Rozdział 6. Organizacja pomocy społecznej
z wyjątkiem rzeczowych świadczeń leczniczych2?. Dział ten, stosownie do postanowień rozporządzenia RM z 31 października2005 r w sprawie utworzenia Ministerstwa Kracy i Polityki Społecznej i zniesienia Ministerstwa Polityki Społecznej1 2, z dniem 31 października2005 r wszedł w skład nowo utworzonego ministerstwa.
Zadania stojące przed wskazanym ministrem wynikają z postanowień wielu unormowań prawnych. Z punktu widzenia prawa do pomocy społecznej, zadania te można podzielić na zadania związane z:
a) stanowieniem przepisów powszechnie obowiązujących (wydawanie rozporządzeń na podstawie delegaq'j ustawowych),
b) podejmowaniem indywidualnych rozstrzygnięć - decyzji administracyjnych,
c) kreowaniem polityki państwa w sferze pomocy społecznej,
d) opracowywaniem i finansowaniem programów osłonowych,
e) kształceniem kadry pomocy społecznej.
Na prawo do pomocy społecznej minister z zasady wpływa w sposób pośredni, natomiast bezpośrednie kształtowanie sytuacji prawnej adresata działań administracji będzie sporadyczne. W ramach pośredniego oddziaływania na prawo do pomocy w szczególności należy zwrócić uwagę na przysługujące ministrowi prawo stanowienia przepisów powszechnie oponS wiązujących. Minister ten wskazany jest jako organ właściwy do wydania aktu wykonawczego do ustawy, przy czym w wielu przypadkach jest to również organ współdziałający przy wydawaniu danego rozporządzenia. Mocą rozporządzenia minister nie będzie mógł rozszerzać katalogu świadczeń oraz nakładać na osoby korzystające z pomocy społecznej dodatkowych obowiązków. Brzy wykorzystaniu-tego instrumentu prawnego minister będzie mógł—stosownie do wskazań zamieszczonych w delegacji - precyzować ustalenia ustawy. . _ . : .
W tym miejscu należy zauważyć, że działania ministra w zakresie prawodawstwa będą sprowadzały się do dwóch typów działań. Pierwszy będzie polegał na przygotowywaniu podstawowych zmian w ustawach i takiego ich „pilotowania", aby zostały zaakceptowane przez SM, a następnie znalazły odzwierdedlenie w ustawie. Drugim rodzajem działań w tym zakresie będą wydawane przez ministra akty wykonawcze do ustaw i w tej kwestii minister ma możliwości wprowadzania takich rpzwiązań, które będą odzwierciedlały przyjmowane kierunki rozwoju pomocy społecznej.
Szczególną formą wpływania na prawo do pomocy społecznej jest opracowywanie i finansowanie programów osłonowych3. Przy wykorzystaniu tego instrumentu prawnego minister będzie mógłw sposób bezpośredni wpływać na zakres i rodzaj świadczeń, a także na realizację przyjętych programów/ponieważ będzie je finansował
- Do zadań ministra należy określanie standardówusług świadczonych przez jednostki organizacyjne pomocy społecznej. Aby mogły 0116 być wiążące, muszą być ustalane w przepisach prawa powszechnie obowiązującego4. Zadanie to ma o' tyle znaczenie dla omawianej tematyki, że pozwala na wyznaczenie poziomu świadczonych usług, którego osoby korzystające ze świadczeń mają prawo oczekiwać od realizujących je podmiotów.
. Ża pomocą wydawanych decyzji administracyjnych minister - w ograniczony Spośób-b^dzie wpływał na prawo do pomocy społecznej. Wykorzystanie przez niego tej prawnej formy działania w sferze pomocy społecznej występuje sporadycznie, a jego uprawnienia generalnie sprowadzają się do postępowania odwoławczego bądź udziału w ramach uruchomionych trybów nadzwyczajnych i to w ograniczonym zakresie, gdyż tylko w sprawach dotyczącychzataudnienia?3.
. Inne zadania wykonywane przez ministra nie oddziałują w sposób bezpośredni na prawo do pomocy społecznej, lecz mają raczej wpływ pośredni. Działania zmierzające do podniesienia kwalifikacji kadr stanowią w tym zakresie dobrą ilustrację.;
Kolejnym organem, który może wpływać na prawo do świadczenia z pomocy społecznej, jest Pełnomocnik Rządu do spraw Osób Niepełnosprawnych. Organ ten-przewidziany jest ustawą z 27 sierpnia 1997z o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełno-
Na temat działów administracji rządowej zob. J. Szraniawski/ J. Niczyporuk, Działy administracji rządowej (w.) Prawo administracyjne w okresie transformacji ustrojowej..., s. 105 i il
Dz. U. Nr 220, poz. 1881. .Zob, także rozg^Jięządzeme PRM z 31 października 2005 c w sprawie
szczegółowego zakresu działania Ministra. §ga|y| Polityki społecznej U. Nr 220, poz. 1891)/
zob. również rozporządzenie FRM z 16 listopada 20071 w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Pracy i Polityki Socjalnej (Dz. U. Nr 216, poz, 1598).
Zob.art23usŁlpkt7u.p£.
Przykładem takiego unormowania jest np. art 57 ust 8 pkt I u.jxs* jeśfi dioda o standardy usług świadczonych w domach pomocy społecznej, art 81 ust 10 pkt 4 ap& w odniesieniu do standardu usług świadczonych w placówkach opiekuńczo-wychowawczych czy srt 52 ust 3 u.p.s. w odniesieniu do rodzinnych domów pomocy.
38 W sprawach ż zakresu zatrudnienia odwołania od decyzji starostów kierowane są do wojewody jako organu wyższego stopnia.