70
KAZIMIER/ MEREDYK
4.3. TWORZENIF I ALOKAC JA ZASOBÓW
Drugą ważną, obok mchu. cechą zasobów gospodarczych jest ich o ozon ość. Wynika ona z ograniczoności samego potencjału pracy i wiąjS z charakterem procesu pomna/ania zasobów. Zarówno materialne zasoby] dukcyjnc, jak i zasoby składające się na pracę Żywą, takie jak kwałifiH i organizacja produkcji, związane są z przeszłym procesem produkcyr a więc ze stanem zasobów osiągniętym wcześniej. Działa tu swoiste prawo]| bemacji - dowolne powiększanie zasobów jest w krótkim czasie niemoZliy
Powiększanie zasobów, a więc tworzenie nowych zasobów gospo- 1 darczych wymaga oszczędności. Trzeba zaoszczędzić w tym celu część produktu wytworzonego w poprzednim okresie.
Aktualne możliwości produkcyjne zawsze wynikają z działań minior Ponieważ użytkowane wcześniej zasoby gospodarcze były ograniczone, wf i możliwości tworzenia nowych zasobów również są ograniczone. Tym bardr że na potrzeby tworzenia i powiększania zasobów można przeznaczyć ® ułamek wytworzonych dóbr. Większa ich część musi być wszak przeznąc[ na odtwarzanie dóbr już istniejących (konsumpcja, restytucja majątku cyjnego).
Konieczność oszczędzania części wytworzonych dóbr podkreśla ograniczoności wszelkich zasobów, ale ujawnia również inny problem. ProŁE alokacji posiadanych zasobów.
Zbiór celów i potrzeb społecznych jest ogromny, a ich pełne zaspokoję niemożliwe. W związku z tym rozdział środków między różne zastosowania J sam w sobie zadaniem o wymiarze strategicznym i wymaga zestawu skonę kowanych działań. Chodzi przecież o to, aby zasoby dzielone były racjonaf to znaczy tak, by w społecznym odczuciu ogólny efekt działalności gosjj czej był maksymalny. Jeżeli więc nadmierne środki przeznaczone zostaną nai bieżącą konsumpcję, to przyszłe zadania gospodarki mogą być zagrożone. Je stosunkowo dużą część środków rozwojowych otrzyma na przykład przemysł, może zabraknąć środków na rozwój rolnictwa, handlu itd. -
Istnieją dwa skrajne systemy (modele) alokacji zasobów gospodarczych^ system administracyjny i system konkurencyjny (rynkowy).
System administracyjnego rozdziału zasobów gospodarczych międty różne cele społeczne jest próbą świadomego, opartego zwykle na organizacji państwowej kierowania ruchem zasobów gospodarczych. Jego główną aH jest łatwość gromadzenia i koncentracji środków na wybranych kierunkach działania. Jego wadą jest zanik inicjatywy indywidualnej pracowników i przerosty biurokratyczne w gospodarce.