DSCN1974 (3)

PTAKI POLSKI 00 A DO Ż

Pozwała iw l© szybko pobrać sporą Kość płynu i skrócił czas przebywania na zwmł. a urfęc w miciscu. gdzie mogą

czyhK drapłeźałki.

Matowe pł6ra gołęó- produkują specyficzny puder, znany także u czapli i np. papug, który nadaje ich upierzeniu specyficzny wygląd i chroni je przed wilgocią. Metaliczny połysk na piórach występuje tylko na szyi dorosłych przedstawicieli rodzaju Cotumba.

Rodzina: gołębiowate (Columbidae)

Grzywacz - Cotumba paktmbus Lmnaeus. 1758 Siniak - Cotumbo oenas Lmnaeus. 1758 Gołąb miejski - Cotumba Mo f. urbana \S. Gmelin. 1789 Sierpówfca - Streptopetia decaocto (Frwałdszky, 1838) Turkawka - Streptopetia turtur (linnaeus. 1758)

Rodzina: kukułkowate (Cuculidae)

Kukułka - Cuculus canorus Linnaeus. 1758 Do rzędu kukuticowych nałoży tylko jedna rodzina - ku-kulkowatych, która dzieli się na 6 pod rodzin o interesujących nazwach: kukułci, kukuły, kukaie. kukawiki. ku* kawki i kieszczojady. W naszej awifaunie mamy tylko jednego przedstawiciela tego rzędu - kukułkę, ptaka ogólnie znanego 2 głosu. Na świecie występuje około jo gatunków kukułek uprawiających różnego typu pa* sożytmetwo gniazdowe. Oczywiście nie wszystkie gatunki kukułek żyjące na świecie są pasożytami gniazdowymi. Większość z nich zakłada gniazda i samodzielnie wychowuje potomstwo. Nasza kukułka doprowadziła jednak pasoźytnictwo do perfekcji.

Rząd sów podzielono na dwie rodziny. Starsza ewolucyjnie rodzina płomyfcówkowatych (Tytonidae) obejmuje 14 gatunków, żyjących głównie w tropikalnych rejonach świata (u nas tylko i}. Do rodziny puszczykowatych (Strf-gidae> zaliczono wszystkie pozostałe sowy (ponad 160 gatunków; W naszej faunie lęgowej mamy tylko 9 gatunków z te; rodziny, chociaż podejrzewa się gniazdowa' t 'u :ze c wóch - syczka i puszczyka mszamego. Nasze sowy w ogą tr ei ‘ęczówki oczu - ciemne - jak ^    '    ,    <■'>:*-jak uszatki błotne, pójdź*

*    albo czerwone, jak puchacze

' • - - 'arze sowy śnieżne, jarzę-bate i puszcz-/* -    waza się. ze kolor oczu ma

zwłązer z po'i c'- g. ,• - ■ ■-/.gk wyrusza na połowa-•    -    . ; sowy śnieżne, jarzębie r . -    ',/a'ne. ■/. szczycie sezonu lęgowego

c rzez całą dobę jest widno.

' ' -    . • . tar ;asno, że swobodnie mot-

na czytać gazetę Nawet zimą. gdy noc trwa przez całą dobę, dzięki ogromnej ilości śniegu wokół nie jest zu--    * ciemno. Sony polując* wdzieli mają zatem żółte

v'//. Potwierdzają to pójdźki, sowy błotne, włochatkl które w okresie kśmiania piskląt polują za-* ***&' jak i w nocy. Uszatki i puchacze mają i 0' /erwonych tęczówkach. Zarówno puchacze, jak ^:'^{/,iV w}    gdy muszą karmić pisklęta, polują nie

tyfco w nocy. klóra zresztą pod koniec wiosny jest bardzo krótka, ale takZe rankami i wieczorami. Tylko płomyfców-to i puszczyki, sowy o ciemno ubarwionych oczach, nigdy nie polują w dzień. Zawsze czekają na zapadnięcie ciemności. Zwłaszcza płomykówki. być może z powodu niemal białego upierzenia, opuszczają swe dzienne kryjówki dopiero po nastaniu kompletnych ciemności, gdy człowiek widzi bardzo niewiele i milkną wszelkie ptasie głosy.

Rodzina: płomykówkowate (Tytonidae) Płomykówfca - Tyto alba (ScopoO, 1769)

Rodzina: puszczykowate (Strigidae)

Puchacz - Bubo bubo (Linnaeus, 1758)

Puszczyk - Stru aluco Linnaeus, 1758 Puszczyk uralski - Strbc uralensis Pallas, 1771 Sóweczka - GlaucJdhim passerinum (Linnaeus, 1758) Pójdźka - Athene noctua (Scopoti. 1769)

Włochatka - Aegolius funereus (Linnaeus, 1758)

Uszatka -Asiootus (Linnaeus, 1758)

Uszatka błotna - Asio flammeus (Pontoppidan. 1763)

Rząd: lei ko we (Caprimulgiformes)

Rodzina: lelkowate (Caprimulgidae)

Lelek - Caprimulgus europoeus Linnaeus, 1758 Spośród ponad 80 gatunków ptaków zaliczanych do rodziny lejkowatych, która grupuje lelczyki. rogatniki, dzrwolotki i lelki, w faunie europejskiej mamy tytko dwa gatunki lelków. U nas występuje jeden z nich - lelek zwyczajny, zwany także po prostu lelkiem.

