DSC37

2.11. Ekofizjograficzne kierunki badali 47

■ 2.11. Ekofizjograficzne kierunki badań

W 1975 r. W. Różycka zaproponowała nowy kierunek badań, który określiła jako ekofizjograficzny. Wynikało to z potrzeby uwzględniania w planowaniu przestrzennym szerszego zakresu badań biologicznych, a także prowadziło do realizacji postulatów ekologicznych. Było to nowe podejście do badań i dokumentacji zasobów oraz kształtowania środowiska. Badania ekofizjograficzne są prowadzone interdyscyplinarnie i kompleksowo, uwzględniają w szerokim zakresie zasoby biologiczne terenów miejskich i ich funkcjonowanie w ekosystemie.

Celem badań ekofizjograficznych jest rozpoznanie cech abiotycznych i biotycznych komponentów środowiska, jego funkcjonowanie i dokonanie kompleksowej oceny z uwzględnieniem powiązań ekologicznych¹¹.

Opracowania ekofizjograficzne dostarczają wskazań do kształtowania planów regionalnych i miejscowych, racjonalnego gospodarowania zasobami przyrody i prawidłowego kształtowania środowiska. Prace ekofizjograficzne stanowią podstawę do sporządzania planów w zakresie projektowania, zainwestowania i funkcjonowania systemów przyrodniczych____

. W 1982 r. ukazał się projekt Ustawy o planowaniu przestrzennym, prezentujący stanowisko Towarzystwa Urbanistów Polskich. Według niej cele stojące przed planowaniem „zapewnią prawidłowy rozwój i zagospodarowanie kraju i poszczególnych jego części z uwzględnieniem związków je łączących i zależności funkcjonalnych oraz wykorzystania bogactw mineralnych z uwzględnieniem dóbr kultury i ochrony walorów przyrodniczych".

Zgodnie z propozycjami zawartymi w ustawie poszerzono zakres opracowań ekofizjograficznych, które miały być podstawą do:

-    sporządzenia planów zagospodarowania przestrzennego,

-    zachowania zasobów i walorów środowiska,

-    racjonalnego zagospodarowania i gospodarowania zasobami przyrody,

-    zabezpieczenia produkcji żywnościowej i podniesienia na wyższy stopień warunków życia ludności,

i tworzenia przyrodniczych obszarów chronionych i przeznaczonych na cele rekreacyjne,

-    tworzenia ładu przestrzennego, utrzymania równowagi w środowisku.

W projekcie ustawy zalecano ponadto, aby w ramach opracowania wydzielić plany struktury i plany zagospodarowania terenu.

Plany struktury miały stanowić podstawę do kształtowania polityki przestrzennej, kontroli i przekształcania układów funkcjonalnych. Przewidywano, że będą one pomocne w tworzeniu trwałych struktur przestrzennych na podstawie danych z opracowań ekofi-zjograficznych, ustalą uprzywilejowane kierunki rozwoju oraz bariery, a także wskażą tereny wymagające ochrony w celu zachowania równowagi przyrodniczej. Miały one decy-

" Termin „ekutizjogrufia" wprowadzono w opracowaniu Ekoflzjogrttficzne podstawy kształtowania trodowtdut osiedla HiaMfka Dwortka, wykonanym w Instytucie Kształtowania Środowiska w Warszawie.