej emigracji polskiej. Powstawały wówczas liczne organizacje i ugrupowania o różnych profilach społeczno-politycznych. Zalescy stali się członkami Sekcji Batig-nolles (która wyłoniła się z Sekcji Paryskiej pod koniec 1834 r. wskutek oporów wewnętrznych o profil polityczny, a także o regulamin działalności Towarzystwa). Sekcja ta wyrażała tendencje decentralis-tyczne, narastające zwłaszcza na prowincjach. Jednocześnie podlegała przez pewien czas wpływom kasr bonarskim, ale także orientacji „Młodopolan”. Wiązał też pewne nadzieje z jej powstaniem Joachim Lelewel, który pragnął wykorzystać wprowadzenie do TDP swoich zwolenników, by realizować plan zjednoczenia lewicy i centrum emigracyjnego, uzyskując poparcie większości emigracyjnej. Hasła Lelewelow-skie były dość umiarkowane i ogólnikowe w programie społeczno-politycznym, ale Lelewel popierany był przez lewicę, bo — jak pisał Sławomir Kalembka w książce Towarzystwo Demokratyczne Polskie w latach 1832—1846 — lewica i prawica wspierały się