DSCN6754 (Kopiowanie)

|t,4. Biomy

Jak wspomniano we wcześniejszych rozdziałach, wygląd ekosystemów lądowych jest determi-J fwany głównie przez Idimat. W związku z tym, jeśli posuwamy się z północy na południe wraz I _z klimatem, zmieniają się ekosystemy. Na przykład w Arktyce jest bardzo krótkie lato i zimne, silne wiatry, więc ziemia rozmarza tylko na powierzchni. Z tego powodu nie może wyrosnąć las, a powsta-j jejynska, czyli ekosystem przypominający łąkę górską. Przesuwając się w kierunku południowym napotkamy las szpilkowy, czyli tak zwaną tajgę. Klimat podobnie jak w poprzednim przykładzie jest | również surowy, ale warunki glebowe pozwalają już na rozwój takich drzew szpilkowych, które potrafią przetrwać bardzo niskie temperatury. Idąc dalej w kierunku południowym pojawia się coraz więcej drzew liściastych. Ich pojawieniu się sprzyja coraz łagodniejszy klimat. Wewnątrz kontynen-lów, czasami na dużych obszarach, zdarza się, że opadów jest niewiele - w związku z czym wegetacja drzew jest niemożliwa. Powoduje to powstanie ekosystemów trawiastych, czyli stepów. Natomiast w okolicach podzwrotnikowych i równikowych, gdzie przez cały rok jest odpowiednia ilość wody, możliwy jest intensywny wzrost roślin. Dlatego mogą powstać tam zielone przez cały rok lasy. W przeciwieństwie do obszarów z odpowiednią ilością opadów, tam gdzie klimat jest gorący i suchy, powstają pustynie i półpustynie. Biorąc pod uwagę wszystkie ekosystemy na kuli ziemskiej, charakteryzujące się podobnym klimatem, florą, fauną i glebą mamy do czynienia z błoniami. Biom jest to tajwiększa jednostka biocenotyczna na lądzie. Typ roślinności i zwierząt w danym biomie jest charakterystyczny, jednak skład gatunkowy może być różny w zależności od położenia geograficznego. Na kuli ziemskiej możemy wyróżnić kilka podstawowych biomów:

-biom lodowca polarnego,

-biom tundry,

-biom tajgi,

-biom stref górskich,

załwia |    - biom lasów strefy umiarkowanej,

wska-    - biom lasów liściastych wiecznie zielonych,

-wilgotny las tropikalny,

-roślinność krzewiasta typu chapparal,

-biom zbiorowisk trawiastych (stepy),

-biom sawanny,

- pustynie i półpustynie.

1M.1. Lodowiec polarny

Najzimniejszymi miejscami na kuli ziemskiej są okolice obu biegunów. Na Antarktydzie panuje klimat polarny, jest on najsurowszy na całej kuli ziemskiej i suchy. W miesiącach letnich temperatura H tylko niekiedy wyższa niż 0°C. Natomiast najwyższa zanotowana temperatura to zaledwie 9,9°C. Na tych terenach występują bardzo silne wiatry. Mogą one osiągać nawet do 90 m/s i są skierowane ku morzu. Natomiast wiatry przekraczające 15 m/s występują przez ponad 200 dni w roku. Często też Wyka się na tych obszarach burze śnieżne. W głębi Antarktydy w ciągu całego roku utrzymują się 'amperatury ujemne (średnie temperatury miesięczne wahają się od -20°C do -70°C). Najniższa 'imitowana temperatura powietrza wyniosła -88,3°C. Charakterystyczna dla tego klimatu jest bar-D mała, mniejsza niż na pustyni ilość opadów - ich roczna suma wynosi 100- 150 mm. Zc względu m nieustającą ciemność w zimie obszary te są najmniej gościnnymi miejscami na kuli zicmskici u najzimniejszym miejscu na kuli ziemskiej została wybudowana na Antarktydzie stacja badawcza ŚW* Znajduje się ona w samym środku lądu. W okresie zimy temperatura w tym miejscu spada PWżej WC, natomiast w okresie lata nie przekracza -20“C. Średnia temperatura w leeic to około