Systemy bazujące na sieciach transferu informacji finansowej 95
Systemy bazujące na sieciach transferu informacji finansowej 95
ilynąwiu
lobs,u8?H5t
atów.j*^ wicnąt^ my finansom
>wi Centnii
tych (BRJKi alinic. Sini szułtowao).
sukcesywnie ccdurwsp. sano urnom '.jednolitego /jnąKIRSA
[sieć owczo-dowę syste-Hi nazwaco-gdokumo-lo dokonali**:
esic zleceń
chunkowej-
•ńuzmofr
isialow”?
,nica>^
irtrzy
dni
i#-
przez klienta w jego banku elektronicznym w sobotę mógł być przesiany do innego banku dopiero w poniedziałek. Przeznaczeniem KIR-u było przesyłanie dokumentów płatniczych między bankami oraz ich wzajemne rozliczanie. Rozliczanie przepływów pieniądza pomiędzy bankami odbywa się przez rachunki bieżące prowadzone przez NBP, uzupełniane na bieżąco przez każdy z banków. Jednak nieuchronne rozprzestrzenienie procesu elcktronizacji bankowości spowodowało, że od 1998 r. wszyscy uczestnicy KIR korzystają z tego systemu. Od dnia I lipca 2004 roku wszystkie rozliczenia międzybankowe Krajowa Izba Rozliczeniowa SA realizuje wyłącznic poprzez elektroniczny system rozliczeń międzybankowych - ELIXIR.
■ System SYBIR był systemem informatycznym realizującym połączenie pracochłonnych czynności manualnych, wykonywanych przy wymianie papierowych dokumentów rozliczeniowych pomiędzy bankami i komputerowej techniki przetwarzania danych144'. Zapewniał wymianę dokumentów uznaniowych (polecenia przelewu i dowody wpłat na rachunki bankowe) oraz obciążeniowych (czeków). Po początkowych zawirowaniach, stał się organizacyjnie sprawny i tani. Był to odznaczający się bezpieczeństwem oraz sprawnością system bardziej organizacyjno-informacyjny niż informatyczny, w którym dokumenty płatnicze były przesyłane papierowo. Na poziomic oddziału banku wszystkie dokumenty źródłowe gromadzone były w formie papierowej, podzielone na paczki. Następnie były umieszczane w workach, plombowane, dołączana była też dyskietka z danymi zbiorczymi, transportowane do najbliższego BRIR-u, tam były dzielone na oddziały docelowe. Dalej albo były przesyłane do oddział banku znajdującego się w obszarze danego BRJR-u, albo najpierw przekazywane do odpowiedniego BRIR-u, który dostarczał je do oddziału banku docelowego149'. System pozwalał na realizację rozrachunków przelewów w ciągu dwóch dni, czeków w ciągu trzech dni.
Banki ponosiły opłaty za korzystanie z systemu zgodnie z cennikiem ustalonym przez KIR SA. Opłata była pobierana za każdą przesyłkę rozliczeniową bez względu na liczbę przesyłanych w niej dokumentów. Opłaty były jednakowe, niezależnie od odległości między BRIR-ami zaangażowanymi w wymianę. Pobierane były wyłącznie od banku wysyłającego.
Dokumenty papierowe między BRIR-ami przewożone były w nocy z wykorzystaniem czterech węzłów przeładunkowych Poczty Polskiej: Warszawa, Katowice, Poznań, Bydgoszcz. Długość tras pokonywanych przez przewoźników międzyregionalnych i regionalnych wynosiła każdego dnia około 50 tys. km144'.
>M| Szczygielska E. (1998): Rozrachunki międzybankowe i mlędzyoddzialowe w krajowym systemie banków. Centrum Szkoleniowo-Wydawnicze KWANTUM sp. z o.o, wydanie I. Warszawa.
14,1 Por.: System płatniczy w Polsce, Departament Systemu Płatniczego, Narodowy Bank Polski, październik 2002 r., str. 31—35, na. http://www.kartyonline.noirdownload.ptip
1441 iMpJ/www.cbanki.info/nrlykuly/kir.himllłmcnu/tfciekawostki, styczeń 2005 r.