12 KAZIMIERZ MEREDYK
rozdziały stanowią teoretyczne uogólnienie funkcjonowania przedsiębiorstwa w gospodarce współczesnej. Podstawą metodologiczną rozważań jest ncokla-syczna koncepcja przedsiębiorstwa z jej uproszczoną strukturą celu działania.
Przed rozdziałem 14 (Metody badań nauk ekonomicznych) postawiono niezwykłe ambitne, jak się wydaje, zadanie, polegające na zasygnalizowaniu studentom metodologicznego wymiaru teorii ekonomii. Podkreśla się nie tylko naukowe, ale również praktyczne znaczenie znajomości podstawowych zasad i metod badawczych. Wynika ono z szerszego, niż tylko logiczny, wymiaru procesów gospodarczych.
* * *
Tom II. Makroekonomia
Rozdział I (Gospodarka narodowa jako podmiot) stanowi nie tylko wprowadzenie do problematyki makroekonomicznej, z typowym w takim przypadku podkreśleniem różnic w stosunku do szczebla mikroekonomicznego, ale zawiera przede wszystkim argumentację na rzecz tezy, że podmiot o nazwie „gospodarka narodowa” w ogóle istnieje.
Rozdział 2 (Rachunek produktu społecznego) z jednej strony prezentuje ogólnogospodarczą strukturę wartości, a z drugiej realnie funkcjonujący w gospodarce narodowej system rozrachunków narodowych. Podkreśla się przy tym, że system ten również ma wpływ na poziom i efektywność tworzenia produktu społecznego.
Rozdział 3 (Finanse publiczne i polityka fiskalna) prezentuje główną instytucję makrogospodarczą, jaką jest budżet państwa. Należy sądzić, że w odniesieniu do konkretnej gospodarki narodowej w każdym razie istnieje możliwość określenia optimum przychodów i wydatków budżetu państwa. Chyba że w grę wchodzą istotne czynniki pozaekonomiczne.
Rozdział 4 (Bank centralny i polityka pieniężna) stanowi pogłębienie problematyki omawianej w rozdziale poprzednim i koncentruje się na gospodarczych i organizacyjnych możliwościach zabezpieczenia dochodów budżetu państwa. Polityka fiskalna, pieniężna i poziom obciążeń podatkowych nie stanowią jednak w gospodarce konkurencyjnej subsystemu wyizolowanego, czyli zależą od innych parametrów makroekonomicznych, przede wszystkim takich jak stopa wzrostu oraz poziom równowagi gospodarczej.
Rozdział 5 (Funkcjonowanie gospodarki narodowej) podejmuje problem ewolucji i prawidłowości funkcjonowania całej gospodarki narodowej. Należy przypuszczać, że sprawność systemu funkcjonowania zależy w mniejszym stopniu od panujących warunków ustrojowych (typu własności), a w większym od poziomu koncentracji i struktury kapitału w gospodarce.
Rozdział 6 (Rynek pracy, bezrobocie) formułuje prawidłowości funkcjonowania głównego elementu rynku, jakim jest rynek pracy. Waga rynku pracy
wynika ż faktu, że określ nej, jakim jest cena pra« skim poziomie stanowi p Rozdział 7 [Rynek finansowym oraz teoret; czesnego rynku kapitało mulator rozwoju całej oderwania się sfery poci alnej (rzeczywistego prj długim okresie.
Rozdział 8 (In)j procesów w sferze | ne. Główną przyca jak się wydaje, suł Rozdział 9 (Tai
wanta gospc współczesny niunkturalneg spodarcza.
J Rozdzia leżności.zmii nowagi ogólij że klucz® oszczędności Rozdzit stawowych pr współczesnejl nych teorii, ale^L rzeczywistości.* Rozdział !2| nego) eksponuje | sprzeczności i naf praprzyczyna leży w1 stu gospodarczego, ■ wysoka stopa oszczęd Rozdział 13 (Gt ści funkcjonowania g
cia procesów Eospódi
na wzrost intensywn zmniejsza, rodząc nov