ekonomia2 (4)

78 Wprowadzenie

dukcji i sprzedaży fiatów będzie znacznie większa od liczby wytwarzanych i sprzeoi wanych bentleyów. Ceny wpływają na decyzje społeczeństwa o tym, co, jak i dla kok produkować.

W celu dokładniejszego zrozumienia tego procesu warto posłużyć się typowy! modelem rynku. Podstawowe zmienne w tym modelu to popyt (postępowanie nabyi ców) i podaż (postępowanie sprzedawców). Model taki pozwoli nam zbadać wsp] działanie sił rynkowych i zrozumieć zasady działania rynku.

3.2. Popyt, podaż i równowaga rynkowa

Popyt to ilość dobra, jaką nabywcy są gotowi zakupić przy różnym poziomie cen;

Popyt zatem oznacza nie tyle jakąś jedną określoną ilość (np. 6 tabliczek czekołi dy), ile raczej pewien zbiór ilości, jakie byłyby kupowane przez nabywców przy rój nych poziomach ceny. W kolumnie (1) tablicy 3.1 przedstawiono różne poziomy ce czekolady. Kolumna (2) ilustruje wielkość zapotrzebowania odpowiadającą poszczę gólnym cenom. Nawet gdy cena wynosi 0, wielkość zapotrzebowania jest ograniczot (zjadanie zbyt dużych ilości czekolady prowadzi do niestrawności). Przy innych czy* nikach stałych, wraz ze wzrostem ceny, wielkość zapotrzebowania na czekoladę maleje. W omawianym przykładzie założyliśmy, że przy cenie przewyższającej 40 pensów za tabliczkę nikt nie będzie kupować czekolady. Kolumny (1) i (2) tablicy 3.1 łączni opisują popyt na czekoladę jako funkcję jej ceny.

■ Podaż to ilość dobra, jaką sprzedawcy są gotowi zaoferować przy różnym pozie mie ceny.

Analogicznie jak w przypadku popytu, mamy tu na myśli nie tyle jakąś jedną określoną ilość, ile raczej pewien zbiór ilości oferowanych przy różnych możliwych pozie mach ceny. W kolumnie (3) tablicy 3.1 pokazano, ile czekolady sprzedawcy są gotow sprzedać przy różnych cenach. Wytwarzanie czekolady wymaga ponoszenia jakich: kosztów, dlatego też nikt nie będzie skłonny oferować jej po cenie równej 0. W naszyir. | przykładzie dopiero cena na poziomie co najmniej 20 pensów stwarza bodziec do zaoferowania czekolady. Wraz ze wzrostem ceny od tego poziomu sprzedaż czekolady staje I się coraz bardziej opłacalna i w konsekwencji rośnie jej podaż. Kolumny (1) i (3) tablic) 3.1 łącznie obrazują podaż czekolady jako funkcję jej ceny.

Zwróćmy uwagę na różnicę między pojęciami popyt i wielkość zapotrzebowania. I Popyt określa postępowanie nabywców przy różnych poziomach ceny. Określonej ce-1 nie odpowiada określona wielkość zapotrzebowania. Pojęcie wielkość zapotrzebowania ma sens jedynie w odniesieniu do określonej ceny. Podobne rozróżnienie należ) poczynić w przypadku pojęć podaż i ilość oferowana'.

¹ Jest to ważne rozróżnienie. W rzeczywistości jednak pojęcia popytu i podaży są stosowane w ekonomii — również w tym podręczniku — w obydwu znaczeniach (przyp. tłum.).