Rozdział 5 -—-
W firmach »* stosowane różne typy i formy organizacji produkcji. Poję-ar typu organizacji produkcji dotyczy systemów produkcyjnych tworzonych według kryteriów TE. a czasem według kryteriów ZS |8|. Pojęcie to me występu** w przypadku systemów produkcyjnych zgodnych z kryterium AMT/HT. a tak/e z kryterium Zl/BPR
Pojęcie łormy organizacji produkcji dotyczy sposobu przepływu materiałów. półwyrobów, części, podzespołów i gotowych wyrobów między stanowiskami roboczymi w cyklu wytwórczym W formie produkcji sa wyróżniane róznr odmiany organizacji produkcji, wynikające z nakladanu s*ę elementów charakteryzujących typ produkcji. Pojęcia typu produkcji i farmy produkcji wynikaj* z procesów wytwórczych, chociaż w przypadku wyrobów dotycz* tez procesów* magazynowania i dystrybucji.
Typ organizacji produkcji. lub krócej - typ produkcji, wynika ze stopnia specjalizacji stanowisk roboczych w systemie wytwórczym wraz z ich obciążeniem. zwi*zanym z zadaniami lub operacjami wytwórczymi. Pojęcie typu produkcji odnosi się do stopnia specjalizaqi i częstotliwości przezbrajania wytwórczych stanowisk roboczych (8. 20J. Z tego względu wyróżnia się stanowiska robocze o
□ masowym typie produkcji na każdym stanowisku jest wykonywane jedno zadanie, operacja lub część wyrobu, liczba wytwarzanych wyrobów jest wielka, a na danym stanowisku wykonuje się takie same zadania lub operaor wytwórcze.
□ seryjnym typie produkcji, przy czym przyjmuje się. Ze może to być:
- produkcja xnelko%rryjua. gdy na stanowisku wykonuje się 2 do 5. a nawet do 10 części lub operacp wielokrotnie okresowo powtarza njndi.
- produkcja Średnio seryjna, przy wykonywaniu 5 do 25 części lub operacji,
- produkcja małouryjna przy wykonywaniu na stanowisku 20 do 50 operacji lub części w powtarzalnym cyklu, wytwarzana jest /.n pl a no wana seria produkcyjna.
j jrdnostkowym typie produkcji. gdy na nanowaku wykonywane u j*d
ncwtkowo rozmaite częAcł be* reguła mego cyklu powUr/alnoio. a liczba wytwarunydl wyrobów danego rodzaju wynosi najwyżej kilka vtfuk
W tych typach organizacji produkcji lub - dokładniej mówwjc - typach organizacji wytwarzania wyrobów występują różnice na poazc/egplnych rUpach wykonywanych prac. W przygotowaniu produkcji lub wytwarzaniu wyrobów różnice polegają na jBj
J różnej szczegółowości opracowania dokumentacji konstrukcyjnej i technologicznej.
J różnym stopniu przygotowania specjalnych narzędzi, oprzyrządowania i pomocy warsztatowych oraz urząd/eh t metod kontroli technicznej.
J rożnym przygotowaniu dokumentacji planowania t sterowania wytwarzaniem; w produkcji masowej stopień szczegółowości jest największy, w jednostkowej - mały. gdyż wykorzystuje sic uniwersalne maszyny, narzędzia i przyrządy
W wytwarzaniu wyrobów różnice polegają na
□ różnym wyposażeniu stanowisk roboczych, najbardziej rozwiniętym w produkcji jednostkowej i mak»eryjnej.
□ różnych kwalifikacjach załogi, najwyższych w produkcji jednostkowej.
j różnym rozmieszczeniu stanowisk roboczych, najbardziej .sztywnym'
- linowym w produkcji masowej.
J różnym planowaniu prac pomocniczych, najdokładniejszym w produkcji masowej.
j rożnym planowaniu i rozliczaniu kosztów
Organizacja produkcji w przypadku krvtenum TE umożliwia uzyskanie najmniejszego kosztu jednostkowego wyrobów Najniższe koszty uzyskuje at w masowej produkqi. co skłania do jrj stosowania l rozwoju. Nie odpowiada to jednak klientom, którzy me chcą nabywać takich samych wyroków. Ważna jest tez amortyzacja maszyn, przyrządów technologicznych t kontrolno-pomiarowych, co można osiągnąć przy produkqi wyrobu przez SUt lub dłużej. Utrudnia to elastyczne dostosowywanie się przedsiębiorstwa do szybko zmieniających się gustów i wymagań klientów oraz sytuacji tynkowej.
formą organizacji produkcji wynika z charakteru przepływów matrna-bw. półwyrobów, części, podzespołów i gotowych wyrobów przez podsy-»*m wytwórczy. W przypadku kryterium TE wyróżniane są dwie podstawowe formy takich przepływów 18. 20J.
J potokowa, w liniach wytwórczych, które są w różnym stopniu zautomatyzowane;
J nwpotokowa, w której występują jednostkowe przepływy w komórkach wytwórczych o strukturze technologicznej lub przedmiotowej