DERMATOLOGICZNE BADANIE CHOREGO
Badanie powinno być skierowane na poszukiwanie wykwitów podstawowych, tak aby można było odtworzyć ich ewolucję, a następnie ustalić ewentualne czynniki wywołujące.
Poza tym oględziny powinny dotyczyć całej skóry, która niekiedy wykazuje cechy charakterystyczne dla poszczególnych stanów chorobowych, np. zabarwienie ziemiste może wskazywać na zaawansowaną sprawę nowotworową, jasnobrunat-ne - na marskość wątroby, żółte - na karotenemię itp.
Nadmierna suchość skóry stanowi często tło chorób atopowych (np. świerzbiączka). a także jest objawem niektórych genodermatoz związanych z zaburzeniami rogowacenia itd.
Konieczne jest całkowite rozebranie się chorego, gdyż np. alergiczne wykwity chorobowe na twarzy, tułowiu i kończynach mogą zależeć od niewielkiego nawet ow rzodzenia na podudziu w wyniku występującej często w tych przypadkach nadwrażliwości na leki. a chorzy niekiedy nie wiążą przyczynowo tych dwóch spraw.
Poza tym zwracamy uwagę na błony śluzowe otworów naturalnych, które mogą wykazywać zmiany w przebiegu wielu chorób skóry (np. liszaj płaski - licha: planus. pęcherzyca zwykła - pemphigus vulgaris).
Istotne znaczenie ma badanie włosów i paznokci, które jako przydatki skóry są nierzadko wciągnięte w proces chorobowy (np. zmiany paznokci w łuszczycy liszaju płaskim, włosów w niektórych genodermatozach). Choroby samych włosów i paznokci stanowią odrębny dział dermatologii.
Badanie stanu obwodowych węzłów chłonnych ma podstawowe znaczenie, np. w uogólnionym przewlekłym zapaleniu skóry (erythrodermia\ któremu może towarzyszyć nieswoiste powiększenie węzłów chłonnych (lymphadenitis dermato-genes).
Objawy podmiotowe - świąd, ból i pieczenie - mają pomocnicze znaczenie rozpoznawcze; np. świąd jest charakterystyczny dla chorób alergicznych skóry, pieczenie i ból dla choroby Duhringa, ból i przeczulica dla półpaśca (zoster). Uporczywy uogólniony świąd może być objawem chorób układowych (/w. Hodgkin, leukaemia lymphatica). Dla innych chorób natomiast cechą charakterystyczną jest brak objawów podmiotowych, np. niezaawansowane raki skóry, gruźlica skóry itp.
W badaniu chorych należy obok wywiadu dotyczącego powstania i przebiegu choroby zebrać również dane co do występowania zbliżonych lub innych chorób skóry u członków rodziny. Ma to szczególne znaczenie w przypadkach łuszczycy, rybiej łuski i innych genodermatoz, a także alergii, gdyż w niektórych postaciach alergii (atopia) skłonność do różnego typu odczynów alergicznych jest dziedziczona (dychawica oskrzelowa, katar sienny, świerzbiączka i in.). Wywiad powinien również dotyczyć zawodu chorego, warunków pracy, kontaktu z czynnikami toksycznymi lub zakaźnymi.
Rozdział 3 _
Rozdział ten obejmuje głównie ropne choroby skóry (piodermie), związane z zakażeniem gronkowcowym, paciorkowcowym lub Gram-ujemnymi bakteriami, oraz inne zakażenia bakteryjne, jak: erysipeloid, wywołany przez Erysipelothrix rhu-siopathiae, łupież rumieniowy (erythrasma), wywołany maczugowcem Propioni-bacterium minutissimum, prom i en i cę (actinomycosis), wywołaną przez Actino-myces israeli lub inne promieniowce, oraz rozmaite odmiany boreiiozy. wywołane przez Borrelia burgdorferi.
R -eNE CHOROBY SKÓRY
Ropne choroby skóry są głównie wywołane przez gronkowce, paciorkowce oraz zakażenia mieszane. Nawet w zmianach związanych z zakażeniem gronkowcowym, np. w folliculitis, nierzadko stwierdza się również inne bakterie, a w zmianach związanych z zakażeniem paciorkowcowym, np. w róży {erysipelas) - obecność gronkowców. Z tego względu przytoczony podział stanowi uproszczenie i ma głównie charakter dydaktyczny.
I. Zakażenia gronkowcowe obejmują: zapalenie mieszków włosowych {folliculitis)I, figówkę {sycosis), czyrak i czyrak gromadny (furunculus. carbunculus). ropnie mnogie pach (hidradenitis suppurativa), ropnie mnogie niemowląt {abscessus multiplices infantum\ Iiszajec pęcherzowy noworodków (,impetigo bu/losa neona-torum), zapalenie pęcherzowe i złuszczające skóry noworodków (.staphylococcal scalded skin syndrome).
II. Głównym zakażeniem paciorkowcowym jest róża {erysipelas).
III. Mieszane lub inne zakażenia - Iiszajec zakaźny {impetigo contagiosa), Gram--ujemne zapalenie mieszka włosowego {folliculitis Gram-negativa). niesztowica (iecthyma), piodermia przewlekła {pyodermia chronica).
39