DSC01838

Rflzdzwł 6 Organizacja pomocy społeczne]

socjalni i inni pracownicy ośrodka podnoszą swoje kwalifikacje i umiejętności, poprzez mobilizowanie do odbywania speq'alizag'i zawodowych i wysyłanie na odpowiednie konferenge bądź szkolenia, czy też hamuje podnoszenie kwalifikacji i uniemożliwia wprowadzanie innowacyjnych rozwiązań stosowanych w pomocy społecznej¹.

Gmina stojące przed nią zadania z zakresu pomocy społecznej w zakresie świadczenia realizacji poszczególnych rodzajów usług wykonuje przy wykorzystaniu gminnych jednostek organizacyjnych. Wśród nich można wymienić takie, jak domy pomocy społecznej, ośrodki wsparcia czy mieszkania chronione. Zadaniem tego typu jednostek jest świadczenie usług osobom korzystającym ze świadczeń z pomocy społecznej. Oznacza to, że jednostki te nie są powołane do prowadzenia postępowania administracyjnego, lecz do realizacji postanowień wynikających z decyzji administracyjnych. W rozumieniu prawa administracyjnego są one zakładami administracyjnymi, co oznacza, że reguły korzystania z nich będą określane statutem i regulaminem, przy czym o ile statut będzie wyznaczał prawny charakter danej jednostki², o tyle regulamin będzie służył określeniu przesłanek, zasad i trybu podejmowania powtarzających się działań, W tym udzielaniu świadczeń osobom korzystającym z usług oferowanych przez wskazane jednostki³. Jednostki te nie mają jednorodnego charakteru, ponieważ można wśród nich wyodrębnić takie, które realizują świadczenia przez całą dobę, czyli domy pomocy Społecznej, oraz takie, które czynią to tylko kilka godzin dziennie, czyli ośrodki wsparcia.

6.3.2. Powiat

Powiaty jako jednostki samorządu terytorialnego zostały utworzone w ramach reformy ustrojowej kraju przeprowadzonej w 19981 Db zadań powiatu zaliczono również te, które dotychczas realizowane były przez organy administracji rządowej zarówno na szczeblu rejonów, jak i przez wojewodów. Stosownie do postanowień art. 4 ust. 1 ustawy o samorządzie powiatowym⁴ należą do nich zadania publiczne o charakterze po-nadgmmnym w zakresie pomocy społecznej, polityki prorodzinnej czy wspierania osób niepełnosprawnych⁵. Z uwagi na to, że gmina i powiat wykonują zadania z powyższego zakresu, rozgraniczenie zadań poszczególnych jednostek samorządu terytorialnego dokonuje się W dwojaki sposób: z jednej strony powiat wykonuje tylko te, które na mocy przepisów prawa uznano za zadanie tego typu jednostki, a z drugiej wykorzystuje się postanowienia przyznające gminie domniemanie kompetencji i jeżeli z przepisu prawa nie wynika, że zadanie zostało przydane powiatowi, to oznacza, że należy ono do gminy⁶. Zadania powiatu z zakresu szeroko rozumianej pomocy społecznej wynikają głównie z postanowień ustawy o pomocy sjpołecznej, ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, jak również ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych oraz w mniejszym stopniu innych ustaw i aktów wykonawczych dó nich. Zakres zadań wykonywanych przez powiaty w sferze pomocy społecznej ulegał zmianom, jednakże nie miały one zbyt istotnego charakteru.

Powiat, podobnie jak gmina, wykonuje dwa rodzaje zadań: określane niekiedy jako zadania własne oraz zadania z zakresu administracji rządowej⁷. W odróżnieniu od gmin, w powiecie zadania powiatu (własne) nie mają charakteru obowiązkowego i nieobowiązkowego, z czego wynika, że wszystkie uznano za zadania o charakterze nieobowiązkowym. Nie mają one jednak identycznego charakteru i wśród tych zadań dadzą się wyróżnić świadczenia, którym można przypisać charakter publicznych praw podmiotowych i takie, które takiego charakteru nie posiadają. Na przestrzeni ostatnich kilku lat zmienił się charakter zadań wykonywanych przez powiat⁸. O ile początkowo przeważały zadania z zakresu administracji rządowej, o tyle obecnie mają one ograniczone znaczenie⁹, natomiast dominują zadania powiatu, przy czym na ich realizację powiat otrzymuje celowe środki finansowe z budżetu państwa.

Na temat stylów kierowania w administracji publicznej zob. E. Knosala, Zarys nauki administracji, Zakamycze 2005, s. 178; J. Łukasiewicz, Zarys nauki administracji, Warszawa 2004, s. 214 i n.

ⁿ Na temat statutu zob. J. Filipek, Prawo..., cz. I, s. 92-93.

Na temat regulaminu zob. tamże, s. 93.

⁸⁵ Dz. U. z 2001 n Nr 142, poz. 1592 z późn. zm.

W ustawie powiatowej przyjęto koncepcję wyczerpującego wyliczenia zadań powiatu z uwagi na niemożność wykorzystania klauzuli generalnej, 6. Dałnida (w:) Ustawa..., s. 24; analogicznie R. Cybulska (w:) Ustawa..., s. 40.

Zob. K. Podgórski (w:) K. Podgórski, C. Martysz, Samorząd powiatowy. Praktyczny komentarz do ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r., Katowice-Selona Góra 1998, s. 21.

B. Dolnicki (w:) Ustawa..., s. 26.

Na potrzebę zmian w tym zakresie uwagę zwracała już GL Szpcu; która dostrzegała niewłaściwe umiejscowienie zadań realizowanych przez powiat w kontekście zasady pomoeniezośd, G. Szpor, Zadania..., s. 403.

Nie dotyczy to ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy