DSC�67

1.29

Rrltyiu jako system kulturowy

d pierw s/ej ludzkiej parze wolno było zbierać codziennie jedno ziarnko prosa, które w zupełności zaspokajało wówczas ich potrzeby. Pewnego dnia kobieta a któżby inny — powodowana zachłannością, postanowiła zasadzie więcej niż jedno, dozwolone ziarenko prosa i w gorączkowym pośpiechu, pochłonięta pracą, przypadkowo ugodziła Bóstwo trzonkiem motyki. Urażone Bóstwo przecięło linę, wycofało się w odległe, niebiańskie przestrzenie, jakie znamy dzisiaj, i pozostawiło człowieka na ziemi, by ten sam zabiegał o swe pożywienie, cierpiał choroby i doświadczał śmierci, a także uczucia oderwania od źródła swego istnienia, od swojego Stwórcy. Sens owej dziwnie znajomej historii dla Dinków jest, podobnie jak sens Księgi Rodzaju dla żydów i chrześcijan, nie homiletyczny, lecz opisowy:

Ci [Dinkowie], którzy komentują te opowieści, czasem jasno dają wyraz temu, że ich sympatia leży po stronie skazanego na swój ciężki los Człowieka, zwracając uwagę na to, jak drobne było przewinienie, za które Bóstwo pozbawiło ludzi łaski swej bliskości. Obraz ugodzenia Bóstwa motyką [...] wywołuje często pewne rozbawienie, jak gdyby tę historię traktowano niemal z przymrużeniem oka, jako opowiastkę zbyt dziecinną, by mogła ona wyjaśniać konsekwencje przypisywane temu wydarzeniu. Jest jednak jasne, że celem historii o wycofaniu się Bóstwa z życia człowieka nie jest zasugerowanie, że należy bardziej pozytywnie oceniać ludzkie zachowanie. Chodzi tu raczej o przedstawienie takiego stanu rzeczy, z jakim Dinkowie mają do czynienia dzisiaj. Ludzie są obecnie — podobnie jak pierwszy mężczyzna i pierwsza kobieta po tym, jak zostali na ziemi sami — aktywni, asertywni, dociekliwi, zachłanni. Podlegają też jednak cierpieniu i śmierci, odznaczają się ignorancją, są nieudolni i ubodzy. Życie jest niepewne; ludzkie kalkulacje często okazują się błędne, a człowiek musi często uczyć się poprzez własne doświadczenie, że konsekwencje jego czynów mogą być całkiem inne niż to, czego się spodziewał, lub co uznaje za godziwe. Wycofanie się Bóstwa z człowieczego życia w wyniku popełnienia błahego w końcu — wedle ludzkich standardów — przewinienia, ukazuje kontrast pomiędzy sprawiedliwymi w oczach ludzi osądami a działaniem Mocy, która, zgodnie z przekonaniami Dinków, sprawuje kontrolę nad wszystkim, co się dzieje w ich życiu. [...] Według Dinków, moralny ład powstaje w oparciu o zasady, które często wymykają się ludzkiemu poznaniu, które częściowo ukazują się człowiekowi w tradycji i doświadczeniu, i których człowiek nie może zmieniać poprzez swe działanie. [...] Dinkowie żyją w świecie, który w ogromnej mierze pozostaje poza ich kontrolą; w świecie, gdzie wydarzenia mogą przeczyć nawet najbardziej uzasadnionym z ludzkich oczekiwań³⁷.

Problem zła (czy może raczej problem ze złem) jest zasadniczo problemem tego samego rodzaju, co problem konsternacji (czy z konsternacją; czy problem cierpienia (z cierpieniem). Dziwna niezrozumiałość pewnych empirycznych zdarzeń, tępa bezsensowność wielkiego czy nieustępliwego bólu oraz zdumiewająca niemożność wytłumaczenia rażącej niegodziwości - wszystko to rodzi niewygodne podejrzenia, że być może

mmmmmi n'i i urii mm 11

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
DSC?67 129 Religia tako system kulturowy pi.-rwv.-oj ludzkiej parze wolno było zbierać codziennie je
DSC?67 129 Religia tako system kulturowy pi.-rwv.-oj ludzkiej parze wolno było zbierać codziennie je
DSC?59 121 Religia jako system kulturowy przychodzi nam najtrudniej, jest zagrożenie naszej mocy wyo
DSC?65 127 Religia jako system kulturowy jący rytuał śpiewak kładzie pacjenta na obrazie, dotykając
DSC?51 ijp*- Religia jako system kulturowy 113 jczne retną enny ;rdza i
DSC?53 Religia jako system kulturowy 115 i owych .frazując ak pew-3 wy do~ > nie do Ii budo
DSC?55 117 Religia jako system kulturowy trwającemu z wzrokiem utkwionym w płomieniu lampy daje coś,

więcej podobnych podstron