Rząd: jerzykowe (Apodiformes)

Do rzędzu jerzykowych należą m.in. ciemiostemiki, kol-costemlkl, saiangany, kominiarczyki. widłogończyki i je-rzyki. Ten bogaty w gatunki rząd owadożemych, szybko i zwinnie latających ptaków zasiedla głównie ciepłe regiony świata. U nas gniazduje tylko jeden gatunek jerzyk (zwyczajny). Sporadycznie pojawia się także większy od niego jerzyk alpejski |Tachymarptis » Apus melba), a na śródziemnomorskich wybrzeżach Europy można jeszcze spotkać jerzyka bladego (Apus paftidus).

Rodzina: jerzykowate (Apodidae)

jerzyk - Apus apus (Linnaeus, 1758)

Rząd: kreskowe (Coraoi¹-

Rodzina: zimorodkowate (Alcedinidae)

Zimorodek - Alcedo atthis (Linnaeus, 1758}

Rodzina: żołny (Meropidae)

Żołna - Merops apiaster Linnaeus, 1758

Rodzina: kraski (Coraciidae)

Kraska - Corocios garrulus Linnaeus, 1758

Rodzina: dudki (Upupidae)

Dudek - Upupo epops Linnaeus, 1758

Rząd kreskowych obejmuje kilka rodzin niezwykłe kolorowych ptaków, pochodzących z tropików. U nas wystę-pują - po jednym gatunku — przedstawiciele rodzin: zi-morodkowatych. żołn, krasek i dudków. Prócz nich do rzędu kreskowych zaliczają się jeszcze rodziny płasko-dziobków. piłodziobów, ziemnokrasek, kurott. sierpo-dudków i dzioborożców. Przedstawić iełe egzotycznych rodzin wyglądają różnie, ale gdybyśmy w czasie egzotycznej podróży zobaczyli jakiegokolwiek zimorodka, od razu wiedzielibyśmy. Ze to zimorodek - jeden z ponad 90 gatunków znanych na świecie. Podobnie byłoby z żołnami lub kraskami. Z dudkami byłoby jeszcze mniej kłopotu. gdyż na całym świecie występuje tytko jeden gatunek. podzielony na 3 podgatunki, zawsze bardzo podobne do naszego.

Rząd: dzięciotowe (Piciformes)

W rzędzie dzięciołowych wyodrębniono następujące rodziny: złotopióry (Gałbołidae), drżymy (Bucconidae), brodacze (Capitonidae), miodowody (łndtcatoridae), tukany (Ramphastidae) i dzięciołowate (Pfcidae). W Europie występują tytko przedstawiciele tej ostatniej. W Polsce od 20 lat mamy 10 gatunków dzięciołów, gdyż do naszej pierwotnej awifauny przybył nowy gatunek - dzięcioł bó-łoszyi, zwany też syryjskim (Dendrocopos syriacus).

Rodzina: dzięciołowate (Picidae)

Krętogłów -JywctonjuiUa Linnaeus. 1758 Dzięcioł duży - Dendrocopos major (Linnaeus. 1758) Dzięcioł średni - Dendrocopos medius (Linnaeus, 2758) Dzięciołek - Dendrocopos minor (Linnaeus, 1758) Dzięcioł biało grzbiety - Dendrocopos leucotos (Bechstein, 1802)

Dzięcioł biatoszyi - Dendrocopos syriacus (Ehrenberg, 1833)

Dzięcioł trójpalczasty - Pkoides tridoctytus (Linnaeus, 1758) Dzięcioł czarny - Dryocopus martius (linnaeus. 1758) Dzięcioł zielony - Picus riridis Linnaeus, 1758 Dzięcioł zielonosiwy - Picus canus j.F. Gmelin, 1788

Rząd: wróblowe (Passeriformęs)

- ptaki śpiewające

Rząd ptaków wróblowych (Passeriformes) podzielono na dwa pod rzędy: pierwowróblowców (Subosdnes), do których zaliczono egzotyczne gatunki takich ptaków, jak szerokodzioby, tęgostery, garnca rzowate, mrówkowody, mrówkoźery, krytonosy, tyrankowate, gorzyki. bławatni-kl, ostrodzioby, zioiosieki, kurtaczki, barwniki i brodaw-niki, oraz śpiewających (Oscines), grupujący pozostałe rodziny ptaków wróblowych. U nas występują tytko przedstawiciele drugiego podrzędu, tj. ptaków śpiewających. Nie jest więc błędem w odniesieniu do nich stosowanie zamiennie nazw .ptaki wróblowe” i .ptaki śpiewające”. Listę rodzin ptaków śpiewających otwierają egzotyczne lirogony i gąszczaki, ale zaraz za nimi wylicza się skowronki, rzeczywiście zachwycające śpiewem, chociaż można by długo dyskutować, czyj śpiew jest piękniejszy - skowronka czy słowika, a jeżeli słowika, to rdzawego czy szarego.