DSCN2168

Systemy bazujące na sieciach transferu informacji finansowej 91

Systemy bazujące na sieciach transferu informacji finansowej 91

ijowejlztufli

ędzybanko*^

między*"^-*

i.zaksięgo*»

»y^Ł V

HiS

mm

■1

lilii

ij#

ni efektywny, ponieważ banki mogły składać zlecenia płatnicze tylko na nośniku papierowym lub dyskietce. Od grudnia 1998 r. wszystkie banki mogą składać zlecenia drogą elektroniczną. Uczestnikami systemu SORBNET według stanu na koniec marca 2004 r. były, poza NBP, następujące podmioty: SS banków, Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych SA oraz Krajowa Izba Rozliczeniowa SA.

W systemie realizuje się zlecenia płatnicze banków dotyczące transakcji zawartych na międzybankowym rynku pieniężnym, walutowym i papierów wartościowych oraz operacji między bankami a NBP, a także przetwarzanie zleceń płatniczych wysokokwotowych (powyżej 1 min zł) i/lub pilnych - przesyłanych przez banki w imieniu własnym lub klientów. System działa w godzinach od 7.30 do 18.00, jednak zlecenia klicntowskic (z wyjątkami) mogą być przesyłane tylko do godziny 16.00. Po 18.00 komunikaty płatnicze nie są akceptowane przez NBP. Wszelkie komunikaty przesyłane między bankami a NBP są szyfrowane oraz podpisywane podpisem elektronicznym w celu zapewnienia autentyczności, integralności i niezaprzeczalności nadania.

Zlecenia banków są przesyłane za pomocą poczty elektronicznej lub - w przypadku awarii systemu - na dyskietce, na nośniku papierowym lub za pomocą portalu internetowego. Do przesyłania zleceń drogą elektroniczną używa się poczty elektronicznej X-400, gdzie komunikaty są tworzone zgodnie ze standardem EDIFACT. Jest to nowoczesna sieć teletransmisyjna powstała 16 czerwca 2004 r. w wyniku połączenie Tel-Encrgo i Tclbanku SA. Infrastruktura sieci liczy ponad 15 tys. km obejmujących około 400 miejscowości, charakteryzuje się dużą przepustowością (do 320 Gb/s), połączeniem z sieciami operatorów polskich i zagranicznych oraz szybkim dostępem do sieci Internet.

System SORBNET umożliwia przeprowadzanie rozrachunku brutto w czasie rzeczywistym poprzez rachunki bieżące banków prowadzone w Narodowym Banku Polskim. Składane do systemu zlecenia płatnicze są realizowane w sytuacji, gdy bank posiada na rachunku wystarczające środki pieniężne. Zależnie od dostępności środków pieniężnych na rachunku banku zlecenia są niezwłocznie realizowane lub umieszczane w centralnej kolejce do czasu zgromadzenia środków wystarczających do ich realizacji. Gdy środki pieniężne są już dostępne, rachunek płatnika jest obciążany i jednocześnie uznawany jest rachunek beneficjenta. Płatnik otrzymuje potwierdzenie realizacji transakcji, a beneficjent otrzymuje potwierdzenie, że jego rachunek został uznany. Na koniec dnia system automatycznie przygotowuje i wysyła do banków wyciągi z rachunków bieżących.

System jest płatny. Banki płacą jednorazową opłatę za przystąpienie do systemu, pobierane są kwartalne opłaty za prowadzenie rachunków oraz bank płaci za realizację każdego zlecenia, mniej za zlecenia wysokokwotowe, a więcej - za zlecenia pilne.

Usługi związane z bonami skarbowymi na rynku pierwotnym i wtórnym oraz operacjami otwartego tynku świadczy system SKARBNET, dokonujący operacji