Etyka działalności gospodarczej Wykład 3
Systemy i kierunki etyczne
Rodzaje etyki:
»
1. Kr\terium źródeł:
— Etyka autonomiczna
- Etyka heteronomiczna
2. Podział ze względu na uzasadnienie sadów i dokonywanie wyborów etycznych:
a) konsekwencjonalizm:
Głosi, że kryterium oceny moralnej stanowią skutki działania człowieka. Dzieli się na k. hedonistyczny (ile przyjemności i ile przykrości) i k. agatystyczny (ile dobra ile zła)
b) etyka deontologiczna
Odnosi się do oceny czynów niezależnie od ich konsekwencji. Człowiek jest zobowiązany do wyborów czynów moralnych. Teorie te odnoszą się do powinności.
c) etyka umowy społecznej
Człowiek nie musi być wzorem cnót, nie musi respektować zasad, nie musi też szanować innych ludzi, dochodzi jednak do wniosku, że bez wzajemnych relacji nie da się realizować wspólnych celów stąd podejmuje działania, by współpracować z innymi.
d) etyka areteologiczna
Etyka cnót, to stanowisko wychodzi z założenia, z człowiek postępuje według uznanych przez siebie wartości (cnót) np. szanuje wolność, godność szczęście, itp.
e) etyka prawa naturalnego
Teoria moralności odnosząca się do podstawowych faktów dotyczących natury ludzkiej. Bierze ona pod uwagę to, że człowiek jako element przyrody jest istotą społeczną i istotą rozumną.
f) etyka feministyczna
Podejmuje problem nierównego traktowania płci.
3. Kierunki etyczne wyróżniające się ze względu na interpretację dobra:
- Ideał obywatela Starożytnej Grecji (V-IV w p.n.e.): sprawiedliwość, odwaga, umiarkowanie, zbożność, szczodrość
Wprowadzenie dwóch pojęć: arete - cnota, dar, dzielność
reda ratio (prawy rozum) - możliwość, zdolność do racjonalnego wyrokowania w sprawach wyboru prawidłowej drogi działania
- Eudajmonizm:
Arystoteles (384-322) cnoty etyczne: sprawiedliwość, męstwo, szlachetność, umiarkowanie
- Hedonizm (hedone - przyjemność) Przyjemność rozumiana jako brak cierpienia Arystyp z Cyreny (430-350 r. p.n.e.) dobrem jest chwilowa przyjemność, przyjemności cielesne mają wyższość nad duchowymi
1