RAFFAELE PETTAZZONI (1883—1959)
W nauce współczesnej rzadko spotykamy postaci tak niezwykłe jak Raffaele Pettazzoni, który na początku swej kariery był twórcą i kierownikiem pierwszej katedry religioznawstwa we Włoszech, a właściwie twórcą naukowej wiedzy o religiach w tym kraju. Na tym stanowisku i później jako przewodniczący światowej organizacji religioznawczej Pettazzoni zadziwiał nie tylko płodnością badacza, ale także niestrudzonością organizatora, inicjatora, redaktora i dydaktyka.
Raffaele Pettazzoni urodził się 3 lutego w San Giovanni in Persiceto koło Bolonii. Po ukończeniu gimnazjum w Bolonii studiował na wydziale humanistycznym tamtejszego uniwersytetu, łącząc zainteresowania filozoficzne z archeologicznymi i etnograficznymi. Po odbyciu studiów w 1905 roku, dokształcał się w Scuola Italiana di Archeologia, uzyskując w 1908 roku dyplom. W 1909 roku został kustoszem (ispettore) w Museo Preistorico ed Etnografico w Rzymie. Pracował tam do 1914 roku, kiedy to został powołany na wykładowcę (profes-sore incaricato) historii religii na uniwersytecie w Bolonii (1914— 1922). Mianowany w 1923 roku na profesora rządowego uniwersytetu w Rzymie, w 1924 roku objął kierownictwo katedry historii religii (staria delle religioni), piastując je aż do odejścia na emeryturę w 1953 roku. W 1933 roku zostaje członkiem-korespondentem włoskiej Accademia dei Lincei, a w 1946 roku członkiem zwyczajnym tej najpoważniejszej Akademii Włoch. W 1950 roku zastaje członkiem zagranicznym Holenderskiej Akademii Nauk. Przejście na emeryturę nie oznaczało dla Pettazzoniego zaprzestania działalności organizacyjnej (nie mówiąc już oczywiście o naukowej). W 1950 roku powstała światowa organizacja religioznawcza — IAHR (International Associa-tion for the History od Religions), na której przewodniczącego wybrano G. van der Leeuwa, wybitnego religioznawcę holenderskiego i twórcę fenomenologii religii; wiceprezydentem został Pettazzoni. Kiedy w tymże 1950 roku umiera van der Leeuw, Pettazzoni zostaje powołany na przewodniczącego IAHR; a kiedy odejście z katedry rzymskiej podwala mu na wyłączne zajęcie się pracą w IAHR, inicjuje i zostaje (od 1954 roku) redaktorem jej organu — „Numen. In-
XI