DSC89

^9S    BARBARA BAKIER, KWA CIRIJSZEWSKA

może przekształcić się w efektywny. Dlatego też badanie popytu potencjalnego jest jednym z ważniejszych elementów analizy rynku.

5.8. DETERMINANTY POPYTU 5.8.1. POPYTA CENA

Ilość towarów, na jakie jest zapotrzebowanie na rynku w danym czasie, jest ściśle związana z ceną. Ogólnie można stwierdzić, że gdy cena spada ludzie chcą kupić coraz więcej towarów, a gdy rośnie — coraz mniej. Zakładamy przy tym, że wszystkie inne czynniki się nie zmieniają, czyli stosujemy zasadę celertĄ paribus (łac.: przy innych warunkach stałych). Założenie to jest bardzo ważne. Na popyt oddziałuje jednocześnie wiele czynników. Określenie wpływu jednego; z nich na popyt byłoby niemożliwe, bez założenia niezmienności pozostały® Nie można by było określić, który konkretnie czynnik spowodował zmianę poJ pytu i w jakim stopniu: zmiana ceny, dochodów, a może tendencje w modzie® czy sezonowość?

Jeżeli więc założymy, iż dochody konsumentów, jak też inne czynniki, sąj stałe, to spadek ceny jakiegoś dobra spowoduje, że coraz większa liczba liidr będzie mogła pozwolić sobie na jego zakup. Moglibyśmy powiedzieć, żejna-¹ bywcy będą dysponowali większym realnym dochodem⁸. Jednocześnie <M kupujących zrezygnuje z produktów droższych na korzyść taniejących, nasfc] więc substytucja (zamiana) dóbr.

Odwrotne zjawisko nastąpi przy wzroście ceny. Konsumenci dyspon^ będą mniejszym realnym dochodem i będą starali się zastąpić drożejące dobl względnie tańszym substytutem. W konsekwencji tego zmniejszy się popyina] dobro, którego cena wzrosła.

Zależność występująca między popytem a ceną nosi nazwę prawa popytu.

Prawo popytu mówi, że przy wszystkich innych warunkach niezmiennych popyt na dane dobro rośnie wraz ze spadkiem ceny tego produktu, a spada wraz ze wzrostem ceny.

Można więc określić popyt jako malejącą funkcję w stosunku do ceny. Popyt jako funkcję ceny można najprościej zapisać jako funkcję linową w postaci:

D =-a • d + b

Dochód realny jest to ilość dóbr i usług, które można nabyć za określoną wartość