DSCN3759

Łupież rumieniowy

Erythrasma

Definicja. Są to dobrze odgraniczone, złuszcząjące się ogniska rumieniowe, umiejscowione głównie w okolicy pachwin.

Etiopatogeneza. Schorzenie było dawniej uważane za grzybicę naskórkową, wykazano jednak, że czynnikiem wywołującym jest maczugowiec Propionibacte-rium (Corynebacterium) minutissimum.

Zakaźność jest stosunkowo niewielka.

Czynnikami usposabiającymi są: wilgotność i drażnienie.

Objawy i przebieg. Wykwity mają charakter rumieniowych plam barwy różowej, a później żółtawej i ciemnobrunatnej, z otrębiastym złuszczeniem powierzchni, lepiej widocznym przy zadrapaniu (tyc. 24).

Ryc. 24. Łupież rumieniowy (erythrasma) w obrębie pachwin i ud.

Umiejscowienie: zajęte są głównie uda, u mężczyzn w miejscu przylegania worka mosznowego, rzadziej doły pachowe, nierzadko przestrzenie międzypalcowe stóp. Zdarzają się przypadki ze zmianami rozsianymi.

Okres trwania jest wielomiesięczny lub wieloletni.

Objawy podmiotowe nie występują.

Rozpoznanie ustala się na podstawie: 1) żółtobrunatnego zabarwienia plam wykazujących niewielkie złuszczanie i dobre odgraniczenie od otoczenia, 2) umiejscowienia głównie w okolicach pachwinowych i między palcowych stóp, 3) przewlekłego przebiegu, 4) pomarańczowoczerwonej fluorescencji w lampie Wooda. Rozstrzyga badanie mikroskopowe zeskrobin (barwienie metodą Giemzy lub Grama); można również uzyskać hodowlę.

Rozpoznanie różnicowe:

1.    Grzybica pachwin (tinea inguinalis) różni się większym stanem zapalnym, grudkami i pęcherzykami na obwodzie oraz świądem.

2.    Wyprzenie drożdżakowe lub w przebiegu wyprysku (intertrigo) różni się większym nasileniem stanu zapalnego w głębi fałdu.

Rozstrzyga badanie ognisk w lampie Wooda oraz na obecność maczugowca.

Leczenie. Podaje się ogólnie erytromycynę po 1,0-1,5 g/dz. przez ok. 10 dni, a miejscowo stosuje 5% maść erytromycynową (leczenie z wyboru) lub preparaty imidazolowe — klotrimazol (Canesten). mikonazol. ketokonazol.

Choroba kociego pazura

Cat scratch disease

Czynnikiem etiologicznym jest Gram-ujemna bakteria mająca wiele cech riketsji. Zakażenie, pochodzące od kota, nie przenosi się z człowieka na człowieka. Jest częstsze u dzieci.

W miejscu zadrapania przez kota tworzy się grudka zapalna; po kilku tygodniach powiększają się okoliczne węzły chłonne, które mogą ulegać rozmiękczaniu i przebiciu, czemu towarzysząniewielkie na ogół zwyżki temperatury ciała. Zmiany ustępują samoistnie po kilku tygodniach. Nie jest znane skuteczne leczenie.

Promienica

Actinomycosis

Definicja. Jest to zapalenie tkanki podskórnej i skóry cechujące się deskowato iwardynii, guzowatymi naciekami, wykazującymi skłonność do rozmiękania i przebicia z wytworzeniem przetok. Zmiany najczęściej dotyczą okolicy pods»££ę&&&j'1? (promienica twarzowo-szyjna). Mogą jednak występować w obrębie klatki piersiowej i brzucha.

Etiopatogeneza. Czynnikami wywołującymi są promieniowce beztlenowe -Actinomyces israeli (dawniej zaliczane do grzybów, obecnie do bakterii). Towarzyszą im różnorodne bakterie, głównie beztlenowe. Actinomyces mogą być sapro-fitami w jamie ustnej.

Czynnikami sprzyjającymi rozwojowi promienicy są: próchnica zębowa i zakażenia przywierzchołkowe oraz urazy.

Objawy i przebieg. Zmiany początkowo mają charakter zapalnego nacieku o nierównej, niekiedy pofałdowanej powierzchni. Później powstają guzy, ulegające rozmiękaniu i przebiciu z wytworzeniem przetok. W wydzielinie stwierdza się charakterystyczne żółte ziarenka. Przetoki nie przekształcają się w owrzodzenia. Proces chorobowy nie dotyczy węzłów chłonnych.

Niekiedy występuje podniesiona temperatura, jednak stan ogólny chorych jest zazwyczaj dobry. Często dochodzi do szczękościsku.

Promienica może zajmować również narządy wewnętrzne, zwłaszcza płuca.

Okres trwania jest na ogół wielomiesięczny.

Rozpoznanie ustala się na podstawie: 1) stwierdzenia deskowato twardych nacieków w tkance podskórnej i skórze, złożonych z guzów wykazujących skłonność do przebicia z wytworzeniem przetok, 2) częstego umiejscowienia w okolicy pod-żuchwowej z towarzyszącym szczękościskiem, 3) niewytwarzania owrzodzeń.

4) niezaj mowania węzłów chłonnych. Rozstrzyga obecność ziarenek promieniczych w wydzielinie ropnej.

Rozpoznanie różnicowe:

1. Ropień i ropowica odzębowa (abscessus et phlegmona) różnią się ostrzejszym przebiegiem, mniejszą skłonnością do szczękościsku oraz mniej twardym naciekiem.

55