Rozdział 6. Organizacja pomocy społecznej
samorządowe w ramach strategii rozwoju województwa. Nie będą one aktami prawa miejscowego, lecz aktem kierownictwa wewnętrznego, co oznacza, że nie będą mogły stanowić podstawy prawnej do podjęcia decyzji administracyjnej, będą natomiast wpływały na kształt infrastruktury społecznej w powiecie.
Rada powiatu jest wyłącznym podmiotem uprawnionym do tworzenia, przekształcenia i likwidacji powiatowych jednostek organizacyjnych będących jednostkami organizacyjnymi pomocy społecznej. Poza tą kategorią znajdują się powiatowe zespoły do spraw orzekania o stopniu niepełnosprawności, ponieważ są one powoływane i odwoływane przez starostę1 2. Wśród powiatowych jednostek organizacyjnych z zakresu pomocy społecznej można wyróżnić podmioty powołane do wykonywania zadań
0 charakterze administracyjnym - powiatowe centrum pomocy rodzinie - oraz podmioty Świadczące usługi, będące zakładami administracyjnymi, takie jak domy pomocy społecznej, placówki opiekuńczo-wychowawcze, ośrodki wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie bądź inne, jak również ośrodki interwencji kryzysowej.
Z przedstawionych rozważań wynika, że rada powiatu dysponuje kompetenqami, za pomocą których może wpływać na przysługujące osobom i rodzinom prawo dó pomocy społecznej. Wpływ ten nie jest tak intensywny jak ma to miejsce w przypadku rady gminy, lecz jest odczuwalny
1 polega na tworzeniu norm prawnych kształtujących regały korzystania z określonych świadczeń, a w szczególności zwrotu wydatków jna przyznane świadczenia.
Organem wykonawczym powiatu jest jego zarząd-organ kolegialny wyłaniany przez radę powiatu. Kompetencje zarządu powiatu w sprawach z zakresu pomocy społecznej są ograniczone, a tym samym wpływ tego organu na prawo do pomocy społecznej jest niewielki. Spośród zadań stojących przez zarządem powiatu znaczenie mają dwa; powoływanie i odwoływanie Iderownika powiatowego centrum pomocy rodzinie, jak również kierowników innych powiatowych jednostek organizacyjnych, oraz nadawanie regulaminu powiatowym jednostkom organizacyjnym96: Uprawnienia te w sposób pośredni oddziałają na prawo do pomocy społecznej. Kierownik centrum jest tą osobą, która będzie mogła wydawać decyzje administracyjne z upoważnienia starosty i będzie kierowała pracami swojego aparatu pomocniczego. Przyznanie zarządowi powiatu - a nie radzie -kompetencji w zakresie uchwalania regulaminów organizacyjnych związane jest z przyjęciem zespolenia tych jednostek ze starostwem, które wspólnie stanowią aparat pomocniczy zarządu i za pomocą którego zarząd wykonuje swoje zadania i kompetencje3 4. Regulamin powiatowej jednostki organizacyjnej spełnia dwie funkcje: jedną przypisaną statutowi - a zatem jest aktem regulującym strukturę organizacyjną i status prawny danego podmiotu, i drugą, która polega na określaniu reguł funkcjonowania takiego podmiotu. Ten drugi aspekt regulaminu będzie miał bezpośredni wpływ na korzystanie z podmiotów świadczących usługi korzystającym z ruch osobom.
Kluczowym organem administracji publicznej w powiecie jest starosta. To do jego kompetencji należy reprezentowanie powiatu na zewnątrz, jak również jest-on uprawniony, do wydawania decyzji administracyjnych. Sytuaąa prawna starosty jest złożona, a jest to związane z tym, że jest on zwierzchnikiem zespolonej administracji funkcjonującą w powiecie®. W skład tej administraąl wchodzi nie tylko aparat pomocniczy starosty - starostwo, ale także powiatowe służby, inspekcje i straże działające pod zwierzchnictwem starosty oraz powiatowe jednostki organizacyjne wykonujące zadania stojące przed powiatem5. Oznacza to, że starosta odgrywa istotną rolę;w powiecie w zakresie pomocy społecznej i służą mu uprawnienia oddziałujące na prawo ,do pomocy społecznej. Wśród tych zadań należy wskazać na: wydawanie, decyzji administracyjnych, zawieranie! rozwiązywanie umów cywilnoprawnych, sprawowanie nadzoru nad działalnością powiatowych jednostek organizacyjnych z zakresu pomocy społecznej czy pełnienie funkcji przełożonego osobowego i służbowego kierowników tychże jednostek Spośród wymienionych zadań, z punktu widzenia niniejszego opracowania kluczową rolę odgrywa wydawanie decyzji administracyjnych. Starosta dysponuje uprawnieniem do ich wydawania i może wydawać je osobiśde bądź też może udzielić takiego upoważnienia kierownikowi powiatową jednostki organizacyjną (powiatowego centrum pomocy rodzinie czy powiatowego urzędu pracy), jak również
317
* Zob. ait 6a ust 1 ustawy z 27 sierpnia 1997.r,o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych.
Zob. też X Romen Pomoc społeczna - pracownicy i ośrodki, Pr Pracy2002, nr 10, s. C. Martysz (w:) Ustawa..., s. 275-276.
* K. Rxlgórsta (w:) JC IbdgóisJd, C Maitys^ S<morzą£..,s. 111.
Na temat problematyki zwierzchności starosty zob. M. Stec, Służby, inspekcje i simę w noaym ustroju administracji publicznej, Sam. Teryt 1998, nr 12, s. 22 i n.
Zob. arb 33b ustawy o samorządzie powiatowym, jak również C Martysz (w:) Ustom*. , s. 262-264.