DSC01842

Rozdział 6. Organizajapomoa/spaleczng

mu upoważnienia przez starostę. Przy wykorzystaniu tej prawnej formy kierownik w sposób bezpośredni wpływa na sytuację prawną dziedsi wymagającego umieszczenia w rodzmie zastępczej.

Samoistnym uprawnieniem kierownika centpun jest uruchamianie innych postępowań. Uprawnienia te sprowadzają się do dwóch ważnych z punktu widzenia tematu pracy postępowań otóż przysługuje mu uprawnienie w zakresie wytaczania na rzecz obywateli powództwa o roszczenia alimentacyjne - i w ramach tego postępowania do kierownika centrum stosuje się odpowiednio przepisy o prokuraturze¹⁰⁵ - oraz prawo kierowania wniosków o ustalenie stopnia niepełnosprawności lub niezdolności do pracy¹⁰⁶.

Uprawnienia o charakterze sprawozdawczo-informacyjnym związane są z dwoma grupami sytuacji prawnych. Pierwsza dotyczy relacji z radą powiatu i jest związana z obowiązkiem składania przez kierownika corocznego sprawozdania z działalności centrum oraz przedstawienia wykazu potrzeb powiatu w zakresie pomocy społecznej. Druga grupa sytuaqi związana jest z relacjami z sądom opiekuńczym; otóż kierownik centrum przedkłada do tego sądu wykaz rodzin zastępczych pełniących funkcję pogotowia opiekuńczego oraz współpracuje z sądem opiekuńczym w sprawach dotyczących opieki i wychowania dzieci pozbawionych całkowicie lub częściowo opieki rodzicielskiej. Warto w tym miejscu zaznaczyć, że obserwowana praktyka wzajemnych relacji między sądem opiekuńczym a organami administracji publicznej, a w szczególności centrom, wskazuje na występowanie niepokojącego zjawiska polegającego na zajmowaniu przez sąd opiekuńczy postawy dominującej i narzucającej własną wizję rozwiązywania problemów poszczególnych rodzin bez uwzględniania opinii zgłaszanych przez pracowników socjalnych¹⁰⁷ i opieraniu się wyłącznie na sprawozdaniach kmatorów, które niestety iiie zawsze są wiarygodne i rzetelne. Wydaje się, że tego typu relacje między sądami a organami administracji publicznej nie odpowiadają treśdprzywpłanychppwyżejprze-pisów oraz postanowieniom art 10 ust 2 Konstytucji RĘ które przewidują współdziałanie poszczególnych władz w państwie¹⁰?. Wskazana okoliczność wpływa na prawo do pomocy społecznej, ponieważ wszelkie uchybienia ^{1 2} w tym zakresie negatywnie wpływają na prawidłowe korzystanie ze świadczeń przez dziecL

W sposób.pośredni na prawo do pomocy społecznej wpływa wykonywanie przez kierownika centrum funkcji kierownika zakładu pracy, gdyż mocą tych działań może on wpływać na standard realizowanych świadczeń i sposób funkcjonowania organu administrującego.

Jak już wspomniano, przy staroście tworzone są organy opiniodawczo-doradcze noszące nazwę powiatowych rad³. Do ich zadań należy inspirowanie przedsięwzięć zmierzających do poprawy sytuacji osób/ których problemami mają się one zajmować oraz opiniowanie projektów powiatowych programów działań na ich rzecz. Podmioty te jedynie w sposób pośredni wpływają na prawo do pomocy społecznej, a ponadto od ich stanowiska w tym zakresie formalnie nic nie zależy. Mogą natomiast przyczyniać się do wprowadzenia takich lokalnych regulacji, które będą poprawiały sytuagę osób korzystającyduże świadczeń.

W ramach powiatowych jednostek organizacyjnych wyodrębniono jednostki realizujące jedynie świadczenia z pomocy społecznej i do tego typu placówek można zaliczyć: domy pomocy społecznej, placówki opiekuńczo-wychowawcze czy ośrodki wsparcia. Obok tego typu jednostek są również jednostki realizujące szersze zadania, a mianowicie ośrodki adopcyjno-opiekuńcze, które prowadzą działania zwijane z pracą socjalną, ale i związane ze szkoleniem rodzin zastępczych i kwalifikacją kandydatów na rodziny zastępcze⁴. Nie są to zadania związane z realizacją świadczeń z pomocy społecznej, lecz wpływają na to, jak takie świadczenia będą realizowane. Cechą wspólną dla wszystkich jednostek realizujących świadczenia z pomocy społecznej jest to, że są.to zakłady administracyjne i z tego tytułu wynikają dalsze konsekwencje, ponieważ charakter prawny tej jednostki wpływa w sposób bezpośredru na prawa i obowiązki korzystających z nich osób. Jednocześnie należy zaznaczyć, że inaczej będzie się przestawiała ta sytuacja w domach pomocy społecznej, które mają charakter placówek funkcjonujących W sposób otwarty, a inaczej w placówkach opiekuńczo-wychowawczych, a zwłaszcza resocjalizacyjnych, w których obowiązuje zaostrzony reżim przebywania⁵.

’ ArŁll2usŁ3u.p.s.

⁵ ArŁll2usŁ5u.p.s.

M. Andrzejewski, Współpraca sądów rodzinnych i instytucji pomocy społecznej w umieszczaniu dzieci poza rodziną, HP 2003, z. 9.

* Konstytucje..., s. 34.

Organami tymi są np. powiatowa społeczna rada do spraw osób niepełnosprawnych czy też powiatowe rady zatrudnienia.

Zob. art 82 i 83 u.p.s.

Na zróżnicowanie sytuacji prawnej użytkowników zakładów administracyjnych zwracał już uwagęlB. Dołnida, Rola..., s. 67-71.