DSCN6084 (Kopiowanie)

0 5

H

^,ta'ś

^,uS

«Zict

ażnycli

fOZwój

‘liana

Jwycb

/ EwaJucJa

sięgnięcia przez ssaki naczelne wysokiego poziomu ewolucyjnego przyczyni! się » pierwszym rzędzie ich nadrzewny lrvh tycia. Ciągle zmieniający się układ przestrzenny gałęzi i gałązek sprzyja doskonaleniu szybkiej orientacji - dobór naturalny preferował zatem osobniki

0    sprawniejszych zmysłach i precyzyjniejszym układzie nerwowym, przede wszystkim o sprawniej funkcjonującym mózgu. Obejmowanie gałęzi dłońmi i stopami doprowadziło do przeciwstawienia pierwszych palców - kciuków i paluchów - pozostałym; w rezultacie powstawały kończyny chwytne Bardzo ważnym elementem takiej kończyny jest dobrze rozwinięty zmysł dotyku którego rozwój wiązał się z przekształceniem pazurów w płaskie paznokcie i z rozwinięciem wrażliwych na bodźce mechaniczne opuszek palców. Chwytne kończyny umożliwiały zrywanie bądź zbieranie pokarmu

1    wkładanie do ust, a tym samym ograniczyły znaczenie szczęk, których rozmiary uległy zmniejszeniu.

To z kolei pociągnęło za sobą spłaszczenie trzewioczaszki i przesunięcie oczu na przód głowy.

Jak widać, istotnym motorem ewolucji naczelnych był szereg sprzężeń zwrotnych dodatnich. przyspieszających proces zmian - życie nadrzewne doskonaliło umysł i rozwijało zmysły, zaś sprawniej funkcjonujące zmysły i mózg udoskonalały nadrzewny tryb życia itd.

Nadrzewny tryb życia prowadzi większość naczelnych, w tym najbliżej spokrewnione z człowiekiem małpy człekokształtne. Spośród 1065 przebadanych cech anatomicznych człowieka i innych małp człekokształtnych (antropoidów) człowiek posiada 623 cechy wspólne z tymi małpami lub z jedną z nich. natomiast 312 cech jest charakterystycznych tylko dla człowieka. Odrębność tych cech wiąże się z przejściem człowieka dożycia na lądzie (tzn. w stepie) i z przyjęciem pionowej postawy ciała.

Jedna z pierwszych prób odtworzenia antropogenczy podjęta została przez Karola Darwina w wydanym przezeń w 1871 r. dziele „O pochodzeniu człowieka”. Ryc. 2-45 przedstawia drzewo rodowe człowieka i małp człekokształtnych, opracowane na podstawie dzisiejszych danych.