DSCN0759

Z dowolnego punktu A przeprowadzić styczną dp okręgu (rys. 2-33).

A łączymy ze środkiem O okręgu. Odcinek AO dzielimy na połowy w punkci_t B, z którego promieniem AB rysujemy okrąg do przecięcia się z danym okręgiem w punktach C i D. Łącząc punkty przecięcia C i D z punktem A, otrzymamy dwie linie pro9te, styczne do danego okręgu.

Rys. 2-34. Rysowanie stycznej (Zewnętrznej) do dwóch okręgów

Rys. 2-35. Rysowanie stycznej (wewnątrz* nej) do dwóch okręgów

Do dwóch okręgów o promieniach R i r (rys. 2-34) poprowadzić styczną. Z punktu 0 promieniem R-r kreślimy okrąg. Z punktu O_l kreślimy w znany już sposób styczną 0^. Przedłużamy OA do przecięcia z okręgiem w punkcie B. Przez punkt B kreślimy prostą BC równoległą do O_xA. Prosta BCjest żądaną styczną zewnętrzną.

Dane dwa okręgi o promieniach R i r (rys. 2-35); poprowadzić wspólną styczną wewnętrzną. Z punktu 0 promieniem R -f- r kreślimy okrąg. Z punktu 0j

prowadzimy styczną 0_XA. Promień OA poprowadzony przez punkt styczności przecina okrąg o promieniu R w punkcie B. Przez punkt B kreślimy prostą BC równoległą do 0_tA. Prosta BC jest żądaną styczną.

Praktyczne zastosowanie konstruk-

' cji stycznej do okręgów przedstawiono Rys. 2-36. Zastosowanie kons-    __ „_TO n o fi

trakcji stycznej    ^na *** ^Z'^ó0‘

2.4.2. Zaokrąglenia

Poprawne i płynne przechodzenie prostej lub luku w łuk nazywamy zaokrągleniem. W rysunku technicznym spotykamy najczęściej następujące wypadki zaokrąglenia (rys. 2-37):

a)    przejście prostej w łuk,

b)    przejście luku w luk,

c)    przejście prostej lukiem w drugą prostą,

d)    przejście prostej lukiem w drugi luk,

e)    przejście luku lukiem w drugi łuk.

Podstawowym warunkiem prawidłowego zaokrąglenia we wszystkich wyżej wymienionych wypadkach będzie styczność prostej z okręgiem koła bądź styczność okręgów między sobą. Rozpatrzmy kolejno poszczególne przykłady.

Rys. 2-37. Łączenie luków

Rys. 2-38. Rysowanie przejścia prostej w łuk

Rys. 2-39. Łączenie lokiem ramion kąta prostego

Narysować przejście prostej w łuk o danym promieniu (rys. 2-38). Z punktu A na prostej wystawiamy prostą prostopadłą, na której odkładamy odcinek AO= r, Z punktu 0 rysujemy promieniem r, łuk który będzie styczny do prostej w punkcie A.

Ramiona kąta prostego połączyć lukiem o danym promieniu r (rys. 2-39). Dwie proste przecinają się pod kątem prostym w punkcie A. Z punktu A danym promieniem r zakreślamy łuk do przecięcia z prostymi w punktach B i C.

Tym samym promieniem r kolejno z punktów B i C rysujemy łuki do przecięcia się w punkcie 0, z którego jako ze środka okręgu rysujemy łuk promieniem r. Punkty B i C będą punktami stycznymi. Przy rysowaniu zaokrągleń tuszem przyjmujemy za zasadę, że najpierw rysujemy łuki, a następnie proste styczne, gdzie łatwiej narysować prostą styczną do już istniejącego luku niż odwrotnie.

Ramiona kąta ostrego połączyć lukiem o danym promieniu (rys. 2-40). W odległości r od ramion danego kąta rysujemy dwie pomocnicze proste, równoległe

Rys. 2-40. Łączenie lukiem ramion kąta ostrego

Rys. 2-41, Łączenie lukiem ramion kąta rozwartego

37