Dostosowanie się do zapotrzebowania na usługi logistyczne
I— Nagłe dostawy — Częstotliwość dostaw
— Pojemność magazynów
106 Wpływ lokalizacji centrów logistycznych na realizację kh zadać w łańcuchach dostaw
Rysunek 3.6. Model AHP w analizie lokalizacji centrum logistycznego
Wybór lokalizacji centrum logistycznego
Możliwa współpraca z przedsiębiorstwami
— Długość współpracy
— Jakość współpracy
Dość kontaktów w czasie współpracy
Nagłe dostawy
— Specjalne preferencje
Źródło: Opracowanie u podstawie I. Korpeto. A. I.chmusvaarn. J. Nisoncn, Warthouse operator sclcction h conhóung AHP and DEA methodologics. Jmcraaiional Journal ofProduction Economics",
108(2007), 135-142,$: 138.
Aksjomat 1 — wzajemna zależność. Zgodnie z tym aksjomatem, jeśli kryterium A jest n razy bardziej preferowane niż kryterium B, to kryterium B jest 1 /n razy prc-
ferowane w stosunku do kryterium A.
Aksjomat 2—homogeniczność. Ten aksjomat sugeruje, że porównania są moż-
liwe, jeśli elementy są porównywalne.
Aksjomat 3—zależność. Zgodnie z tym aksjomatem możliwe jest dokonywanie
porównań między zbiorami elementów w odniesieniu do elementów z wyższego
poziomu. Inaczej mówiąc, porównania na niższym poziomie zależą od element będących na wyższym poziomie hierarchii.
Aksjomat 4 — oczekiwania. Aksjomat sugeruje, że każda zmiana w strukturze
hierarchii będzie wymagała nowych ocen lub preferencji w nowej hierarchii. Zbiory elementów powinny zmienić swoje położenie w hierarchii.
Wykorzystanie metody AHP porządkuje elementy decydujące o j wy borze lokalizacji Dodatkowe analizy czynników powinny również występować.:^ opracowaniach dotyczących lokalizacji. Zgodnie ze stwierdzeniem D. Laguny przeprowadzenie analizy czynników powinno mieć charakter co najmniej regionalny, a nawet krajowy26. Inwestorzy, rozważając wszystkie wymienione wyżej czynniki, mogą sformułować określone wnioski w sprawie lokalizacji centrum logistyczni Konieczne jest rozważenie przez inwestorów kilku problemów, takich jak27: rfl
• ekspansja na nowe regiony geograficzne,
• zmiany w lokalizacji przedsiębiorstw współpracujących i klientów,
sinawych woj. warmińsko-mazurskiego, w: Rola centrów logistycznych w rozwoju gospodarczym i przestrzennym kraju, zeszyt nr 225, red. T. Markowski, PAN, Warszawa 2006, s. 166.
27 D. Waieis, Logistics. An introduction,s. 106.
Modele lokalizacji centrów logblyaaydi 1 fl?
• zmiany w funkcjonowaniu operacyjnym,
• zmiany w systemie transportowym i infrastrukturze drogowo-kolejowcj,
• możliwe fuzje podmiotów współpracujących i tym samym możliwość dublowania się operacji logistycznych i konieczne związane z tym zmiany,
• zmiany technologiczne przez wprowadzenie nowych technologii.
Problem wyboru lokalizacji centrum jest również trudny ze względu na przestrzenne uwarunkowania systemów logistycznych. Przedsiębiorstwo, wybierając region, w którym będzie tworzone nowe centrum, równocześnie zgadza się na wszelkie ograniczenia, wynikające z tego wyboru. Uzupełniające kryteria lokalizacji, przyjęte przez L. Mindura. zawierają przede wszystkim: dostępność do rynków krajowych i międzynarodowych, dostępność i poziom wynagrodzenia za pracę, stabilność polityczną, a tym samym politykę międzynarodową, koszty energii, import produktów i usług, infrastrukturę transportową (stacje kolejowe, porty, lotniska)1. Uwzględnia się również porozumienia handlowe zawarte między krajami. Kryteriami uzupełniającymi do powyższych mogą być: wymagania ochrony środowiska, infrastruktura telekomunikacyjna, bliskość specjalnych stref ekonomicznych oraz podobnych. Decyzja o nowej lokalizacji związana jest z miejscem przecięcia się dróg komunikacyjnych i wykształceniem centrum popytu. W ten sposób powstają centra usług logistycznych. Z kolei, według R. Bhatnagara i A. S. Sohala. zmiennymi, które powinny zostać uwzględnione w procesach lokalizacyjnych, oprócz najczęściej wymienianych kosztowych i technologicznych, są zasoby kapitału ludzkiego2. Za szczególnie ważne uznają oni poziom wykształcenia i umiejętności przyszłych pracowników centrum logistycznego.
Na podstawie analizy czynnikowej i wielokryterialnej oraz koncepcji AHP można stwierdzić, że w wyborze miejsca lokalizacji centrum logistycznego bardzo ważne znaczenie ma infrastruktura.
Budowane centrum logistyczne powinno odnaleźć swoje miejsce zarówno w istniejącej, jak i w projektowanej infrastrukturze logistycznej. Istnienie powyższej infrastruktury determinuje możliwości działania podmiotów logistycznych. Ogólnie można stwierdzić, że infrastruktura logistyczna jest podzielona na dwa rodzaje elementów3:
1) liniowe, wśród których można wyróżnić drogi samochodowe, linie kolejowe, trasy śródlądowe i morskie oraz rurociągi,
2) punktowe, którymi najczęściej są porty lotnicze i morskie, intermodalne terminale przeładunkowe oraz inne punkty przeładunku.
“ L. Mindur, Centra logistyczne..., jw., s. 371.
R. Bhatnagar, A. S. SoliaJ, Suppty ckain competitiwness: measuring the impact oflocationJactors, uncertainly and manufacturing practices, „Tcchnovation”, 25 (2005), s. 447.
1. Fechner, Miejsce centrum logistycznego w nazewnictwie infrastruktury logistycznej, „Logistyka", 3/2008 maj-czerwiec, s. 32.