56 Ćwiczenia w<
Krzysztof Kamil Baczyński Elegia o... [chłopcupolskim]
Oddzielili cię, syneczku, od snów, co jak motyl drżą, haftowali ci, syneczku, smutne oczy rudą krwią, malowali krajobrazy w żółte ściegi pożóg, wyszywali wisielcami drzew płynące morze.
> Wyuczyli cię, syneczku, ziemi twej aa pamięć, gdyś jej ścieżki powycinał żelaznymi łzami.
Odchowali cię w ciemności, odkarmili bochnem trwóg, przemierzyłeś po omacku najwstydliwsze z ludzkich dróg
I wyszedłeś, jasny synku, z czarną bronią w noc,
10 i poczułeś jak się jeży w dźwięku minut — zło.
Zanim padłeś, jeszcze ziemię przeżegnałeś ręką.
Czy to była kula, synku, czy to serce pękło?
1. Przedstaw graficznie podział wiersza na sylaby, oznacz sylaby akcentowane, wyróżniając akcenty główne i poboczne.
2. Wskaż średniówkę w poszczególnych wersach, biorąc pod uwagę liczbę sylab i stabilizację pozycji akcentowych.
3. W poszczególnych wersach określ typ średniówki ze względu na ukształtowanie rytmiczne (sylabiczna, syłabotoniczna, toniczna) oraz ze względu na stosunek do zdania (zatarta, wzmocniona).
4. Określ wzorce metryczne realizowane w wierszu, uwzględniając udział akcentów głównych i pobocznych w ich realizacji.
5. Nazwij jednostkę rytmiczną wiersza; zwróć uwagę na nieregularność pojawiającą się w pierwszym wersie - określ ją.
6. Rozstrzygnij, jaką strukturę metryczną realizuje ten tekst.
7. Określ cechy strofy w tym wierszu, biorąc pod uwagę liczbę wersów, ich ukształtowanie rytmiczne, układ i jakość rymów oraz podział składniowo-intona-cyjny.
8. Porównaj wersyfikację utworu z kształtem rytmicznym początkowego fragmentu średniowiecznego tekstu Posłuchajcie bracia miła (patrz: Antologia wiemy). Wskaż na podobieństwa stylistyczne obu tekstów.
n^j
'ŁJ-
ł^rf*
£ pobocznych w tw £ pośredniówlcow^ z tem^trykuł]
słoi
kJ