Farmakologia
■
CO TO JEST BÓL?
Ból jest swoistym doznaniem uświadamianym przez korę mózgową, a odbieranym przez swoiste zakończenia nerwowe i przewodzonym przez dośrodkowe nerwy układu animalnego i autonomicznego.
Ból jest charakterystycznym objawem wielu ostrych i przewlekłych chorób, chociaż lokalizacja jego nie zawsze odpowiada lokalizacji zaatakowanego narządu. Wynika to z rozwoju zarodkowego, w czasie którego dochodzi do unerwienia przez te same Nerwy różnych narządów czy okolic ciała.
Fakt ten tłumaczy lecznicze efekty akupunktury, w której nakłucie czy elektryczna stymulacja różnych miejsc na powierzchni ciała powoduje równoczesne zmiany w narządach unerwionych przez te same nerwy.
Źródłem bólu są nadmierne bodźce fizyczne, chemiczne czy psychiczne. Bardzo silne bodźce bólowe powodują rozprzestrzenianie się
charakterystycznych zmian w okolicy czuciowej kory mózgowej na całe mózgowie przez co uniemożliwiają zarówno pracę jak i odpoczynek. Mogą też powodować zaburzenia czynności narządów wewnętrznych lub objawy wegetatywne (nudności przy bólach głowy). Ból jest bardzo ważnym, podstawowym czynnikiem diagnostycznym. Dlatego też wszelkie leki p/bólowe, które działają wyłącznie objawowo, mogą być stosowane dopiero po rozpoznaniu choroby.
Wrażliwość na ból, a także na działanie leków p/bólowych jest indywidualnie zróżnicowana. Jest to prawdopodobnie związane z różnym stężeniem endogennych związków wpływających na receptory opioidowe, wśród których wyróżnia się receptory p (mi), k (kappa), 8 (delta). Agonistami
1