Ponadto, o ile już w Psalmach ziemia jest obiektem boskiego widzenia:
on gdy wejrzy na ziemię, zadrży;
dotknie się gór, a zamkną się
Ps., 104.32
to w pismach sapiencjalnych ta kosmiczna amplifikacja zakresu boskiego widzenia i wiedzy dokonuje się we wszystkich kierunkach, obejmując nie tylko ziemię i podziemia, ale także niebo i morze:
Oto niebiosa, nawet najwyższe spośród niebios, ziemia i ocean drżą na jego widok.
Korzenie gór i podstawa wszechświata pod Jego spojrzeniem drżą przejęte lękiem.
Ecc., 16.18—19
Świat fizyczny, kosmos także i w innym sensie jest przedmiotem boskiej wiedzy: jest przecież przez Boga stworzony. Fakt tworzenia implikuje umiejętność tworzenia. Już w Psalmach czytamy:
Izali ten, który szczepił ucho,
nie słyszy? i który ukształtował oko, izali nie widzi?
Ps., 94.9 (por. Przypow., 20.12; Ecc., 17.5)
Już w Psalmach (Ps., 136.5 i nast.), ale zwłaszcza w pismach sapiencjalnych, ta czynna mądrość Boga przejawia się szczególnie w stworzeniu świata:
Pan mądrością ugruntował ziemię,
a roztropnością umocnił niebiosa.
Umiejętnością jego rozstąpiły się przepaści, a obłoki rosą kropią.
Przypow., 3.19—20
20. Skądże tedy mądrość pochodzi
albo gdzie jest miejsce rozumu?
• ••«****
23. Bóg sam rozumie drogę jej,
a on wie miejsce jej.
24. Bo on na kończyny ziemi patrzy,
a wszystko, co jest pod niebem, widzi.
101
• — WMcchwuKlia bogów