6
Zmienność sezonowa diety ......
Zmienność geograficzna diety .... Skład chemiczny roślin a żerowanie Zapotrzebowanie pokarmowe
BIOLOGIA I EKOLOGIA: POPULACJA .
$4
54
55 55
Struktura płci i wieku .................................
Rozrodczość, dynamika liczebności i produktywność populacji
Areały rodzin i ich struktura...........................
Zagęszczenie populacji ..............................
Migracje ..........................................
BIOLOGIA I EKOLOGIA: EKOSYSTEM ...................
Środowisko.......................................
Nory i żeremia ....................................
Tamy i stawy bobrowe..............................
Środowiska przybrzeżne............................
Wpływ bobrów na środowisko........................
Bóbr w krajobrazie rolniczym....................
57
58 61 61 62
64
64
64
67
68 71 76
GOSPODAROWANIE POPULACJĄ BOBRÓW
78
Inwentaryzacja pogłowia .......
Szkody i sposoby zapobiegania im
Przesiedlanie............, —
Ochrona bobra...............
Bóbr w niewoli ...............
POZYSKANIE..................
Odstrzał czy odłów?...........
Planowanie pozyskania......
Broń i przybory..............
Sposoby polowań............
Postępowanie z tuszą ........
Gospodarcze znaczenie bobra .
BÓBR W KULTURZE...........
79
82
84
97
101
104
104
105 110 110 111 112
115
Istnieje autentyczne zapotrzebowanie na popularne opracowania monograficzne poświęcone poszczególnym gatunkom zwierząt dziko żyjących w naszym kraju. Ich zadaniem jest przystępne, a jednocześnie rzetelne przedstawienie wszystkiego, co aktualnie wiadomo o życiu i roli zwierząt w przyrodzie. W latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne wydało szereg pozycji o takim właśnie charakterze. Dotyczyły one jelenia szlachetnego, dzika, dzikich kaczek, dzikich gęsi, bażanta, kuropatwy, samy, cietrzewia, lisa, łosia i głuszca. W latach dziewięćdziesiątych w różnych wydawnictwach ukazały się kolejne poprawione wydania (łoś, sama) lub wręcz nowe opracowania (jeleń, dzik, lis) w miejsce poprzednich monografii. Ponadto, wachlarz gatunkowy został poszerzony o wilka i daniela.
Niniejsza książka dotyczy rodzaju Castor. Rodzaj ten obejmuje dwa gatunki, mianowicie bobra europejskiego i kanadyjskiego. Bobry europejskie są zwierzętami łownymi w Skandynawii, Europie wschodniej i Azji. Jedynie w Europie zachodniej i środkowej (w tym w Polsce) mają status zwierząt chronionych. Bobry kanadyjskie są ważnym obiektem polowań traperskich i rekreacyjnych.
Książka jest przeznaczona dla osób zainteresowanych przyrodą, a dokładniej środowiskiem wodnym i jego mieszkańcami. Poza myśliwymi i wędkarzami jest to wzrastająca rzesza ludzi uprawiających rekreację na łonie przyrody.
Uważny czytelnik zwróci uwagę na nadzwyczaj częste w tej książce powoływanie się na wyniki badań i prac Wirgiliusza Żurowskiego. Rzeczywiście, to co wiemy o bobrach w Polsce w olbrzymiej większości zawdzięczamy temu badaczowi i miłośnikowi tych zwierząt. Profesor Wirgiliusz Żurowski swoje zainteresowania przyrodnicze podporządkował wielkiemu celowi, jakim było przywrócenie bobra naszej faunie. Kolejne etapy jego badań: od opanowania technologii hodowli fermowej bobrów poprzez badania nad wymaganiami środowiskowymi i ekologią wolno żyjących populacji aż do problematyki reintrodukcji, przybliżały do tego celu. Rzadko spotyka się tak logicznie pomyślany, konsekwentnie realizowany i skuteczny program działania.
W ciągu lat pracy nad bobrami Wirgiliusz Żurowski zgromadził olbrzymią wiedzę o tych zwierzętach i stał się niekwestionowanym autorytetem w tym zakresie mie tylko w kraju, ale i poza nim. To on powinien być autorem monografii bobra. Nie można pozwolić, by przedwczesna śmierć Profesora Żurowskiego spowodowała poniechanie programu gospodarowania populacją bobrów w kraju. Mając nadzieję, że