FT Zawał obejmujący więcej niż jeden obszar I Omówiliśmy już różne obszary, w których dochodzi do AMl. Przcdsiawi-I hśmy poszczególne obszary i odpowiadające im odprowadzenia. W rzeczy-I wistości nie jest to jednak takie proste. Zawal wynika bowiem / zamknięcia I tętnicy, która zwykle zaopatruje więcej niż jeden obszar serca i w związku I / tym zmiany w EKG na ogól nie są ograniczone do jednego obszaru (więcej szczegółów na temat anatomii krążenia wieńcowego znajdziesz w podręcz-! niku do anatomii).
Wielkość obszaru objętego zawałem zależy od wielkości tętnicy, miejsca jej zamknięcia oraz rozległości obszaru unaczynionego przez tę tętnicę.
I W badaniu pośmiertnym można bezpośrednio ocenić wielkość obszaru objętego zawałem i stwierdzić, która tętnica była za niego odpowiedzialna. Niestety. EKG nie jest tak dokładną metodą. Możemy zidentyfikować obszar zawału i domniemywać, która tętnica jest odpowiedzialna za zawał, ale nie możemy z całkowitą pewnością wnioskować o wielkości zawału.
Jest to spowodowane innymi nieprawidłowościami wpływającymi na kształt krzywej EKG. Zapis EKG jest odzwierciedleniem wektorów serca. Wektory wynikające z przerostu lewej komory (LVH), przerostu prawej komory (RVH), w zaburzeniach przewodzenia itd. mogą wpływać na obraz EKG w ostrej fazie zawału. Możliwa jest również duża zmienność położenia tętnic w stosunku do mięśnia sercowego. Obszary zaopatrywane przez poszczególne naczynia mogą więc być osobniczo zmienne. To także wpływa na rozległość zmian w EKG. Zaczniemy od przedstawienia niektórych najbardziej typowych obrazów EKG, ałe pamiętaj o tym, że zawsze możliwe są różnice wynikające z innych, współistniejących patologii, dominacji tej czy innej tętnicy oraz występowania krążenia obocznego.
Uszkodzenie większej tętnicy wywołuje zazwyczaj zmiany w więcej niż jednym obszarze. Ponadto, chociaż zawał może być mały, strefa uszkodzenia
ROZDZIAŁ 1 8 • ŚWIEŻY ZAWAŁ MIĘŚNIA SERCOWEGO
lub obszar zagrożonego sercowego mogą maank vA«;V.s/c.
Dlatego też. AMI obejmuje na ogól więcej niż jeden obszar, zawal v\óbu>-tylny, zawal przcdnio-przcgrodowy obejmujący również ścianę boczną, zawal tylno-boczny lid. Dotyczy to zwłaszcza zawałów ściany dolnej i przedniej. Zawały te wynikają bowiem z zamknięcia odpowiednio prawej tętnicy wieńcowej (PTW) lub gałęzi przedniej zstępującej lewej tętnicy wieńcowej (GPZ). Natomiast załamki Q, odpowiadające przebytemu zawałowi lub zawałowi o nieokreślonym czasie trwania, stwierdza się często tylko w odprowadzeniach znad ściany dolnej lub przedniej. Niektóre AMI obejmują jednak tylko jeden obszar. Należy do nich zawal wysoki boczny, zawal ściany tylnej oraz izolowany zawal prawej komory, których przykłady zaprezentujemy w dalszej części tego rozdziału. Skoncentrujemy się głównie na obrazie AMI. Gdy będziesz przeglądał zapisy EKG w innych rozdziałach już jako zaawansowany Czytelnik, zauważysz wiele przykładów przebytego zawału.
Przyjrzyjmy się teraz głównym tętnicom wieńcowym i zaopatrywanym przez nie obszarom (PTW - prawa tętnica wieńcowa; GPZ - gałąź przednia zstępująca lewej tętnicy wieńcowej; GO - gałąź okalająca lewej tętnicy wieńcowej).
PTW, GO
Początkowy odcinek PTW PTW, GO GO
PTW, GO
GPZ
GPZ
Początkowy odcinek GPZ GO
Zawał dolny
Zawał dolny + prawej komory Zawał dolno-tylny Izolowany zawał prawej komory Izolowany zawał tylny Zawał przedni
Zawał przednio-przegrodowy Zawał przednio-przegrodowo-boczny Zawał przednio-boczny, dołno-boczny lub tylno-boczny