V l —i -v»-
4-26. Krwinki cdmielu: e - erytrocyty.
Incyt kwasochłonny (cozynofil); granułocyl obojętnoclilonny (nculrofil); pmaluiyl rareiłnrhln—y (bezo01);
I - limfocyt; ro - raonocyi;
»■ płytki krwi (irombocyty) (JP)
do krwi fosforanów wapnia. Proces rozpuszczania starych i tworzenia nowych ostconów określony jest tnianent przebudowy kości i ma duże znaczenie fizjologiczne - umożliwia zrastanie sic tego narządu po złamaniach, zmiany jego kształtu itp.
4.4.23. Krew
Krew również (jak inne tkanki łączne) składa się z 3 elementów: komórek (krwinek czerwonych i białych), włókien (które występują w postaci płynnego białka fibrynogenu. przekształcającego się we włóknik czyli fibrynę w procesie krzepnięcia) oraz z substancji podstawnej -surowicy Surowica (stanowiąca roztwór białek i innych związków organicznych i nieorganicznych) wraz z ftbrynogenem tworzy osocze krwi. Typy komórek występujących we krwi przedstawia ryc. 4-26.
Krwinki (czyli elementy morfotycznc krwi) stanowią objętościowo 43% całej krwi u kobiet i 45% u mężczyzn; można to sprawdzić za pomocą tzw. hęmatokrytu (który polega na pobraniu niewielkiej ilości krwi do oznakowanej rurki i następnie odwirowywaniu tej krwi w wirówce przez określony czas). Dzielimy je nakrwinki czerwone, krwinki białe oraz płytki krwl(które nic są komórkami, lecz fragmentami komórek szpiku - tzw. megakariocytów).
■ Komórki krwi w organizmie powstają w procesie hemopoezy (bądź hematopoczy). Proces ten rozpoczyna się w życiu płodowym w pęcherzyku żółtkowym, następnie w śledzionie i w wątrobie, zaś od 5 miesiąca rozwoju płodowego w szpiku powstająkrwinki białe, a od 7 miesiąca erytrocyty. Po urodzeniu hematopoeza zachodzi w szpiku niemal wszystkich kości organizmu, a po dużej utracie krwi u małych dzieci dochodzi także do intensywnego wytwarzania krwinek w śledzionie i w wątrobie (jest to tzw. hemopoeza pozaszpikowa). W ciągu następnych lat kości rosną, a zatem zawarty w nich szpik produkowałby zbyt wiele krwinek, nawet na potrzeby stanów zagrożenia. Dlatego też ilość czynnego szpiku zmniejsza się i u człowieka dorosłego szpik wytwarzający krwinki (szpik czerwony) występuje jedynie w kręgach, żebrach, kościach czaszki, miednicy i częściach bliższych kości udowych. W pozostałych kościach występuje tzw. szpik żółty, czyli tkanka tłuszczowa. Zawiera ona jednak wiele komórek macierzystych, które w przypadku konieczności przekształcają się w elementy szpiku i podejmują hemopoezę. Szpik czerwony zbudowany jest z komórek siateczki, które stanowią elementy podporowe i syntetyzują włókna retikulinowe. Poza komórkami siateczki w szpiku występują liczne naczynia zatokowe, wysłane komórkami śródbłonka leżącymi na nieciągłej błonic podstaw ncj oraz komórki hemopoetyczne (wytwarzające krwinki). Oprócz czynności krwiotwórczej szpik odgrywa rolę w działaniu układu odpornościowego (dojrzewają tu limfocyty B wytwarzające przeciwciała) oraz (wraz ze śledzioną i wątrobą) w usuwaniu z krążenia starych lub uszkodzonych krwinek.