Bj Rumień guzowaty (erythema nodosum) różni się licznymi wykwitami o charakterze guzowatym, mniej wyraźnym odgraniczeniem od otoczenia, mniej nasilonymi objawami ogólnymi, powolniejszym przebiegiem.
W przypadku umiejscowienia zmian na twarzy:
4. Narządowy toczeń rumieniowaty (SLE) różni się zazwyczaj mniej gwałtownym przebiegiem, chociaż po ostrym nasłonecznieniu zmiany w obrębie twarzy mogą bardzo przypominać różę; rozstrzygają inne objawy SLE (p. kryteria rozpoznania).
5. Róża nowotworowa (erysipelas carcinomatosum), będąca w istocie odczynem zapalnym na szerzące się drogą chłonną przerzuty nowotworowe, najczęściej wychodzące z raka piersi, różni się wyraźnym związkiem z naczyniami chłonnymi i niewystępowaniem na ogół objawów ogólnych oraz wysokich zwyżek temperatury: rozstrzyga badanie histologiczne.
Leczenie: półsyntetyczne penicyliny lub różne generacje cefalosporyn w ciągu 10-14 dni. Miejscowo zaleca się kompresy i maści ichtiolowe.
Fasciitis necroticans
Jest to rzadkie schorzenie. W związku z tym, że dotyczy głębszych branek niż w przypadku róży, nie ma wyraźnego odgraniczenia zmian od otoczeń Etiopatogeneza. Czynnikami wywołującymi są głównie paciork e i beztlenowce.
Objawy są gwałtowne; zmiany obrzękowe i zapalne ulegają głęhojdej martwicy. Przebieg jest ciężki, z gorączką
Leczenie jest chirurgiczne. Polega na usunięciu martwiczych tkane,-: pod osłoną antybiotyków.
Staphylo-streptodermiae
Impetigo contagiosa
Definicja. Są to powierzchowne wykwity pęcherzowo-ropne, zasychające w mio-dowożóhe strupy, o krótkim okresie trwania.
Etiopatogeneza. Najczęściej jest to zakażenie mieszane (> 70% przypadków), wywołane przez paciotkowce hemolizujące lub/i gronkowce. Zakażenie jest zwykle zewnątrzpochodne, przez bezpośredni kontakt lub poprzez przedmioty, bądź wewnątrzpochodne z błon śluzowych jamy nosowo-gardłowej. Zakaźność jest bardzo znaczna, zwłaszcza w środowiskach dziecięcych.
Objawy i przebieg. Wykwitem pierwotnym jest pęcherz o bardzo wiotkiej pokrywie, która szybko ulega przerwaniu. W obrazie chorobowym dominują miękkie strupy barwy miodu.
Umiejscowienie', najczęściej zajęte są. części odsłonięte, szczególnie twarz w otoczeniu jamy ustnej (zajady, angulus infectiosus) i nosa oraz okolica płytek paznokciowych. Nowe wykwity pojawiają się wokół już istniejących, przez samo-wszczepianie.
Okres trwania wynosi kilka lub kilkanaście dni, jednak w przypadkach nie leczonych może trwać kilka tygodni.
Rozpoznanie opiera się na: 1) stwierdzeniu pęcherzowo-ropnych wykwitów, zasychających w miodowożółte, miękkie strupy i ustępujących bez pozostawienia blizny, 2) przeważającym umiejscowieniu w obrębie części odsłoniętych, 3) niewystępowaniu objawów podmiotowych, 4) nagłym początku i 5) szybkim przebie-
Rozpoznanie różnicowe:
1. Zliszajcowacenie (impetiginisatio), które stanowi powikłanie rozmaitych zmian chorobowych, głównie wysiękowych i swędzących (wyprysk, świerzbiączka, świerzb itd.), ma cechy morfologiczne liszajca; rozstrzyga stwierdzenie choroby podstawowej.
2. Zajady wymagają odróżnienia od zakażeń drożdżakowych i zmian alergicznych w kątach ust, związanych z protezami.
sieczenie miejscowe polega na stosowaniu aerozoli i maści z antybiotykami lub śrc.dkami odkażającymi, np. z Vioformem, bacitracyną, mupirocyną, a także Pima-fuconu i innych. W przypadkach opornych na zewnętrzne leczenie lub nasilonych wskazane jest podawanie półsyntetycznych penicylin, a w przypadku stwierdzenia gro: kowców opornych na penicylinazę — oksacyliny.
Ecthyma
Definicja. Jest to wykwit pęcherzowo-ropny, przekształcający się w owrzodzenie pokryte uwarstwionym strupem.
Etiopatogeneza. Etiologia jak w liszajcu zakaźnym (impetigo conlagiosa). Czynniki usposabiające: zaniedbania higieniczne, zwłaszcza w chorobach swędzących skóry, poza tym niedożywienie lub ogólne wyniszczenie.
Objawy i przebieg. Wykwitem pierwotnym jest wiotki pęcherz wypełniony treścią ropną, którego dno ulega rozpadowi z wytworzeniem owrzodzenia (ryc. 22).
Umiejscowienie: kończyny dolne, głównie podudzia, oraz tułów i pośladki rzadko kończyny górne.
Okres trwania wynosi kilka tygodni; zmiany pozostawiają przebarwione na obwodzie blizny.
Podobnie jak w liszajcu drogą samozaszczepiania mogą powstawać liczne wykwity wykazujące rozmaite stadia rozwoju (pęcherze, strupy, owrzodzenia, blizny).
Rozpoznanie różnicowe:
1. Czyrak (furunculus) różni się czopem martwiczym, większą bolesnością, szybszym przebiegiem, bez tworzenia owrzodzeń.
2. Pyoderma gangraenosum różni się szybszym i głębszym rozpadem oraz obwodowym szerzeniem się zmian.
Leczenie: odpowiednimi antybiotykami oraz ogólnie wzmacniające i bodźcowe. Zasadnicze znaczenie ma stwierdzenie czynników usposabiających.
49