DSC57 (5)

poszerzają nasz dostęp do nich, muszą wnosić pozytywny wkład na rzecz demokracji i wzmocnienia praw. Internet, który dostarcza względnie powszechnego, natychmiastowego dostępu do coraz większych zasobów politycznie istotnych informacji, a takfa umożliwia bezpośrednią, niezakłóconą komunikację pomiędzy obywatelami, jak również pomiędzy obywatelami a sprawującymi władzę, musi być po prostu tego rodząju technologią.

W tym sensie nie jest to bezpodstawne oczekiwanie. Demokracja, w jakiejkolwiek formie, jest głęboko komunikacyjną odmianą polityki. Wymaga ona komunikacji oraz wymiany informacji i punktów widzenia. Wymaga dialogu i obecności sfery publicznej, w której obywatele mogą angażować się w działania, które określąją ich samych jako obywateli, zaś ich społeczeństwo jako demokratyczne: rozpowszechnianie informacji; wyrażanie oraz rozważanie różnych punktów widzenia; racjonalna, krytyczna debata na temat wspólnych kwestii; obserwacja władzy publicznej i sposobu prowadzenia polityki; przedstawianie oraz podważanie dowodów; pociąganie osób publicznych do odpowiedzialności. W organizacjach politycznych o mniejszej skali sfera publiczna wyłania się w bezpośredniej komunikacji publicznej, twarzą w twarz. W systemach politycznych o większej skali, takich jak nasze nowoczesne miasta, regiony i państwa narodowe, demokratyczna sfera publiczna, w stopniu w jakim w ogóle istnieje, jest możliwa przede wszystkim dzięki technologiom masowej komunikacji i informacji takim jak słowo drukowane, fotografia, radio, kino, telewizja, a obecnie Internet.

Jednakże związki pomiędzy technologiami masowej komunikacji a demokracją nigdy nie były takie proste i oczywiste. Jak wskaziye Bruce Bimber, nasze intuicje nie zostały potwierdzone przez historię rozwoju mediów masowej komunikacji i informacji w dwudziestym wieku. Dlatego, wbrew dramatycznej trąjektorii ekspansji technologicznej, poziom zaangażowania demokratycznego nie podniósł się w tym okresie ani w kategoriach jakościowych ani ilościowych. Jak pisze Bimber w artykule doku-mentującym nieobecność statystycznego dowodu na powiązanie niezależnego użytkowania Internetu ze wzrostem zaangażowania politycznego (w różnych formach) w Stanach ^jednoczonych:

„Możliwości, aby być lepiej poinformowanym, nąjwyraźniej wzrastały wraz z rozwojem historycznym, wraz z tym, jak informacyjny kontekst polityki stawał się coraz bardziej oparty o media oraz dostęp do środków komunikacji politycznej. Jednakże żaden z większych procesów rozwoju XX-wiecz nych środków komunikacji nie wytworzył żadnych wspólnych celów w odniesieniu do uczestnictwa obywateli. Ani telefony, ani radio, ani telewizja nie wywarły pozytywnego wpływu na uczestnictwo, pomimo faktu, że wyraźnie zwiększyły one dostęp obywateli do informacji oraz zmniejszyły koszty związane z jej przekazywaniem” (Bimber 2001: 57).

W dalszym ciągu wyraźnie jest oczekiwanie, że Internet odwróci ten trend. Można by powiedzieć, że Internet odniesie sukces tam, gdzie poprzednie media masowej komunikacji zawiodły, właśnie z powodu swoich cech technicznych - w szczególności dzięki swojej zdecentralizowanej architekturze i zastosowaniom interaktywnym - umożliwiając praktyki, które skoncentrowały w jednym dotychczasowe media masowe, takie jak prasa, radio, czy telewizja, które charakteryzował przekaz komunikacyjny w jedną stronę, czyli do odbiorcy. W końcu Internet nie jest po prostu jakąś kolejną z dawniej znanych form technologii informacyjnych czy komunikacyjnych.

Powiedzmy wyraźnie, że istnieje wiele powodów, by mieć nadzieję, że tego rodząju technologie mogą wnieść wkład w życie polityczne, które stąje się coraz bardziej oparte na informacji, uczestnictwie, zaangażowaniu, włączaniu się, reagowaniu, staje się bardziej egalitarne - jednym słowem, bardziej demokratyczne. Możemy wymienić kilka przykładów wkładu, jaki nowe technologie mogą wnieść w poprawę jakości demokratycznej polityki:

-    wygodniejszy, otwarty dostęp do ogromnego zakresu politycznie istotnych informacji, włącząjąc w to informację wytwarzaną przez rządy i na ich temat oraz informację wytworzoną przez ich krytyków;

-    może stanowić medium dla publikacji, dzięki wielości źródeł i dużo większej różnorodności przekazu informacyjnego dotyczącego interesu publicznego niż ta, która byłą dostępna

157