DSC57

57

Q	1	2	3	4	5	6
uc	8	15	19	21	21	18

Z zaprezentowanego przykładu wynikają pewne zależności pomiędzy użytecznością całkowitą i marginalną. Zależności te przedstawiono na rysunku 4.1.

4. Teoretyczne podstawy ekonomicznych decyzji konsumenta-H

Ostatecznym celem analizy wyborów konsumenta jest sformułowanie ogolę warunków. w których konsument osiąga optymalne korzyści z konsumpcji d w danych warunkach rynkowych.

Teoria wyboru konsumpcji posługuje się następującymi pojęciami w ąj optymalnych decyzji ełwnomicznych podejmowanych w gospodarstwie domoaj Konsument jest to osoba nabywająca od przedsiębiorcy produkt lub ust Według założeń ekonomii klasycznej konsument podejmuje racjonalne deey kierując się własnym interesem. Spośród osiągalnych koszyków dóbr wybieni sze taki, który daje mu największą satysfakcję. Przy danych ograniczeniach fc:y towych stara się zawsze osiągnąć maksymalną satysfakcję ze swoich wybofl a także jest świadomy swoich postaw. motywów i potrzeb. Według teorii Kol lata s Blackweila z 19ób roku konsument podejmuje decyzje wyboru i zah | towaru hadz ushigi. przechodząc przez pięć następujących etapów:

-    rozpoznanie problemu - w konsekw encji rozbudzenie potrzeby konsumenci

-    poszukiwanie iniormacji o możliwości zakupu — ich ocena pod wzgląd ważnych dla niego cech produktu.

-    ocena możliwości i wybór jednej, najlepszej opcji,

-    decyzja o zakupie,

-    ocena po podjęciu decyzji, ocena dobra w procesie jego użytkowania. jjj Dochód konsumenta są to środki pieniężne będące do jego dyspozycji hi

Może oo spożytkować na zakup różnych kombinacji dóbr. Przy danym pozirc cen na rynku i danym dochodzie konsument decyduje o tym, które z tych kombi cji są dla niego osiągalne, a które pozostają niedostępne. Wraz ze wzrostem dod du konsument zmienia swoje decyzje:

-    konsumpcja dóbr normalnych wzrasta wraz ze wzrostem dochodu,

-    konsumpcja dóbr podrzędnych spada wraz ze wzrostem dochodu. Preferencjo konsumenta są z reguły odzwierciedleniem jego gustów. Nie:

leżą one w żaden sposób od cen dóbr lub budżetu konsumenta, lecz wyłącznie zadowolenia, szczęścia, satysfakcji, jakie mu zapewniają. Preferencje pozwl konsumentowi dokonywać wy borów wśród różnych możliwości. Według wadzkrej hmUm wyróżnić następujące założenia dotyczące preferencji konsuod

-    konsument umie porównywać koszyki dóbr,

-    konsument porównuje pary dóbr w sposób logicznie zgodny,

-żaden koszyk dóbr nie jest gorszy od samego siebie,

-    konsument woli mieć więcej niż mniej,

-    preferencje konsumenta są ciągłe.

Użyteczność jest miarą subiektywnej satysfakcji, jaką konsument fljj z konsumpcji określonego koszyka dóbr. Jest ona miarą porządkową - koitf-k nie przypisuje poszczególnym koszykom dóbr określonej wartości użytkową! potrafi jednoznacznie uporządkować każdy zbiór koszyków dóbr pod wzpp ich użyteczności.

_4.2. Pojęcie użyteczności

4.2. Pojęcie użyteczności

Podstawowe zasady teorii użyteczności sformułował w XIX wieku niemiecki ekonomista H. Gossen. Wprowadził on pojęcie użyteczności oznaczające zadowolenie, satysfakcję, przyjemność z konsumowania danego dobra lub usługi. Wynika więc z tego, że użyteczność ma charakter subiektywny i jest pojęciem abstrakcyjnym. Analizując zachowania konsumentów, można wyróżnić dwa sposoby mierzenia użyteczności: całkowitą i marginalną.

Użyteczność całkowita DC jest sumą satysfakcji uzyskanej dzięki zakupowi n jednostek danego dobra. Nabywając każdą następną jednostkę określonego dobra lub usługi, konsument uzyskuje określoną ilość użyteczności. Jeśli zsumuje on wartości użyteczności uzyskane z zakupu n jednostek tego dobra, to otrzyma całkowitą użyteczność z konsumpcji tego dobra.

Użyteczność marginalna UM jest to przyrost użyteczności całkowitej uzyskany dzięki zwiększeniu konsumpcji danego dobra o jednostkę przy danym poziomie konsumpcji pozostałych dóbr. Użyteczność marginalną można więc obliczyć z następującego wzoru:

gdzie: UM - użyteczność marginalna,

AUC - zmiana użyteczności całkowitej spowodowana zmianą ilości konsumowanego dobra,

AQ - zmiana ilości konsumowanego dobra.

Przykład 4.1. Wartości użyteczności całkowitej i ilość konsumowanego dobra są podane w tabeli. Należy obliczyć i podać wartości użyteczności marginalnej.

Po podstawieniu tych danych do wzoru na użyteczność marginalną otrzymamy przyrosty użyteczności całkowitej: 8, 7,4, 2, O i -3. Przyrosty ilości konsumowanego dobra są natomiast stałe i wynoszą 1. W związku z tym wartości użyteczności marginalnej są następujące:

UM

8

7

4

2

0

-3