Etyka dzia艂alno艣ci gospodarczej Wyk艂ad 4
G艂贸wne kategorie ety czne
1. dobro moralne
2. z艂o moralne
3. sumienie
4. normy moralne
5. czyny moralne
6. post臋powanie moralne
7. oceny moralne
8. sankcje moralne
9. motywy moralne
10. warto艣ci moralne
11. egoizm
12. altruizm
Dobro moralne to co powszednie i historycznie uznane jest za s艂uszne, po偶膮dane, godne na艣ladowania, godne polecenia, warto艣ciowe moralnie.
To najog贸lniej post臋powanie, kt贸re zmierza do tego co jest korzystne b膮d藕 przyjazne dla innych os贸b albo te偶 osi膮ganie przez cz艂owieka b膮d藕 grup臋 celu godnego upowszechnienia. Mo偶e to by膰:
wiara w Boga
- pozazmys艂owa mi艂o艣膰 do bli藕niego (np. Matka Teresa z Kalkuty)
- zaanga偶owanie w sprawy ludzkiej troski (np. ochrona 艣rodowiska naturalnego - Green Peace, prace misyjne lekarzy, duchownych, 偶o艂nierzy)
- ka偶dy jednorazowy lub d艂ugotrwa艂y akt sympatii
krzewienie warto艣ci budz膮cych zrozumienie i poszanowanie jednostkowego oraz grupowego trudu
Dobro w rozwa偶aniach etycznych wyst臋puje w dw贸ch znaczeniach:
- szerszym jako okre艣lone czyny i ich motywacj臋
- w臋偶szym jako dobro moralne czyn贸w i post臋powania moralnego
W dziejach rozpoznano siedem stanowisk r贸偶ni膮cych si臋 pod wzgl臋dem wyboru najwy偶szego dobra:
1) teocentryzm - B贸g i religia
2) hedonizm - dobro j ako przyj emno艣膰
3) eudajmonizm - dobro jako szcz臋艣cie
4) rygoryzm - przyk艂ad post臋powania w艂asnego jako 藕r贸d艂o czyn贸w odwzajemnionych przez innych (imperatyw E. Kanta)
5) perfekcionizm - sprawne, doskona艂e post臋powanie wzbogacaj膮ce siebie (sokrateizm, stoicyzm)
6) ewolucionizm - przypisywanie genezy i rozwoju moralno艣ci (zasad, norm, warto艣ci, itp.) prawom ewolucji
7) utylitaryzm - poprzez korzy艣膰 w艂asn膮 do korzy艣ci og贸艂u, poprzez przyjemno艣膰 w艂asn膮 do przyjemno艣ci og贸艂u
Z艂o moralne - przeciwie艅stwo wobec dobra, to co powszechnie uznawane jest za niegodziwe, niekorzystne, z艂e, krzywdz膮ce, itp.
1