DSCF5020

Drugi okres działalności CWSW rozpoczął się od września 1959 r., gdy zgodnie z decyzją Centralnego Zarządu Więziennictwa dokonano reorganizacji systemu doskonalenia zawodowego funkcjonariuszy Służby Więziennej. Motywem przewodnim tej decyzji była pilna potrzeba przeszkolenia zawodowego wszystkich dotychczas nie przeszkolonych funkcjonariuszy, do czego zobowiązywała ustawa o Służbie Więziennej z 10 grudnia 1959 r. (Dz.U. Nr 69, poz. 436 z póżn. zm.). Względy oszczędnościowe oraz potrzeby służby nakazywały następujące rozwiązanie problemu: zwiększyć liczbę szkolonych funkcjonariuszy w systemach stacjonarnych, z oderwaniem od zajęć służbowych, lecz też przejść na inną formę doskonalenia zawodowego.

Warunki zewnętrzne, w jakich pod koniec lat pięćdziesiątych funkcjonowało więziennictwo, spowodowały wybranie wariantu oszczędnościowego, jednocześnie nie uszczuplającego stanu bezpieczeństwa jednostek. Na okres przejściowy zadecydowano zatem o zorganizowaniu, w miejsce szkolenia stacjonarnego, systemu szkolenia zaocznego i eksternistycznego. Decyzją CZW rozwiązano w 1959 r. Szkołę Starszych Funkcjonariuszy oraz skrócono do trzech mięsięcy czas trwania Szkoły Młodszych Funkcjonariuszy.

Odtąd do 1969 r. organizowany w CWSW w Szczypiornie proces doskonalenia zawodowego odnosił się do funkcjonariuszy młodszych i realizowany był w formach: stacjonarnej oraz eks^ ternistycznej (dla niektórych grup funkcjonariuszy ze stażem ponad 5 lat). Kontynuowano ponadto różnego rodzaju kursy specjalistyczne dla funkcjonariuszy pełniących służbę na różnych stanowiskach służbowych oraz kursy dokształcające.⁵⁰

Drugim obok Szczypiorna ośrodkiem doskonalenia zawodowego funkcjonariuszy Służby Więziennej był zorganizowany w grudniu 1954 r. w Warszawie Ośrodek Szkolenia Aparatu Kierowniczego Służby Więziennej. W ośrodku organizowano roczne kursy doskonalące dla kadry kierowniczej i rezerwowej więziennictwa. Jego struktura organizacyjna i sposób funkcjonowania odbiegały od modelu szkoły wojskowej, stwarzając warunki do indywidualnej pracy słuchaczy w formie samokształcenia kierowanego. Celem procesu dydaktyczno-wychowawczego Ośrodka było:

—    nauczanie słuchaczy samodzielnego myślenia i analizowania zagadnień i zjawisk,

—    przyswajanie zasad pracy w poszczególnych działach służby w celu opanowania zdolności prawidłowego nimi kierowania,

—    wpojenia zrozumienia potrzeb przestrzegania w toku służby zasad praworządności,

—    ugruntowanie marksistowskiego światopoglądu.

^M Komendantem CWSW do 1969 r. był st. kom. Stanisław Kacprzyński.

Stosownie do sformułowanych celów realizowany był tam program nauczania, którego szczegółowe treści ulegały systematycznym zmianom, odpowiednio do stawianych, szczególnie po 1956 r., przed więziennictwem zadań oraz z uwagi na zmiany w życiu społeczno-politycznym kraju.

Dużo czasu programowego przeznaczono, szczególnie od 1956 r., na problematykę pedagogiczno-psychologiczną. Integralną częścią procesu dydaktycznego były kursy taktyczno-ochronne organizowane w wymiarze trzech tygodni w CWSW w Szczypiornie. Doskonalenie kadry kierowniczej zakończono w 1962 r., organizując do tego czasu pięć kursów, które ukończyło 350 funkcjonariuszy. ⁵¹

Od 1962 r. w Ośrodku tym organizowano różne specjalistyczne kursy doskonalenia zawodowego. Działalność swoją ośrodek zakończył w 1968 r., a funkcję jego przejął utworzony w 1965 r. w Popowie k/Warszawy Ośrodek Doskonalenia Zawodowego.⁵² W placówce tej organizowano różne krótkoterminowe kursy doskonalące i dokształcające funkcjonariuszy Służby Więziennej.

Od chwili zorganizowania pierwszych szkół funkcjonariuszy Służby Więziennej w programach nauczania w mniejszym lub większym zakresie występowały przedmioty ogólnokształcące. Potrzeby w zakresie uzupełniania poziomu wykształcenia funkcjonariuszy więziennictwa, a szczególnie kadry oficerskiej, były bardzo duże. Dlatego też, od 1956 r. w CZW zaczęła krystalizować się koncepcja zorganizowania takiej szkoły zawodowej, która umożliwiłaby kształcenie funkcjonariuszy zarówno w zakresie problematyki zawodowej, jak i ogólnokształcącej i to w takiej formie organizacyjnej, aby nie osłabić bezpieczeństwa jednostek podstawowych.

W sierpniu 1958 r. zarządzeniem Ministra Sprawiedliwości utworzono w Warszawie 3-letnie Zaoczne Technikum Penitencjarne. Była to zawodowa szkoła Służby Więziennej na prawach państwowej szkoły średniej, po ukończeniu której absolwent otrzymywał świadectwo dojrzałości oraz kwalifikacje zawodowe fp- tytuł technika administracji penitencjarnej, uprawniający do objęcia stanowiska oficerskiego.⁵³

Organizacja technikum i jego system dydaktyczno-wychowawczy oparte były na modelu średniej, zawodowej szkoły zaocznej. Technikum powołane zostało przede wszystkim w celu umożliwienia kadrze oficerskiej uzyskania, wymaganego dekretem z 20 lipca 1954 r., wykształcenia średniego oraz przeszkolenia za-

⁶¹ Komendantem była kpt. Bronisława Adelis.

⁵² Komendantem był st. kom. Józef Gotta.

⁵⁸ Zarządzenie Ministra Sprawiedliwości nr 68 z 5 sierpnia 1958 r. (nie publikowane). Dyrektorem był kom. III stp. Anatol Akerman.