DSCN7336 (4)

20 KORNEL UJEJSKI: WYBÓR POEZJI

2.

Suza, wiosenna królewska stolica,

Jako wybrana młoda miłośnica, Rozpieszcza pana, o, bo jej kochany '"rZ ⁶⁰ Zatęskni w lecie -do swej Ekbatany,

A stamtąd w zimie mknie do Babilonii]

A gdy się skłoni do wiecznego schronu, W Persepoliśli skałach grób wyrąbie I na wiek wieków uśnie w katakombie.

⁶⁵ W Suzie na dworze król Dariusz ucztuje, Sto cudnych dziewic jemu usługuje,

Sto niewolników na klęczkach się wije — On innej wody przy stole nie pije,

Tylko z Choaspu dalekiej krynicy,

⁷⁰ A chleb je tylko z eolskiej pszenicy,

A wino jego to aż z Chalibamu,

Sól z puszcz Afryki, ze świętego chramu Zewsa-Ammona. Bo każda kraina Pod jego ręką żelazną się zgina,

w. 57 Suza (i dalej: Ekbatana, Babilon, Persepolis) — cztery stolice tarożytnej monarchii perskiej.

w. 65 król Dariusz — Dariusz I Hystapes (ok. 550-486 p.n.e.), rładca monarchii perskiej, odnowiciel i organizator państwa (m.in. doskonalił służbę łączności, co znalazło odbicie w poemacie), prowadził iczne wojny. Po stłumieniu powstania miast greckich w Azji Mniejszej ainicjował tzw. wojny perskie mające na celu podbicie Grecji; poniósł orażkę pod Maratonem.

w. 69 Choasp (Choaspes) — dopływ Eufratu.

w. 70 eolska pszenica — z Eolii, krainy w Azji Mniejszej zasiedlonej rzez Greków.

w. 71 Chalibam — kraina nad Morzem Czarnym, w. 72-73 chram (pseudo-archaizm) Zewsa-Ammona — świątynia joga egipskiego Ammona, utożsamianego z Zeusem.

^7S Co ma najlepsze, z drugimi pospołu W pokorze znosi do pańskiego stołu.

A gdy tak Dariusz rozległ się za stołem, Przybieżał goniec i padł przed nim czołem, I woła: „Panie! Sardes, Sardes płonie!

⁸⁰ Sardes, to klejnot w twej złotej koronie,

A oto rokosz podnieśli Jończycy, Sprzymierzeńcami są im Ateńczycy,

I palą miasto!”

A drugi nadbieży

I woła: j^Panie! Sardes w gruzach leży!

^8S Ateńczyk spalił zamek i świątynie,

Winem napełnia święcone naczynie,

I tobie, królu! przy uczcie urąga!”

Król wściekły gniewem, wielki luk naciąga,

I w błękit nieba wypuszcza zeń strzałę ⁹⁰ Z prośbą do bogów, aby tę zakałę Krwią obmyć dali. I jednego sługę Odstawił, aby każdą rwiącą strugę Wrzawnych uczt jego tamował wykrzykiem: „Pomnij się, panie! mścić nad Ateńczykiem!” ^,s A potem magów rozkazał przywołać I pyta: „Grekom godzien też podołać?

Naród to wielki, gdy taki zuchwały”.

w. 81—82 Powstanie Jonów (Jończyków) w Azji Mniejszej (500 - 594), wsparte m.in. przez Ateny, dało początek wojnom perskim, ze strony Greków będącym wojnami o wyzwolenie greckich państw--miast w Azji Mniejszej oraz o niezawisłość państw Grecji europejskiej.

w. 95 magowie — kapłani zajmujący się astrologią, przepowiadaniem przyszłości.