DSCN7710

fttlnk

tł wahana

ci do nutrii, /t‘ Londyn / initłnostią mógł mmi poiruigiić. Pozostały więc tylko licu tralnc. ale nant przychylne Siany Zjednoczone, które mogły nam udzielić pomocy.

W kwietniu I V> 11 roku udałem sic.¹ z. generałem Sikorskim do Kanady, aby uzyska¹ '    I    zezwolenie od Mackenzie Kinga na szkolenie tam Polaków, zamieszkałych zarów

no w Kanadzie Jak i w Stanach Zjednoczonych. Następnie podążyliśmy do Waszyngtonu w nadziei, że uda nam się zainteresować rząd Stanów Zjednoczonych naszą zdecydowaną wolą walki o wolność Polski.

Przypominam sobie moje zdumienie, gdy zauważyłem, że prezydent Roosevelt był kaleką. Uderzały mnie jednak jego energia i szczerość, zwłaszcza Jego zdecydo¹ **    I    wane potępienie zbrojnej przemocy sowieckiej. Przyrzekł nam wtedy włączenie Pol¹

*    I    ski do nowo utworzonego programu Lend-Lease,¹ za co wszyscy Polacy są mu

^a    I    wdzięczni do dnia dzisiejszego. W zamian za to poprosił nas o zrobienie mu przy¹

sługi. Życzył sobie, abyśmy pojechali do tych miast w Stanach Zjednoczonych, ^l~    i    w których były skupiska robotników polskiego pochodzenia i błagali ich, aby zwal-

'¹    I    czali komunistycznych sabotażystów i propagandystów, którzy utrudniali niesienie

'    I    pomocy walczącym demokracjom.

0    I    Przemawialiśmy obąj w Chicago na Soldler Field, w Dietrolt, w New Yorku

i w Buffalo. Sikorski powrócił do Londynu, a Ja pozostałem i w dalszym ciągu wy¹ I-    I    głaszałem przemówienia, między innymi w Humbolt Park w Chicago w dniu 3 ma¹

!¹    I    ja 1941 roku. Zebrało się tam wtedy około 230 000 słuchaczy,

i¹ 1    Prasa komunistyczna smagała mnie bez ustanku. Nazywano mnie agentem impe¹

i-    I    rializmu brytyjskiego i posądzano o to, że chciałem wciągnąć Stany Zjednoczone do

t¹    I    wojny. Moje przemówienia były nieraz przekręcane. Moim jedynym tematem były

>-    I    argumenty, mąjące przekonać robotników, że powinni zwalczać sabotaż i kontynu-

11    I    ować produkcję dóbr dla wspierania demokracji w całym świede.

ił I    Neutralność Ameryki nie interesowała mnie wtedy i nie robiłem z tego żadnej ta¹

e    I    jemnicy, co podkreślałem, gdziekolwiek przemawiałem. Przepowiedziałem wów-

•-    [    czas, że bronie będą ulepszane w miarę postępu wojny w Europie, że oceany nie bę¹

u    [    dą broniły już więcej żadnego krąju, że i Berlin prędzej czy później będzie też bom-

i.    [    bardowany. Będzie to atak na serce ośmiornicy, którą zmusi się w ten sposób do

cofnięcia maćków, gdziekolwiek by je zapuściła.

I    Zaraz po wizyde w Białym Domu, pojechaliśmy z Sikorskim do Palm Beach na

3    i    Florydzie, gdzie Paderewski, wdąż jeszcze przewodniczący naszego parlamentu na

3    I    wygnaniu, zwolna powracał do zdrowia nadwerężonego ciężkim rygorem pracy

w jego podeszłym wieku 1 internowaniem w Hiszpanii w czasie podróży ze Szwąj¹

.    i    carii do Ameryki.

»    Co za wspaniały człowiek. W każdym calu artysta. W tym dniu, w którym składa

liśmy mu wizytę, przygotowywał się do wystąpienia w radiu razem z innymi przy¹

.    , I    wódcaml podbitych narodów. Prawie do ostatniej chwili przed przemówieniem sie-

1    dział bez ruchu, z trudnością przeglądając skrypt. Ale gdy nadeszła Jego kolej, przemówił głosem mocnym i wyraźnym. Była to wspaniała obrona zniewolonych demokracji w świede, któremu groził totalizm. Mocno osłabiony rozpłakał się, gdy zakończył przemówienie. Jakiś reporter wzruszony tą sceną, zapytał go uprzejmie, czy nie zechciałby zapomnieć na chwilę o swoich kłopotach i zagrać dla wszystkich.

1

Lend-Lease Art - ustawa o potyczce i dzierżawie, przyjęta przez Kongres USA w marcu 1941 roku; przyznawała prezydentowi prawo do sprzedaży, wynajmu i dzierżawy sprzętu ora/ materiałów koniecznych do prowadzenia wojny państwom, których obrona miała Istotne znaczenie dla bezpieczeństwa USA Iprzyp. red.).