2) a) przez wydłużenie samogłoski rdzennej, np.: legi,
b) przez wydłużenie samogłoski rdzennej z równoczesną wymianą na inną samogłoskę, np.: facio, feci; ago, egi,
3) przez reduplikację (podwojenie), które polega na powtórzeniu pierwszej spółgłoski z samogłoską, np.: disco, didici,
4) przez dodanie -s do tematu praesentis, np.: dixi (dic-s-i), scripsi.
Indicatiyus perfecti od esse
Singularis |
- Pluralis | |
1 os. |
fu-i (byłem, -amj |
r fu-mius |
2 GS. |
fu-Isti |
fu-istis |
3 08. |
fii-it |
. fu-erunt |
Supinura jest rzeczownikiem słownym deklinacji IV, który ma tylko dwa przypadki: accusativus i ablativus singularis.
Accusatiyus supini kończy się na -um i używa się dla wyrażenia celu przy czasownikach oznaczających ruch, jak: yenire — przybywać, mitter.C:-M wysyłać, np.: venio sanatum — przybywam, aby uzdrowić.
Ablatiyus supini kończy się na -u, występuje przy niektórych przymiotnikach, jak facilis, difficilis, optimus, incredibilis, horribilis, turpis i wyraża ograniczenie, np.: morbus difficilis sanatu—-choroba trudna do wyleczenia. Horribile visu— straszne do patrzenia. Facile dictu łatwe do j)ó:= wiedzenia.
Participium perfecti passiyi tworzy się przez dpddnie. do tematu supini końcówek rodzajowych -us, -a, -um (deki. II i. I), np.:
Supinum Participium perfecti passiyi
laudalum |
laudatus |
fś- pochwalony |
(pochwaliwszy) |
laudata |
— pochwalona |
^(pochwaliwszy) | |
laudatum |
— pochwalone |
. (pochwaliwszy) | |
doctum |
doctus |
nauczony |
fnauczywszy ) |
docta |
:.'=— nauczona • |
.(nauczywszy) | |
doctuni |
nauczone |
(nauczywszy ) |
162
lectus
lectiu11
lecta
lectum
auditum auditus audita auditum
— przeczytany
— przeczytana
— przeczytane —- usłyszany
— usłyszana
— usłyszane (przeczytawszy) (przeczytawszy) (przeczytawszy) ( usłyszawszy)
( usłyszawszy)
( usłyszawszy)
Indicatlvus perfecti passlvi składa się z participium perfecti passiyi oraz indic>-praesentis słowa esse.
Wzór odmiany Koniugacja I (a)
1 os.
2 os.
3 os.
Singularis |
Pluralis |
I |
laudatus, -a, -um j |
f sum > es laudati, ae, -a |
I sumus 1 estis |
l est 1 c (zostałem, -am pochwalony, -a) |
sunt |
Koniugacja II (e)
1 os.
2 ós.
3 os.
1 sum |
( sumus I |
doctus, -a, -um I es docti, -ae, -a |
i estis I |
(est ( |
sunt 1 |
(zostałem, -am nauczony, -a) |
1 |
Koniugacja 111 (spółgł.)
JL bs.
2 os.
3 os.
2 os.
3 os.
sum I sumus
lectus, -a, -um { es lectf, -ae, a j estis
est l sont
(zo&tałem, -am przeczytany, -a)
Koniugacja IV (i)
sum
auditus, -a, -um J es est
(zostałem,, -am usłyszany, -a)
uitditi, -ae, -a j estis sunt
U1
163